Tüm kanalların ortak yayınında depremden etkilenen 10 il için Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ve Kızılay’a aktarılmak üzere yardım toplandı.
Yardım kampanyasında canlı bağlantılar gerçekleştirildi ve iş insanlarından öğrencilere kadar herkes kendince bağış kampanyasına katkıda bulunmaya çalıştı.
Kampanyada toplam 115 milyar lira toplanırken bu miktarın 86 milyar lirası kamu kuruluşlarından geldi.
Kampanyaya kamu kuruluşlarının katılması ise tartışmalara neden oldu.
"Merkez Bankası anonim şirkettir" savunması yapan Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Şahap Kavcıoğlu, bu tartışmaların anlamsız olduğunu belirtirken, bağışlanan paranın devletin ve vatandaşın olduğunu kabul ederken Hürriyet’ten Hande Fırat’a şu ifadeleri kullandı:
"Bu para devletin parasıdır, milletin parasıdır. Milletin parasını da millete vermekten daha doğal bir şey yoktur."
HAZİNE KÂRDAN VAZGEÇTİ
Gecede toplanan bağışlar arasında en dikkat çekeni Merkez Bankası’nın (MB) 30 milyar TL’lik bağışı oldu. Banka, bu bağışın Hazine’ye aktarılması gereken kârdan yapıldığını açıkladı.
Teknik olarak Hazine’ye aktarılması gereken para, bağışla AFAD ve Kızılay’a aktarıldı.
Benzer şekilde diğer kamu kurumlarının yaptıkları bağışlar da Hazine’ye aktarılması gereken paralardan oluştu.
Teknik anlamda MB’nin bağış yapmadığını söyleyen Prof. Dr. Hakan Kara, “Bu para zaten Hazine’ye gidecekti, öne çekilen bir transferle AFAD ve Kızılay’a aktarıldı. Tam olarak bağış değil çünkü Merkez Bankası kârından düşülüyor” dedi.
"60 MİLYAR ALMIŞLARDI"
Eski Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Şenol Babuşcu da bağışların yüzde 70’ten fazlasının kamu kaynakları ile yapıldığını belirterek “Devlet bir cepten diğer cebe alıyor. Hazine, AFAD’a destek vermeliydi. Şimdi Hazine vermiyor da Hazine’ye gelecek paralar oraya aktarılıyor” dedi. Kamu bankaları 2022 Aralık ayında Hazine’den 60 milyar TL sermaye almışlardı. Önceki akşam ise Ziraat Bankası 20, Vakıfbank 12, Halkbank 7 olmak üzere toplamda 39 milyar TL’sini “bağış” olarak yine kamu kurumu olan Kızılay ve AFAD’a verdi.
"YURTTAŞ ZARARA GİRDİ"
Bu durumu değerlendiren Prof. Dr. Duran Bülbül, “Halkın parasıyla halka bağış yapılıyor. Bu bağışların depreme harcanıp harcanmayacağı mevcut sistem içerisinde kesinlikle takip edilemez ve denetlenemez. Çünkü AFAD ve Kızılay kalem kalem denetlenmiyor. Bu nedenle bir deprem fonu oluşturulmalı ve Özel İletişim Vergisi ile bu bağışlar da o fona aktarılmalıdır.” diye konuştu. Bülbül, kamu kurumlarından toplanan miktarı 85 milyona bölerek “Her bir vatandaşı 1354 TL masrafa soktular. Bu, vergi ve zam olarak gelecektir” dedi.
BÜTÇE YOK BAĞIŞ VAR
Toplanan bağışların AFAD ve Kızılay’a aktarılacak olması akıllara AFAD’ın bütçesini getirdi. İktidar 2023 yılı için AFAD’ın bütçesini yüzde 33 azaltarak 8 milyar TL’ye düşürmüştü.
Böylece iktidar, felaketten önce aldığı paraları felaketten sonra AFAD’a vermiş oldu.
