Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, şirketlerin borçlarını ödeyemedikleri için zor durumda olduklarına dikkat çekerek "Birçok şirket batıyor. Firmaların yurtiçi ve yurtdışı toplam borcu 2.5 trilyon TL. Son altı ayda özel sektör kâr edebilme kabiliyetini yitirmiş durumda, borcunu geri ödeyemiyor" dedi.
ASO'nun meclis toplantısında konuşan Özdebir, ekonominin istihdam yaratma kabiliyetini kaybettiğini anlatarak şöyle konuştu:
“Ağustosta başlayan kur sarmalı, ekonominin dinamiğini bozmuş, az ithalat, az üretim, az cari açık verip yüksek işsizlik oranı olan bir ekonomiyle karşı karşıya kalmamıza neden oldu.”
“Döviz cinsi dış borcumuz 448 milyar dolar, net dış borç stokumuz 282 milyar dolardır. Büyük kısmı özel sektöre ait. Borcun döndürülebilmesi için yatırım ortamının iyileştirilmesi lazım.”
“Şu anda ekonomi politikalarının temel amacı hane halkının ve özel sektörün harcamalarını canlandırmak üzerine odaklanmalı.”
“Şirketler borçlarını ödeyemediklerinden dolayı zor durumdalar ve birçok şirket batıyor. Firma borçlarının milli gelire oranı yüzde 70 seviyelerine ulaşmıştır. Firmaların mali borç/özkaynak oranı ise yüzde 148 seviyesinde. Şirket battıktan sonra bankaya yardım etmek yerine, verilecek kaynağı batmadan şirketlere aktarmak daha doğru olacaktır.”
“Ekonomide en önemli gerçekliğin güven olduğu unutulmamalı. Güvenin olmadığı ortamda hane halkı tüketmez, üretici üretmez, yatırımcı yatırım yapmaz. Güvenin temel dayanağı ise hukuktur.”
MÜTEHHİTLERİ KURTARMA FONU KURULDU
Faizlerdeki yükseliş nedeniyle talebin durması, markalı konut stokundaki artış nedeniyle inşaat sektöründe yaşanan kriz 100 bine yakın müteahhidi iflas noktasına sürüklemesi, kurtarma fonu kurulmasını da zorunlu hale getirdi. İlk iş olarak fona katılacak bankalar ve kapsama alınacak gayrimenkuller belirlenecek. Sermaye Piyasası Kurulu önceki hafta yayınlanan haftalık bülteninde Ziraat Portföy tarafından 'Markalı Gayrimenkul Fonu'nun kuruluşuna izin verirken fona katılacak bankaların bu hafta netleşmesi bekleniyor. Fonun büyüklüğü 5 milyar TL olacak. Bankalara kredi borcu olan inşaat şirketlerinin fon bünyesine alınacak gayrimenkullerinin değer tespiti Sermaye Piyasası Kurulu'ndan onaylı ekpertiz şirketleri tarafından yapılacak. Gayrimenkuller fona devredildikten sonra inşaat şirketinin bankaya olan kredi borcu mahsup edilecek. Bankaların bilançosu rahatlayacak, borçlu inşaat şirketlerinin de hareket kabiliyeti artacak. Fonun ömrü 5 yıl olarak belirlenirken fona alınan konutların satılamaması halinde 4'üncü yıl sonunda 'geri alım' taahhüdüde verdi.3 Mayıs'a kadar fona hangi bankaların katılacağı netleşecek. Fonda kira getirisi olan, sıfır, iskanlı, tüm yasal izinleri alınmış, markalı konut ve ticari gayrimenkuller bulunacak. Fona girecek gayrimenkullerin kira getirisi nedeniyle üçte birinin ticari ünitelerden oluşan bir sepet olması planlanıyor. İkinci el konutlar fon kapsamına girmeyecek. Konutların veya ticari birimlerin tapuları bankalara geçecek.
Bu fonu, farklı büyüklükteki diğer gayrimenkul fonlarının izlemesi öngörülüyor. Bankalar birleşerek ya da tek tek inşaat şirketleriyle farklı büyüklüklerde başka fonlar da kurabilecek. Fonun ortaklık yapısının ağırlığı bankalarda olmak üzere konut sektörü üyelerinin de pay sahibi olacağı şekilde paylaşılması da konuşuluyor. Bu fonda yapının yüzde 80 finansal kurumlar, yüzde 20 inşaat şirketleri şeklinde olması planı ağır basıyor. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından mevzuatı daha önce çıkartılan bu fonlarla gayrimenkuller menkulleştirilmiş olacak. İlk etapta fonların kurucusu banka ve sektör temsilcisi olsa da aslında birer sermaye piyasası aracı olan bu ürünler yatırımcıların alım-satımına da açılabilecek.