Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Barış Bayram ve Araştırma Görevlisi Berre Vize, mikroelektromekanik sistemler (MEMS) teknolojisine dayalı “nöristör” adı verilen yenilikçi bir işlemci geliştirdi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve Yükseköğretim Kurulu’nun desteğiyle hayata geçirilen bu proje, enerji verimliliği alanında çığır açmayı hedefliyor.
BEYİNDEN İLHAM ALAN İŞLEMCİ TEKNOLOJİSİ
MEMS Nöristör, insan beynindeki hafıza ve işlem merkezlerinin bir arada çalıştığı yapıyı örnek alarak tasarlandı. Prof. Dr. Bayram, geleneksel işlemcilerin veri aktarımı sırasında yüksek enerji tüketimi ve zaman kaybına yol açtığını, nöristör teknolojisinin ise bu sorunlara köklü bir çözüm sunduğunu belirtti.
Bayram, “Bugünkü işlemciler, beynin 25 watt enerjiyle yaptığı işlemi ancak 25 megawatta gerçekleştirebiliyor. MEMS Nöristör, bu uçurumu kapatarak cihazların enerji tüketimini önemli ölçüde azaltacak” dedi.
GÜNLÜK ŞARJ YERİNE YILLIK ŞARJ
Bu devrim niteliğindeki teknoloji, cep telefonlarının pil ömrünü önemli ölçüde uzatarak şarj sıklığını yıllık seviyelere indirebilecek potansiyele sahip. Bayram, “Cep telefonlarımızın her gün şarj edilmesi gerekiyor. Ancak mevcut transistörlerin MEMS nöristörlerle değiştirilmesi durumunda telefonları yılda bir kez şarj etmek yeterli olacak” ifadelerini kullandı.
VERİ GÜVENLİĞİNDE YENİ DÖNEM
MEMS Nöristör, yalnızca enerji tasarrufu sağlamakla kalmıyor; aynı zamanda veri güvenliği konusunda da önemli avantajlar sunuyor. Bayram, bu yeni nesil işlemcilerin yerel veri işleme kapasitesi sayesinde sunuculara duyulan ihtiyacı azaltacağını ve kişisel verilerin daha güvenli bir şekilde saklanabileceğini ifade etti.
YAPAY ZEKA VE ÇEVRE DOSTU UYGULAMALAR
MEMS Nöristör teknolojisi, yalnızca bireysel cihazlarda değil, yapay zeka ve büyük veri uygulamalarında da fark yaratacak. Bayram, enerji tasarrufunun veri merkezlerine de uygulanabileceğini ve bu sayede sunucuların çevre dostu koşullarda çalışabileceğini belirtti:
Teknoloji devlerinin soğutma için deniz suyunu kullandığı sunucuların artık çöl şartlarında bile çalışabileceğini belirten Bayram, “Bu teknoloji, çevre dostu bir gelecek için büyük bir adım” dedi.
KÜRESEL İŞBİRLİKLERİ VE YENİ FIRSATLAR
Prof. Dr. Bayram, MEMS Nöristör teknolojisinin HP, IBM, NVIDIA ve Amazon gibi dünya devlerinin ilgisini çektiğini ve bu firmalarla iş birliği görüşmelerine başlayacaklarını açıkladı. Bayram, “Bu, yalnızca Türkiye’de değil, küresel ölçekte bir devrim olacak” dedi.
Araştırma Görevlisi Berre Vize ise bu yenilikçi işlemcinin özellikle sağlık, finans ve ulaşım sektörlerinde köklü değişikliklere yol açacağını vurguladı. "Bu buluş, daha hızlı ve verimli yapay zeka uygulamaları için ideal bir altyapı sunuyor” diyen Vize, Türkiye’nin nöromorfik işlemciler alanında lider ülke konumuna gelmesi için çalışmalarını sürdüreceklerini belirtti.
