Editör: Ali Öncü
İnsanlar gerek hasta olmadan önce gerekse sağlıklarını korumak için hastalıkları tanımayı tercih ediyor. Bu hastalıklardan birisi olan narsistle ilgili detaylar...
NARSİST NEDİR?
Narsist sözcüğünün kökeni Yunan mitolojisine kadar uzanır. Mitolojide bu hikaye özetle şöyle anlatılır… ‘Narcissus’, kendisini o kadar çok beğenmektedir ki bir gün bir su birikintisindeki yansımasına bakarken kendisine olan hayranlığından eriyerek yok olur. Narcissus’un yok olduğu yerde latince adı narcissus olan bir nergis çiçeği belirir.
Narsist kişilik bozukluğu, kişinin birçok alanda herkesten daha iyi olduğunu düşündüğü, en fazla kendini beğendiği-sevdiği psikolojik bir bozukluktur. Birçok sıradan insanın narsist özellikleri olabilir ancak narsist kişilik bozukluğu bundan çok daha ileri bir durumdur. Sıradan insanlarda narsist özellikler zaman zaman ortaya çıkarken narsistik kişilik bozukluğunda bu durum yaşamın her alanına yayılmış durumdadır. Bu kişilerin narsist özellikleri; hayatları, arkadaşlıkları, karşı cinsle ilişkileri ve günlük hayatlarının her aşamasında fark edilir.
Narsisizm alanındaki çalışmalarıyla öne çıkan ABD’li psikolog W. Keith Campbell, narsisizmi şişirilmiş bir benlik imajı olarak tanımlar.
NARSİSTİK BELİRTİLERİ NELERDİR?
-Başkalarından daha üstün olduğunu düşünmek ve bu şekilde davranmak,
-Kendini fazla önemli görmek, kibirli tavırlar sergilemek,
-Karşısındaki insanlara karşı empati gösterememek,
-İstediği her şeye sahip olma hakkının olduğuna inanmak,
-Başarısızlıklarını göstermeyip, başarılarını ön plana çıkarmak,
-Abartılı başarılara ve yeteneklere sahip olduğunu düşünmek,
-Kendisine hayranlık duyulmasını istemek ve ilgi beklemek,
-Küçük başarılarda bile yüksek övülme isteği,
-Üst sınıf ve statüde olmaya aşırı önem vermek,
-Daha düşük statüde olduğunu düşündüğü kişilere üstünlük taslamak,
-Başka insanların her zaman kendisini kıskandığını düşünmek,
-Güçlü olmak, güzel olmak, başarılı olmak ve zekayla ilgili hayaller kurmak,
-Gerçekleşmesi neredeyse imkansız hedefler belirlemek,
-Eleştiriye karşı tahammülsüz olmak,
-Direktiflerine uyulmaması halinde aşırı agresyon göstermek,
-Strese karşı hassasiyet,
-Bulunduğu bir toplulukta sadece kendisi konuşacak şekilde kimseye fırsat vermemek,
-Aklından geçirdiği hedeflere ulaşabilmek için çevresindeki insanları kullanmak,
-Hedeflerine ulaşan kişilere karşı yoğun kıskançlık, başkalarının sürekli olarak kendisini kıskandığına inanmak,
-Hayatta her şeyin en iyisine ulaşma çabası… En pahalı evlere, en pahalı arabalara sahip olmak, en güzel-en yakışıklı kişi ile birlikte olma isteği,
-Hedeflerine ulaşamadığında ya da ulaşamayacağını anladığında depresif bir ruh haline girmek, umutlarını yitirmek,
-Kendi iç dünyasıyla baş başayken kendisini yetersiz görmek, kendinden utanmak ve güvensizlik hissi yaşamak.
NARSİST TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Narsist kişilik bozukluğu yaşayan kişiler çoğunlukla bu soruna sahip olduklarının farkına varamazlar. Oysa iyileşmenin ilk ve en önemli adımı, kişinin hareketlerinin kendi hayatını ve diğer insanlarla olan iletişimini nasıl etkilediğinin farkına varmasıdır. Bu nedenle çevrenizde yukarıda bahsettiğimiz belirtileri gösteren yakınlarınız varsa, onları tatlı bir dille bu sorunu yaşadıkları konusunda uyarmanız önemli bir destek olacaktır.
Narsistik kişilik bozukluğu tedavisinin ana unsuru terapi görüşmeleridir. Kişi bu süreç sayesinde kendi düşünce ve davranış biçimlerinin farkına varmaya başlar. Görüştüğünüz uzman kaygı ve depresyon benzeri başka sorunlarınız varsa antidepresan tedavisi de terapiye eklenebilir.
Danışmanınız antidepresanlar dışında duygu durum dengeleyici ve antipsikotik ilaçlar kullanılmasını da önerebilir.
Tedaviye kendinizi ikna edebilmek için narsist kişilik bozukluğunun mutlaka tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlık olduğunu unutmayın. Narsizm sorununuz olduğu sürece etrafınızdaki insanları üzer ve ilişkilerinize zarar verirsiniz. Altta yatan güvensizlik sizi de hiç durmaksızın yorar. Narsistik kişilik bozukluğu tedavisi sayesinde hem kendinizle barışık olur hem de çevrenizdeki insanlarla sağlıklı ilişkiler kurabilirsiniz.
