Sözcü’nün internet sitesindeki habere göre, Dünyanın dört bir yanındaki bilim insanları, bu hafta Dünya’ya doğru gelen hayali bir asteroid için çalıştı. ABD ve Avrupa uzay ajanslarından bir grup uzman, NASA liderliğinde bir hafta süren ve varsayımsal bir senaryo ile oluşturulan bir tatbikata katıldı. 35 milyon mil uzakta bir asteroid gezegene yaklaşıyor ve altı ay içinde Dünya''yı vurabilir.
Çalışmanın her geçen gününde katılımcılar asteroidin boyutu, yörüngesi ve çarpma şansı hakkında daha fazla şey öğrendi. Daha sonra da uzay taşını durdurmak için herhangi bir şey yapılıp yapılamayacağını görmek için iş birliği yapmak ve teknolojik bilgilerini kullanmak zorunda kaldılar.
DÜNYANIN MEVCUT TEKNOLOJİLERİ YETERSİZ
Maalesef, uzmanlar yetersiz kaldı. Grup, simülasyonun altı aylık zaman çerçevesi göz önüne alındığında, Dünya’nın mevcut teknolojilerinin hiçbirinin varsayımsal asteroidin çarpmasını engelleyemeyeceğini belirledi. Ve senaryoya göre de asteroit Doğu Avrupa’ya çarptı.
Şu anda hiçbir asteroit Dünya için bir tehdit oluşturmuyor. Ancak 460 fit veya daha büyük asteroitlerin tahminen üçte ikisi ve önemli ölçüde hasara yol açacak kadar büyük olanları henüz keşfedilmemiş durumda. Bu nedenle de NASA ve diğer kurumlar böyle bir duruma hazırlanmaya çalışıyor.
NASA’nın gezegen savunma görevlisi Lindley Johnson konuyla ilgili basın bülteninde, “Bu tatbikatlar nihayetinde gezegen-savunma topluluğunun birbirleriyle ve hükümetlerimizle iletişim kurmasına yardımcı olarak gelecekte potansiyel bir etki tehdidi tespit edilmesi durumunda hepimizin koordine olmasını sağlamaya yardımcı oluyor” dedi.
İLK OLARAK 19 NİSAN’DA TESPİT EDİLDİ
Simülasyondaki hayali asteroide 2021PDC adı verildi. NASA’nın senaryosuna göre, uzay kayası ilk olarak 19 Nisan’da tespit edildi ve keşif tarihinden altı ay sonra; 20 Ekim’de de gezegenimize %5 oranında çarptığı düşünüldü.
Ancak tatbikatın 2. günü, yeni etki-yörünge hesaplamalarının 2021PDC’nin Avrupa’yı veya Kuzey Afrika’yı vuracağı anlaşıldı. Simülasyon katılımcıları, uzay aracının asteroidi yok etmeye veya yolundan saptırmaya çalışabileceği çeşitli görevleri değerlendirdiler. Ancak, bu tür görevlerin asteroidin çarpmasından kısa bir süre önce tamamlanamayacağı kanısına vardılar.
BÖLGEYİ BOŞALTMAK TEK ÇARE
Katılımcılar, “Gerçek hayatta 2021PDC varsayımsal senaryosuyla karşı karşıya kalırsak, bu kadar kısa sürede herhangi bir uzay aracını mevcut olanaklarla fırlatamayız” dedi. Ayrıca bir nükleer patlayıcı cihaz kullanarak asteroidi patlatmaya veya bozmaya çalışmayı da düşündüler. Yine de simülasyon, 2021PDC’nin 114 fit ila yarım mil büyüklüğünde herhangi bir yerde olabileceğini öngörüldüğü için bu çözüm de yetersiz kaldı.
Tatbikatın 3. günü 2021 PDC’nin etki yörüngesinin Doğu Avrupa’ya gittiğini gösterdi. Almanya, Çek Cumhuriyeti ve Avusturya arasındaki sınıra yakın bir yere çarpma olasılığı %99 olan asteroitten kurtulmak için tek çare etkilenecek bölgeleri önceden boşaltmaktı.
BİRÇOK BÜYÜK, TEHLİKELİ NESNELER GÖZDEN KAÇTI
Dünya’ya yakın nesneleri (NEO’lar) izleme yeteneğimiz ne yazık ki eksik. Güneşin 125 milyon mil yakınına giren bir yörüngeye sahip herhangi bir uzay kayası NEO olarak kabul ediliyor. Ve NASA, Dünya için bir darbe tehlikesi oluşturabilecek asteroit popülasyonunun yalnızca üçte birini bulduğunu düşünüyor.
İnsanlık, 65 milyon yıl önce 6 mil genişliğinde bir asteroidin Dünya’ya çarptığı zamanki gibi bir sürprizden kaçınmayı umuyor. Oysa son yıllarda bilim insanları; yaklaşan birçok büyük, tehlikeli nesneyi gözden kaçırdılar. 3 mil genişliğinde bir uzay buzu parçası olan Neowise Kuyruklu Yıldızı, Temmuz ayında Dünya''nın 64 milyon mil yakınından geçti. Bir NASA uzay teleskopu dört ay önce yaklaştığını keşfedene kadar kimse kuyruklu yıldızın varlığından haberdar değildi.
2013 yılında, yaklaşık 65 fit çapında bir meteor, 40.000 mil hızla atmosfere girdi. Herhangi bir uyarı yapılamadan Rusya’nın Chelyabinsk kentinde patladı ve bölgedeki camları kıran, binalara zarar veren bir şok dalgası yaydı. 1.400’den fazla kişi de yaralandı. Şu anda bilim insanlarının bir NEO’yu takip edebilmelerinin tek yolu, Dünya’nın sınırlı sayıdaki güçlü teleskoplarından birini doğru zamanda doğru yöne yönlendirmek.
NASA, bu sorunu çözmek için iki yıl önce tehlikeli asteroitleri izlemeye adanmış yeni bir uzay teleskobu başlatacağını duyurdu. İtalya’da inşa edilmekte olan Flyeye Teleskopu ile birlikte Yakın Dünya Nesne Gözetleme Görevi olarak adlandırılan bu teleskobun, izleyebileceğimiz NEO sayısını artırması bekleniyor.
ASTEROİT ÇARPMASI NASIL ENGELLENECEK?
NASA, tehlikeli bir asteroidin Dünya''ya çarpması durumunda neler yapılabileceğini araştırıyor. Bunlar arasında, simülasyon çalışması katılımcılarının önerdiği gibi, uzay kayasının yakınında bir patlayıcı cihazı patlatmak veya asteroidin yolunu değiştirecek kadar ısınacak ve buharlaştırabilecek lazerlerin ateşlenmesi yer alıyor.
Diğer bir olasılık ise, yaklaşmakta olan bir asteroide çarpması için bir uzay aracını göndererek yörüngesinden koparmak. Çift Asteroid Yönlendirme Testi (DART), asteroid Dimorphos’a bir uzay aracı gönderecek ve 2022 sonbaharında kasıtlı olarak onu vuracak.
NASA, çarpışmanın Dimorphos’un yörüngesini değiştireceğini umuyor. Bu asteroit Dünya için bir tehdit olmasa da, görev bir asteroidi yeniden yönlendirmenin yeterli mümkün olup olmadığını gösterecek.
