Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Dr. Fatih Karahan, Ankara’da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İdare Merkezi'nde gerçekleştirilen Enflasyon Raporu 2024-IV Bilgilendirme Toplantısı’nda kamuoyuyla yılın son enflasyon raporunu paylaştı. Enflasyon tahminlerinin güncellendiğini duyuran Karahan, "2024 ve 2025 enflasyon tahminlerini yüzde 44 (önceki yüzde 38) ve yüzde 21 (önceki yüzde 14) olarak yukarı yönlü güncelledik. Enflasyonun ana eğilimi 2024 yıl sonu tahminimizi 3,9 puan yukarı çekti" dedi.
TCMB Başkanı Karahan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
* Dezenflasyon süreci devam ediyor. Makroekonomik göstergeler de dezenflasyon süreciyle uyumlu ilerliyor. İç talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyonu destekleyici seviyelere geldiğini değerlendiriyoruz.
* Cari işlemler açığında düşüş sürüyor. Enflasyonun ana eğilimi öngörülerimizden yavaş olsa da iyileşiyor. Para politikasındaki sıkı duruşumuzu dezenflasyonun devamını sağlayacak şekilde sürdüreceğiz.
* Cari açığın milli gelire oranı yüzde 1,7 seviyesine geriledi. 3. çeyrekte birikimli cari açığın azalacağını tahmin ediyoruz. Sıkı parasal duruşumuzla uyumlu olarak cari dengedeki olumlu sürecin devam edeceğini düşünüyoruz.
* Tüketici enflasyonu üzerinde üretici kaynaklı baskılar azalıyor. Bu da TÜFE’de mal fiyatlarını olumlu etkiliyor.
ENFLASYON BEKLENTİLERİNDE İYİLEŞME DEVAM EDİYOR AMA...
* Enflasyon beklentilerinde iyileşme kademeli olarak devam ediyor. Ekim ayında enflasyonun ana eğilimindeki düşüş sürdü. Enflasyonun ana eğilimindeki iyileşme temel malların öncülüğünde devam ediyor. Kira dışındaki hizmetlerde fiyat artışları kademeli olarak güç kaybetmektedir. Son çeyrekte aylık kira enflasyonun yavaşlayacağına işaret ediyor.
* Enflasyon beklentilerdeki iyileşmenin hızı arzu ettiğimiz seviyede değil. Reel sektör ve hanehalkı enflasyon beklentilerinde iyileşme devam ediyor. Tüm sektörlerin beklentileri kademeli biçimde geriliyor.
* Para politikası duruşumuz ve makroihtiyati çerçevemiz mevduat faizlerinin TL'ye geçişi ve tasarrufları destekleyici seviyelerde kalmasını sağlayacak. TL varlıklara olan ilgi arttı. TL mevduatın payı yüzde 56 seviyesine ulaştı, KKM payı yüzde 8'in altına indi. KKM Ağustos 2023’te 140 milyar doların üstüne yükselmişti. Mevcut bakiye 37 milyar dolara gerilemiş durumda.
* Önümüzdeki dönemde sermaye girişleri jeopolitik gelişmelere göre oynaklık gösterebilir.
* 1 Kasım brüt rezerv düzeyimiz 159 milyar doların üzerine çıktı. Swap hariç net rezervlerimiz 46 milyar dolara yükseldi. Rezerv seviyesi ve kompozisyonu kayda değer şeklide iyileşti.
* Risk primi ılımlı seyrini sürdürdü.
ORTA VADELİ TAHMİNLER
* 2024 ve 2025 enflasyon tahminlerini yüzde 44 (önceki yüzde 38) ve yüzde 21 (önceki yüzde 14) olarak yukarı yönlü güncelledik. Enflasyonun ana eğilimi 2024 yıl sonu tahminimizi 3,9 puan yukarı çekti.
* 2024 tahminimizdeki güncelleme enflasyon ataleti ve ana eğilim vasıtasıyla 2025 yıl sonu tahminimizi 3,5 puan yukarı çekti. 2026 sonunda yüzde 12'ye (önceki yüzde 9) gerileyeceğini öngörüyoruz.
ENFLASYONDA OCAK HEDEFİ
* 42’ye yıl sonunda gelmeyi düşünüyorduk. Üst bant olarak. Mevcut durumda buraya ocak ayında ulaşacağız. Bizim hedefimiz orta nokta. 38’e de mart ayında ulaşacağımızı değerlendiriyoruz. 3 aylık bir gecikme söz konusu. Üç aylık geriden gelmenin çok ciddi sapma olduğunu söylemek doğru değil.
FAİZ İNDİRİMİ BEKLENTİLERİNE YÖNELİK AÇIKLAMA
* Enflasyon ve beklentiler düzeldikçe faizlerin mevcut seviyelerinin korunması parasal sıkılığın artması anlamına geliyor. İndirim döngüsü başladığında da sıkı duruşumuzu koruyacağız.
* Üst banttan fonlama faiz artışı olarak algılanmamalı, alt banttan fonlama da faiz düşüşü olarak algılanmamalı. Dar bir aralıkta dalgalandığını görüyoruz. Son dönemde aldığımız önlemlerin etkisi var.
ASGARİ ÜCRET AÇIKLAMASI
SORU: Asgari ücretin erimesi yüzde 44, yeniden değerleme oranı yaklaşık yüzde 44 olarak görünüyor. Asgari ücrette enflasyon oranı kadar düzeltme yapılmasına nasıl bakıyorsunuz?
* Kesinlikle iddia edildiği gibi başka bir şey söylediğimiz doğru değil. Bu konuda bizim şöyle olmalı gibi bir değerlendirme yapmamız doğru olmaz. Bir karar verici değiliz. Biz bu kurulun bir tarafa değiliz. Tavsiyede de bulunmuyoruz. Raporumuzda enflasyon tahmini vermek zorundayız. Çeşitli varsayımlar yapmamız gerekiyor. Yetkili mercilerin açıklamaları üzerinden senaryolar oluşturuyoruz.
* Fakat genel olarak net şekilde söylemek istiyorum. Yüksek enflasyon ortamında ücretler reel olarak erir. Erimeye sebep olan şey enflasyonun yüksek olması. Bizim yapmamız gereken enflasyonu kalıcı şeklide düşürmek. Bu konuda kararlıyız. Enflasyonun net şekilde düştüğünde alım gücünün arttığını, refah artışının toplumun tüm kesimleri tarafından paylaşıldığını göreceğimizi düşünüyorum.
Asgari ücrete yönelik soruya yönelik ekleme yapan TCMB Başkan Yardımcısı Dr. Osman Cevdet Akçay "Diğer ücretlerde yapılacak artış oranları asgari ücrete yapılacak artışın gerisinde kalacak. Bir noktada ileriye dönük endekslemeye geçmek zorundayız. Hem kamuda hem özel sektörde. İleriye dönük endekslerin başlatılması için uygun zaman" dedi.
