Başta İstanbul olmak üzere birçok ilde kiralık ev bulmak zorlaştı. Piyasada arz sınırlı, talep fazla olunca kira bedelleri hızla arttı. Bu dönemde ev arayanlar için tablo oldukça karamsar. Ama sadece ev arayan değil, hali hazırda kiracı olanların da başı ev sahipleri ile dertte. Artan kiralar karşısında mevcut kiracısının ödediği rakamı beğenmeyenler senede 1 kez zam yapabileceği halde ikincisini talep ediyor.
Kimi ev sahipleri de zam oranları konusunda kural tanımıyor. Kanuna göre belirlenen zam oranının 2 katını talep edenler de var. Eğer kiracı 5 yılını geçtiyse bu defa ev sahibi ‘kira tespit dava açarım’ tehdidi ile geliyor.
Hürriyet yazarı Sefer Levent, yüzde 100’ü aşkın şekilde artan kiralar karşısında ev arayanların yaşadığı zorlukları kaleme aldığı yazısında, “Fırsatçı ev sahipleri ne yapıyor; hangi durumlarda ek zam, tahliye istenir?” sorularını gündeme getirdi.
“BÖYLE BİR DURUM YASAL DEĞİL”
Kiraya zammın yılda bir kez sözleşme yenileme döneminde yapılabileceğini hatırlatan Levent, “Zam oranı TÜFE’nin 12 ay ortalamasıdır. Mesela nisan ayında sözleşme yenileyecekler için bu oran 29.88. Kimi ev sahipleri ‘kiralar çok arttı’ bahanesiyle yüzde 100’e varan artışlar talep ediyor. Ancak böyle bir durum yasal değil” uyarısında bulundu.
“ESKİ KİRACIYA TAZMİNAT ÖDER”
Levent, kimi ev sahiplerinin de eski kiracıyı çıkarıp aynı evi daha yüksek fiyatla başkasına kiralama peşinde olduğunu belirterek kiracıları, “Kiracısına ‘oğlum oturacak’, ‘evi satıyorum’ gibi bahaneler sunuluyor. Ancak kanuna göre ev sahibi kendisini ya da bakmakla yükümlü olduğu kişinin ihtiyacını ispatlarsa bu talebi söz konusu olabilir. Eğer 3 yıl içinde evi başkasına kiraya verirse de eski kiracıya tazminat öder” diyerek uyardı.
HANGİ DURUMLARDA EK ZAM, TAHLİYE İSTENİR?
Levent, “Hangi durumlarda ek zam, tahliye istenir?” sorusuna ise şu şekilde yanıt verdi:
“Eğer kiracı 5 yıldan fazla süredir aynı evde oturuyorsa ev sahibi ‘kira tespit davası’ açar. Kira bölge ortalamasının altında kaldı diyerek yeni rakam belirlenmesini ister. Bu noktada bilirkişi bölge ortalamasına bakar. Ev sahibi ne isterse o rakam olmaz. Üstelik eski kiracıyı korumak için hakkaniyet indirimi de uygulanır. Bu davaların 2 yılı aşkın sürdüğü de unutulmamalı.
Kanuna göre kira sözleşmeleri aksi bir işlem yapılmadıkça her yıl yenileniyor. Ancak kiraya veren 10 yıllık uzama süresinin bitiminden sonra ‘herhangi bir gerekçe göstermek zorunda olmadan’ kiracıyı tahliye edebiliyor. Sadece uzama süresinin bitiminden en az 3 ay önce kiracıya yazılı olarak fesih bildirimi yapmak zorunda.”
