Osman Ataman’ın başarılı önderliğindeki, “Babıali Toplantıları” nın 114’üncüsünde “Türkiye’nin Büyüme Politikası”nı ele alan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın “uyarı” niteliğindeki analizlerinden bazılarını, kamuoyu ile paylaşmak gerekiyor. Çok sıcak bir atmosferde gerçekleşen toplantıya başta İstanbul Valisi Hüseyin Avni Mutlu, Türkiye Finans Genel Müdürü Veysel Derya Gürerk olmak üzere, yine tanınmış şahsiyetler katılırken, yazarlardan Deniz Gökçe, Serpil Yılmaz, Yalçın Doğan ve aynı masada oturduğumuz Cüneyt Mengü, Hüseyin Yıldız, Altan Elmas ve Mithat Yümlü ile sohbetimiz kısa da olsa eksik olmuyor. Erdem Başçı, gece boyunca çok kapsamlı bir “büyüme” sunumu yapıyor. Söylediği her kelimenin altını dolduran öne çıkardığı noktalar bulunuyor.
Başçı, açık bir şekilde enflasyonun çok ciddi bir maliyeti olduğuna ve büyümeyi engellediğine dikkatleri çekiyor:
“Bir ülkede büyüme, üç ana faktöre bağlı. Bunlar emek, sermaye ve verimlilik. Büyümenin en önemli düşmanı ise “istikrarsızlık”. Yani fiyat istikrarsızlığı, “finansal istikrarsızlık”. Merkez Bankası her iki konuda istikrarı sağlamaya yönelik hamleleriyle büyümeye katkı veriyor. Büyümemizi destekleyen en önemli avantajımız “emek” olarak karşımıza çıkıyor ve genç, dinamik bir nüfusumuz var. Büyümenin ikinci faktörü “sermaye” konusunda, tasarruflarımız yetersiz. Yatırımlarımızın önemli bir kısmı da yurt dışındaki tasarruflardan karşılanıyor. Bu da cari açık problemini yaratıyor. Bunu çözmenin yolu ise tasarrufları artırmak. Bireysel emekliliğe getirilen teşvik bu kapsamda alınmış bir karar. Ayrıca, kredilerin yüzde 15’ten fazla büyümemesine ilişkin önlemler de gereksiz borçlanmanın önüne set çekerek, tasarrufların artmasına katkıda bulunuyor. Son olarak emeklilik yaşının artırılmasının, çok yavaş bir hızda olsa da tasarruflara katkı yapması bekleniyor.”
21’inci Merkez Bankası Başkanı olan Başçı, vatandaşlarımızın “borçlanma hevesi” olduğunu, tatlı bir şekilde dile getirdikten sonra, aşırı borçlanmanın da çok riskli olduğuna dikkatleri çekerek, “Bu risk, zamanla sert bir inişe neden olabilir” ikazında bulunuyor.
Merkez Bankası Başkanı Başçı, ABD’den Japonya’dan örnekler vererek ve bazı anekdotları anlatarak, ciddi konuları samimi şekilde dile getiriyor. Bir Pakistan gezisinde, bir esnafın sergilediği 12 sıfırlı Sırp Dinarı’nı satın aldığını söylüyor. Basın veya benzeri toplantılardaki, “ciddi” daha doğrusu “ağır başlı” görünüm yerine keyifli bir performans sergileyen Başçı, katılımcılardan tam not alıyor.
Ne var ki uygulamakta oldukları para ve kur politikalarında başarılı olmaları dilenirken, işlerinin çok zor olduğu da söyleniyor.
