Mehmet Şimşek'i Hazine ve Maliye Bakanı olarak atanması, enflasyon, yaşam maliyeti, piyasalardaki istikrarsızlık, TL'nin hızla değer kaybetmesi, uluslararası güven kaybı gibi sorunlarla başa çıkabilmek için atılmış bir hamle olarak nitelendiriliyor.
Bu çerçevede eski Bakan Nureddin Nebati'nin kendi ifadesiyle uyguladıkları 'heterodoks yaklaşım'dan vazgeçilerek dünyada uygulanan ortodoks ekonomi politikalarına dönüleceği ön görülüyor.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 30 Kasım 2021'de katıldığı bir televizyon programında yaptığı açıklamada Türkiye'nin ‘yeni ekonomi modeline' geçtiğini duyurmuş ve “Yeni ekonomi modeliyle, yüksek faiz vererek sıcak para çekme politikasını elimizin tersiyle itiyoruz. Düşük faizle, üretimi ve ihracatı destekleyeceğiz” müjdesi vermişti. Ancak yaşananlar böyle olmadı.
“TÜRK LİRASI EN DÜŞÜK DURUMDA, DAHA İNECEĞİ BİR YER YOK, VATANDAŞ RAHAT OLSUN” DEDİ
Nebati, mart ayında dolar 14,84 TL olunca “Türk Lirası en düşük durumda, daha ineceği bir yer yok, vatandaş rahat olsun” dedi. Dolar 21 lirayken Nebati görevi devretti.
BORCUN FAİZİ ANA PARAYI GEÇTİ
Merkez Bankası politika faizini yüzde 8,5’ta sabit tutmaya devam ederken, Nebati görevdeyken Hazine’nin ödediği faiz ve borç yükü günden güne arttı.
Cumhuriyet tarihinde ilk defa kamunun faiz borcu, anapara borcunu geçti. Hazine son üç ayda 159.8 milyar TL’si iç borç, 113.4 milyar TL’si de dış borç olmak üzere toplam 273.2 milyar TL borç geri ödemesi yaptı. Bu üç ayda borç servisinin yüzde 59’u faiz ödemelerinden, kalan yüzde 41’i anaparadan oluştu. Aralık 2021'de anapara ödemeleri 1 trilyon 316 milyar TL, faiz ödemeleri ise 794.7 milyar TL tutarındaydı. 2023 yılında Hazine’nin toplam 1.1 trilyon TL’lik iç ve dış borç geri ödemesi gerçekleştirmesi bekleniyor.
AĞIR GÖREV VERİLDİ
Bakanlıkta düzenlenen törenle görevi Nureddin Nebati'den devralan Şimşek ilk açıklamasında "Bana ağır bir görev verildiğini biliyorum. Sosyal refahı artıracağız. Bu hedefe ulaşmada şeffaflık, öngörülebilirlik, uluslararası normlara uygunluk temel hedefimiz olacaktır. Türkiye'nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeneği kalmamıştır. Kurala dayalı bir Türkiye ekonomisi özlenen refaha ulaşmamızda önemli olacaktır. Makro finansal istikrarı önceliklendireceğiz" dedi.
YEREL SEÇİME KADAR
Şimşek'in atanmasını değerlendiren Eurasia Group direktörü Emre Peker, "Bu, Erdoğan'ın Türkiye'nin ekonomik zorluklarını yönetme becerisine olan güvenin sarsıldığını fark ettiğini gösteriyor" dedi. Yerel seçimler yaklaştıkça Şimşek'in yetki alanının kısıtlanacağını kaydeden Peker, "Şimşek muhtemelen görev süresinin başında güçlü bir yetkiye sahip olacak, ancak Mart 2024 yerel seçimleri yaklaşırken hızla artan siyasi dirençle karşı karşıya kalacak" ifadelerini kullandı.
