MİLLİ MÜCADELEDE FRANSIZ İŞGALLERİ VE TEPKİLER -2-

MİLLİ MÜCADELEDE FRANSIZ İŞGALLERİ VE TEPKİLER -2-

Bölgenin jandarma kuvvetlerini, Ermeni askerlerinden oluşturmaya başladılar

esat-atalay-001.jpg
Bu haberi duyan Mustafa Kemal Paşa 26/27 Ekim 1919’da 13. Kolordu Komutanına çektiği telgrafta, Maraş, Antep ve Urfa’nın Fransızlar tarafından işgal edilmesinin engellenmeğe çalışılmasını, bu yapılamadığı takdirde, Fransızların bu bölgede barınmalarına imkan bırakılmamak için her çareye başvurulmasını istedi. Fakat Mustafa Kemal’in bu isteği yerine getirilmedi ve Maraş, Antep ve Urfa sıra ile ve eskiden verilmiş olan kararlara ve planlara uygun olarak Fransızlar tarafından işgal edildi.

Ermenilerin bulunduğu yerlerde silahlı Ermeni çeteleri de kurulmuştu. Fransızlar tarafından daha önce Mısır’da kurulmuş olan Legion d’Orient denilen Ermeni alayı da, Fransız üniformasıyla Adana bölgesine getirilmişti. Ayrıca Urfa, Antep, Maraş, Saimbeyli, Zeytun, Zar, Kozan, Osmaniye, Haruniye, Mersin ve Adana bölgelerinde yapılan muharebelere, Fransız kıtalarıyla birlikte Ermeni milis kuvvetleri de katılıyordu. Bunların sayısı 10.000 civarındaydı.

Fransız işgal politikası ve Fransız-Ermeni iş birliği:

Kasım 1919’da, İngilizlerin çekilmesinden sonra, bölgede mülkî idare yanında, askerî yetkilere de sahip olan Fransızlar, Kilikya’da “Ermeni Politikası” takip etmişlerdi. Fransa’nın Ermeni propagandasına alet olan Kilikya politikası başlıca iki doğrultuda kendini gösteriyordu.

a- Ermenilere askeri harekatta yer verilmesi: Adana ve havalisinde, mütarekeyi takiben ve işgalin başlaması ile birlikte, Ermeni fedaileri ve Ermeni göçmenleri büyük topluluklar halinde yöreye gelmişlerdi. Çünkü o sıralarda bölgede yeni bir Ermeni devletinin kurulması için, kendilerince çok uygun şartlar mevcuttu. Ayrıca, Ermeniler, işgal kuvvetlerinden de destek alıyor, hatta çoğu kez eylemlerine onları da ortak ediyor, oldukça pervasız ve katı davranıyorlardı.

Yöreyi işgal eden ve General Gouraud’nun emrinde bulunan altı Fransız taburundan üçü Ermenilerden meydana gelmişti. Bu taburların oluşturulması sonucu bir “Ermeni Alayı” kurulmuştu. Dünyanın her tarafından toplanan ve 5-6 bin Ermeni gönüllüden oluşan bir tabura, Türkler, “Ermeni İntikam Alayı” adını vermişlerdi. Fransızlar, yörenin işgalini bu üç Ermeni taburundan oluşan kuvvetle gerçekleştirmişlerdi. Legion Armenian bin Ermeniden oluşmuştu.

b- Kilikya’nın İdari Yönden Ermenileştirilmesi: Fransa Hükümeti, 1918 yılı başlarından, 1919 yılı sonlarına kadar, Kilikya yerine Ermenistan adını kullanmıştı. Georges Picot, Clemenceau tarafından idarî işlerin başına getirilirken, yürüteceği görev için “Suriye ve Ermenistan Yüksek Komiseri” unvanı kullanılmıştı. Daha sonra yörede görevlendirilen, General Hamelin ve Albay Bremond gibi Fransız yetkilileri ise “Ermenistan Fransız İdarecileri” unvanını taşımışlardı.

Fransa Hükümeti Kilikya’nın idari işleri için geniş ölçüde Ermeni memur kullanıyordu. Polis, demiryolları, posta vs. gibi önemli hizmetlere Ermeniler atanmıştı. Adana’yı işgal eden Fransızlar, 9 Ocak 1919’da Albay Bremond’u Genel Valiliğe getirdiler. Sancak ve ilçelere Gouverneur olarak subaylar tayin ettiler ve bu suretle Osmanlı idari yönetiminin üzerinde bir Fransız kontrol idaresi kurdular. Ermenilerin Kilikya’daki isteklerini destekleyen Fransa, Adana ve İskenderun bölgeleri üzerinde Ermenilerin tarihi rollerinin bulunduğunun kabul edilmesine taraftardı. Ermeni isteklerini desteklemekle beraber bu verimli topraklardan da ayrılmak istemiyordu. Bölgenin jandarma kuvvetlerini, Ermeni askerlerinden oluşturmaya başladılar. Kendi amaçlarına hizmet etmeyen Türk memurlarını görevinden attılar.