Mavri Mira Cemiyeti
* İstanbul’daki Rum Patrikhanesi’ne bağlı olarak patrik vekili bu cemiyetin başkanlığını yapmıştır.
* Yunan hükümetinin emirleri doğrultusunda hareket eden bu cemiyetin amacı; Trakya, İstanbul, Batı ve Orta Anadolu’da "Büyük Yunanistan’ı" kurarak Bizans İmparatorluğu’nu yeniden canlandırmaktı.
* Cemiyet, İstanbul, Bursa, Bandırma, Tekirdağ, Kırklareli yörelerindeki Rum azınlığı, örgütlemek, silahlandırmak, çeteler kurmak, Yunanistan yararına kamuoyu yaratmak, ilerleyen işgalci Yunanlılara yardımcı olmak ve Türk halkına karşı çete savaşını sürdürme faaliyetlerinde bulunmuştur. .
* Yunan Göçmenler Komisyonu, Rum okullarının izcilik kolları, Yunan Kızılhaç örgütü, bazı yabancı okullar ve Anadolu’daki Rum kiliseleri bu derneğin direktifleri ile çalışmışlardır.
Rum Pontus Cemiyeti
* İlk defa 1904 yılında Merzifon Amerikan Koleji’nde gizli olarak kurulmuştu.
* Merkezi Samsun’dan Batum’a kadar geniş sahada Trabzon Rum İmparatorluğunu tekrar kurmak amacındadır.
* I. Dünya Savaşı sırasında Rusya’nın himayesinde gelişmiş, ateşkes sonrasında Yunanistan’ın güdümünde faaliyet göstermiştir.
* İstanbul ve Trabzon’da şubeleri vardır.
Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkmasında dolaylı rolleri vardır.
* Etnik-i Eterya’nın bir kolu olarak faaliyet göstermiştir.
* Doğu Karadeniz’e göçmen adı altında silahlı Pontus çeteleri göndermiştir.
Mustafa Kemal Paşa İstanbul’da Rumların kurmuş olduğu Mavri Mira adlı derneği çok tehlikeli buluyor ve bu derneğe dikkat edilmesini istiyordu. İşte bu yüzden ’çok gizli’kaydıyla bir genelge yayımlar. İşte o genelgeyi günümüz Türkçesiyle okuyalım:
"Çok gizli tutulacaktır
Erzurum, 22/8/1919
GENELGE
Pek sağlam kaynaklardan elde edilen bilgilere göre İstanbul Rum Patrikhanesinde Mavri Mira adında bir kurul oluşmuştur. Bunun başkanı Patrik Vekili Droteos, üyeleri: Atinegora, İnoz Metropolidi, Yunan Kaymakamı Giritli Katehakis, Katelopolos, Dipasimas, Ayinpa, Polimitis, Siyari adındaki kişilerdir.
Kurul doğrudan doğruya Venizelos’tan talimat alıyor. Rumların ve Yunan Hükümetinin parasal yardımıyla pek büyük bir sermayesi vardır.
Görevi, Osmanlı illeri içinde çeteler oluşturmak ve yönetmek, açık hava toplantıları ve propaganda yapmaktır. Yunan Kızılhaçı da bu Mavri Mira kuruluna bağlıdır. Görevi görünüşte göçmenlere bakmak gibi insani bir perde altında çete örgütlemek, ihtilal düzenini hazırlamaktır. Bu yolla tıbbi ilaçlar ve sağlık gereçleri adı altında silah, cephane ve donatıyı Osmanlı ülkesine sokmaktır. Hatta resmi göçmenler komisyonu da Mavri Mira kuruluna bağlıdır.
(Devam edecek)
