Alemdar’ın Notu: Şehrimizde bir İngiliz Muhipleri Cemiyeti teşekkül ettiğini bildirerek dün akşam matbaamıza verilen yazıyı yukarıya derceyledik. İngiliz dostluğunun bu mülk ve millet için ne büyük bir beka (devam-bakilik) amili olduğunu son zamanlardaki neşriyatımızla daima tekrar eyliyoruz. Bu dostluğun daha belirli bir çerçeve içinde tecellisini gösterecek olan yukarıdaki cemiyetin kuruluşu cidden şayan-ı şükrandır. Anlamakla müsterih oluyoruz ki, hakikatın parlak ışıkları artık yollarımızı aydınlatıyor ve bütün millet böyle bir cemiyete istinad etmemiş olsa bile bu dostluğu yine sinesinde bütün hararetiyle taşıyor." İki gün sonraki nüshada İngiliz Muhipleri Cemiyeti Yönetim Kurulu’nun şu kimselerden kurulduğu ilan edilmektedir.
Fahri Başkan: Adil Beyefendi Defter-i Hakani Emini 1. Başkan: Mehmet Nazım Paşa Eski Selanik Valisi II: Başkan: Hamdi Paşa Erkan’ı Harbiye Mirlivaanlarından Başkanvekili: Nazım Paşa Eski Suriye Valisi Üyeler: Asaf Bey Eski Amdi-i Divan-ı Hümayun(Padişah Divanı Başkatibi) Subhi Bey Eski Şehremini Nebil Ziya Bey, Umum Şirketler Komiseri Enver Paşa, Erkan-ı Harbiye Miralaylarından Safiyüddin Bey, İşkodra eski Valisi ve Milli İktisad Bankası Müdürü Cemal Bey, Eski Amasya Mutasarrıfı Vahid Bey, Mülga Muhacirin Komisyonu Reisi Mahmud Celaleddin Bey, Eski Gümüşhane Mutasarrıfı. Aynı faaliyetler İstanbul dışında da görülüyor ki bazı kaza ve vilayetlerde şubeler açıldığı haberleri basında yer alıyordu.
b - Padişah yanlısı ve dinsel
yönlere ve şahsi çıkarlara
hizmet eden zararlı cemiyetler:
1- Kürdistan Teali Cemiyeti: Azınlıkların kurduğu bu cemiyetlerin dışında, Kuva-yı Milliye aleyhinde olan başka cemiyetler de vardı. Bu cemiyetlerden birisi de Kürdistan Teali Cemiyetidir. Kürdistan Teali Cemiyeti, 1918’de kurulmuş olup, Osmanlı Devleti’nin can çekişmesi sırasında, Wilson prensiplerinden yararlanarak bölücü bir amaç gütmüştür. Daha doğrusu, yabancılar Doğu’da karışıklık çıkarıp, ulusal bilinci işlemez kılmak için, Müslüman olan bu kişileri devlete karşı kışkırtmışlar ve onları ayaklandırmak istemişler ama başarılı olamamışlardır. Büyük Amerikan Heyeti ile ilişkiler kuran bu teşekkül, milli bağımsızlık savaşı aleyhinde girişimlerde de bulunmuş; ancak Anadolu hareketinin başarısı ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin kuruluşuyla ortadan kalkmıştır. 1919’daki duruma bakınca şöyle bir manzara arzediyor: Kürt sorunu diye bir sorun olmadığı halde, bu sorun, ulusal bağımsızlık savaşı sırasında suni olarak yaratılmıştır. Devlet ve milletin bağımsızlığını ve ekseriyetin azınlıklara feda edilmesi düşüncesi, Elazığ eşraf ve ileri gelenlerini harekete geçirmiş ve bunlar 50 imzalı telgrafı İstanbul’a yollamışlardır. (Devam edecek)
