Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), yaklaşan Ramazan bayramı öncesi emekli ikramiyelerinin ne kadar olması gerektiğini hesaplayan bir araştırma yayımladı.
Emekli bayram ikramiyelerinin son 5 yılda sadece yüzde 10 arttığına vurgu yapılan araştırmada, “İkramiyeler pula döndü, enflasyonun altında ezildi. Emekli ikramiyeleri için geçmiş yılların enflasyon farkı ödenmeli” denildi.
Emeklinin enflasyona göre 5 yıllık ikramiye kaybını gidermek için bu bayramda 4 bin 500 TL ikramiye ödenmesi gerektiğinin altı çizilen araştırmada, “Emeklilerin bayram ikramiyesi enflasyon kadar artarsa 2 bin 507 TL, gıda enflasyonu kadar artarsa en az 2 bin 857 TL olmalı” ifadelerine yer verildi.
5 YILLIK İKRAMİYE KAYBI YAKLAŞIK 5 BİN TL
Türkiye''de 13,6 milyonu aşkın emekli ve hak sahibi bulunuyor.
2018’de 1.000 TL olarak belirlenen emekli bayram ikramiyesine üç yıl boyunca zam yapılmadığına dikkat çekilen DİSK-AR araştırmasında, 2021’de ise 100 TL zam yapılarak 1.100 TL olarak ödendiği anımsatıldı.
Emekli aylık ve gelirlerinin 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 55. maddesine göre her yılın ocak ve temmuz ayında tüketici fiyatlarındaki artış oranında artırıldığının anımsatıldığı DİSK-AR araştırma metninde, “Ancak emeklilere ödenen bayram ikramiyeleri enflasyona göre artırılmadı ve bu yüzden ciddi bir enflasyon kaybı oluşuyor” denildi.
Emekli ikramiyelerinde resmi enflasyona göre 2018-2021 arası kaybın 1.984 TL olduğu belirtilen araştırmada, “Emekli bayram ikramiyeleri 2022’de 1.100 TL olarak ödenirse bu kayıp 4.800 TL''ye yükselecek. 2022’nin ilk bayramında ikramiyelerin geçmiş enflasyon kaybının giderilmesi için 1.984 TL telafi ödemesi yapılmalı” ifadelerine yer verildi.
Ayrıca, güncel enflasyona karşı korunması için 2022’nin ilk bayram ikramiyesinin 2 bin 507 TL olmak üzere toplam en az 4 bin 492 TL bayram ikramiyesi ödemesi yapılması gerektiği vurgulandı.
ALIM GÜCÜ 3 YILDA 1000 TL’DEN 385 TL’YE GERİLEDİ
Araştırmada dikkat çeken diğer veriler ise şöyle oldu:
• Mart 2018’den Mart 2022’ye kadar geçen sürede gıda enflasyonu yüzde 185 oranında artt. Emekli bayram ikramiyesi ise yüzde 10''luk artışla 2021''de 1.100 TL oldu.
• Gıda enflasyonuna göre emeklilerin alım gücü son 3 yılda 1.000 TL''den 385 TL''ye düştü.
• Emekli bayram ikramiyelerinin asgari ücret kadar artırılmaması sebebiyle emekli bayram ikramiyelerinin alım gücü düşüyor. Asgari ücretin 1.603 TL olduğu 2018 yılında belirlenen bayram ikramiyesi, asgari ücretin yüzde 62''si tutarındaydı. 2022 yılında ise bayram ikramiyesi asgari ücretin yüzde 26''sına geriledi. Emekli ikramiyesi asgari ücrete göre 37 puan gerilemiş oldu.
BAYRAM İKRAMİYESİNİN ASGARİ ÜCRETE ORANI DÜŞTÜ
• Asgari ücretin 1.603 TL olduğu 2018’de belirlenen bayram ikramiyesi, asgari ücretin yüzde 62''si tutarındaydı. 2022 yılında ise bayram ikramiyesi asgari ücretin yüzde 26''sına geriledi. Emekli ikramiyesi asgari ücrete göre 37 puan gerilemiş oldu
• Mart 2018''de 1.603 TL olan asgari ücrete karşılık emekli bayram ikramiyesi 1.000 TL''ydi. Bu dönemde emekli bayram ikramiyesinin asgari ücrete oranı yüzde 62''ydi. Mart 2021''de ise emekli bayram ikramiyesinin 2.826 TL olan asgari ücrete oranı yüzde 35''e düştü. Emekli ikramiyesinin asgari ücrete oranı korunsaydı 2021 yılında emekli ikramiyesinin en az 1.763 TL''ye yükseltilmesi gerekirdi.
• 1.100 TL''lik bayram ikramiyesi ile 2021''de emeklilerin kaybı asgari ücrete göre 663 TL oldu. 2022''de emekli bayram ikramiyesi asgari ücrete göre 1.553 TL kayıp yaşadı. Asgari ücrete göre emekli bayram ikramiyesindeki kaybın önlenmesi için ikramiyeler en az 2.653 TL olmalıydı.
