Obruk oluşumu öncesi belirtilere dikkat

Obruk oluşumu öncesi belirtilere dikkat

Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, obrukların birçoğunun oluşumdan önce meydana gelen fiziki belirtilere dikkat çekerek uyarılarda bulundu.

Son yıllarda Türkiye genelinde etkili olan kuraklık, Konya'da da etkisini sürdürüyor. Tarımın başkenti olarak bilinen Konya Ovası'nda yer altı su seviyesi her geçen gün daha da düşerken, obruk oluşumları da artarak devam ediyor. Konya Teknik Üniversitesi Obruk Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Fetullah Arık, son araştırmalarda yaklaşık 3 bin obruğun kayıtlara geçtiğini belirtti. Arık, Konya çevresindeki obrukların varlığının öteden beri bilindiğini ve Kızılcakuyu bölgesinde oluşan obruğun, yer altındaki suların çekilmesi neticesinde çökellerin sıkışması sonucunda meydana geldiğini ifade etti. Bölgede 15-20 metre uzunluğunda bir yarığın ucundaki seviyede çökme meydana geldiğini ve bunun yola isabet ettiğini belirtti.

Arık, özellikle Hotamış formasyonunun içerisinde sıkça obruklar görüldüğünü, ancak bu sefer Divanlar formasyonu olarak adlandırılan daha yaşlı kayalardan malzeme almış olan bir döküntü malzeme içerisinde meydana geldiğini söyledi. Kent merkezine yakın olması nedeniyle doğal olarak bir panik havası oluştuğunu, ancak daha yakın obrukların da varlığının bilindiğini ekledi.

Konya'nın doğu kesimlerindeki alanlarda daha küçük ölçekli çökme yapılarının mevcut olduğunu belirtti. Kuraklığın etkilerinin ciddi bir şekilde görüldüğünü ve yer altı suyu kullanımının devam ettiğini vurguladı. Bu nedenle vatandaşların yer altı suyu kullanımında daha tasarruflu ve verimli yöntemler kullanmasını önerdi.

Afet ve acil durumlarda müdahale edecek kurumun AFAD İl Müdürlüğü olduğunu belirten Arık, obruklarla ilgili birçok belirti olduğunu ve vatandaşların bu belirtilere dikkat etmesi gerektiğini söyledi. Su birikmeyen yerlerde suyun birikmeye başlaması, yerde kırıkların ve çatlakların oluşması, bina temellerinde oturmaların meydana gelmesi, bina içlerinde duvarlarda kırıkların ve çatlakların oluşması, kapanmayan çekmeceler ve kapılar, sıkışan pencereler gibi belirtilerin obruk oluşumuna işaret edebileceğini belirtti. Yer altı suyu kullanılan bölgelerde ise kuyulardan çamurlu su akmaya başlaması veya yerden gürültülerin duyulmasının obruk belirtisi olabileceğini ifade etti. Bu durumda vatandaşların obruk oluşabilecek alandan uzak durmaları ve en yakın bilgiyi AFAD'a bildirmeleri gerektiğini söyledi.

Yer altı su seviyesinin giderek düşmeye devam ettiğini vurgulayan Arık, bazı gözlem kuyularında ve vatandaş kuyularında 15-20 metreye ulaşan yer altı seviyesi düşümlerinin söz konusu olduğunu belirtti. Tarımsal üretimin devam etmesi için yer altı su kaynaklarının kullanılmasının kaçınılmaz olduğunu, ancak çok su ihtiyacı olan bitkilerin üretiminin planlamaya giderek azaltılması gerektiğini söyledi. Bunun yasaklamayla veya cezayla değil, daha az su tüketen bitkilerin teşvik edilmesiyle mümkün olabileceğini ifade etti. Bu konuda devletin bir planlama yapması gerektiğini belirtti.