15 Nisan 1920 günü Ethem bu kuvvetlerle Susığırlık yönünde hareket etti. Anzavur kuvvetlerinin çoğunluğu ile Susığırlık’ın kuzeyinde Yahya köyü civarında bulunuyordu. 16 Nisan günü sabahtan akşama kadar süren şiddetli çarpışmalardan sonra isyancılar Milli Kuvvetler karşısında yenildiler, darmadağınık bir halde kaçmaya başladılar.
Ahmet Anzavur, bu ağır yenilgi sonunda ikinci bir çarpışmayı göze alamayarak Karabiga’ya ve oradan da limanda bulunan düşman savaş gemileri arasında demirli duran İstanbul Hükümetine bağlı bir Türk gemisine binerek İstanbul’a kaçtı.
8- Birinci Düzce ayaklanması:
(13 Nisan-31 Mayıs 1920)
Düzce ayaklanmasının gerçekten utanç verici milli tarihimizi gölgeleyecek yanları vardır. Milli Mücadeleyi baltalamak boğmak amacıyla durmadan olumsuz propagandalar yaptırıyorlar, halkı Milli Mücadele aleyhinde tahrik ediyorlar fetvalar verdiriyor, yobazları hainleri kullanarak ayaklanmalar çıkarmayı ve Anadolu’nun derlenip toparlanmasına engel olucu davranışları planlı olarak yürütmeğe çalışıyorlardı. Batı Anadolu’nun en nazik bölgesinde bu maksatla çıkartılmış olan Birinci ve İkinci Anzavur ayaklanmasının bastırılmasının arkasından Birinci Düzce ayaklanması baş göstermiştir.
Bu sırada Ankara, Büyük Millet Meclisi’nin açılış hazırlıklarıyla meşguldü. Yunan kuvvetleri ise İzmir bölgesinden Anadolu’nun içerilerine doğru ağır ağır ilerlemeğe çalışıyorlardı. Ayaklanma bölgesi, Kocaeli yarımadasının devamı idi. Batıdan ilerleyecek düşman kuvvetlerine karşı tutulacak savunma hatlarını kuzeyden tehdit ediciydi. İstanbul Hükümeti kuvvetleriyle bağlantı kurmayı kolaylaştıracaktı. Doğuya doğru yayıldıkça Ankara’yı etkisi altına alabilecekti. Nitekim bu ayaklanma Gerede ve Kızılcahamam bölgesine yayıldı ve Büyük Millet Meclisi’nin açıldığı gün Safranbolu halkının "Biz Padişah İsteriz" diye baş kaldırmaları ve aynı gün 200 isyancının Gerede’yi işgal etmesi büyük bir telaş uyandırmıştı.
Düzce ayaklanmasını desteklemek ve moral etkisi yapmak için bu sırada İngiliz donanmasına bağlı bazı savaş gemileri de bölgeye yakın Karadeniz kıyılarında gösteri yapıyorlardı. Düzce’nin yakınında bulunan Ömerefendi köyünde toplanan isyancılar Düzce’de bulunan Süvari Yüzbaşısı Avni’yi yanlarına çağırdılar. Yüzbaşı durumu sezmişti. Gitmedi. Bunun üzerine isyancılar asayiş müfrezesinin karargahını bastılar. Binbaşı Mahmut Nedim hemen teslim oldu. Piyade erlerini de teslim etti. Fakat iki süvari subayı birkaç erle birlikte karanlık basıncaya kadar Düzce’yi savundular. Yüzbaşı Avni ağır yaralandı. Teğmen Ruhsar şehit oldu. Gittikçe sayısı çoğalan isyancılar Düzce’ye girdiler. Hükümeti ve Jandarma binasını işgal ettiler. Mahkeme Başkanı ile Jandarma Komutanını yaraladılar ve hapsettiler. İsyancıların elebaşları Berzak Sefer, Çerkez beylerinden Vahap ve emekli jandarma yüzbaşısı Koçbey idiler. (Devam edecek)
