Editör: Erkavim Yıldırım
Melisa otu, sakinleştirici özelliği ile bilinen limon kokulu şifalı bir bitkidir. Tarih boyunca özellikle ruhsal sorunların yatıştırılması için kullanılmıştır. Ayrıca hafıza ve öğrenme yetisini olumlu etkilediği bilinmektedir. Sınavlara hazırlanan öğrencilere konsantrasyon için önerilmektedir. Depresyon, demans (bunama) ve Alzheimer hastalığına olumlu etkileri olduğuna dair bilimsel çalışmalar mevcuttur. Ayrıca uykusuzluk, endişe, migren ve diyabet gibi sağlık sorunlarının tedavisinde ve adet sancılarını önlemede kullanılır. Soğuk algınlığına da iyi gelen Melisa bitkisinin yapraklarından çayını hazırlamak ise son derece kolaydır.
Melisa otu, Akdeniz ve Batı Asya’ya özgü nanegiller ailesinden antioksidan, antiviral ve antimikrobiyal özelliklere sahip şifalı bir bitkidir. Ülkemizde yaygın olarak yetişen melisa, ilk çağlardan beri arıları hastalıklardan koruyup oğul çıkarmaları için kovanların arkasına konulduğundan oğul otu olarak da bilinir. Alternatif tıpta taze, kurutulmuş ve yağ formlarında sıkça kullanılır.
Yaprakları çiçeklenmeden önce toplanır çünkü çiçeklendikten sonra kendine özgü limon kokusunu yitirir ve artık tedavi amaçlı kullanılamaz. Melisa otu yapraklarından ve beyaz sarı çiçeklerinden esansiyel yağ elde edilir.
Kuru veya taze melisa yapraklarının sağlığa faydaları aynıdır ve sadece kuru melisa daha uzun süre bozulmadan 1 yıl muhafaza edilebilir. Bunun için kurutulmuş melisa yapraklarını ağzı kapalı cam bir kavanoza koyup loş, serin ve kuru bir ortamda saklayın.
Melisaotu, A vitamini ve C vitamini, folik asit, potasyum, kalsiyum, demir, çinko, lif ve tanen açısından zengindir. Ayrıca flavonoidler (insan vücudunda antioksidan işlevini yürüten bitkisel besin maddesi grubunun genel adı) bakımından doyurucudur.
FAYDALARI NELER?
Melisa otunun stres belirtilerini yatıştırdığı, rahatlamaya yardımcı olduğu bilinmektedir. 2004 yılında yapılan bir çalışmada, melisa otunun laboratuvar kaynaklı psikolojik stresin olumsuz duygudurum etkilerini azalttığı bulunmuştur. Melisa otu kullanan katılımcılar, dinginlik hislerinin arttığını ve uyanıklık durumunda azalma olduğunu belirtmişlerdir.
Nasıl kullanılır: Günde iki kez kapsül formunda 300 miligram (mg) melisa otu alın. Stresin akut ataklarında tek bir doz 600 mg da alabilirsiniz.
Cinsel isteksizliği önler
Son yıllarda yapılan pek çok bilimsel araştırma, melisa otunun özellikle kadınlarda görülen cinsel isteksizlik sorunu tedavisinde çok etkili olduğunu göstermiştir. Bu şifalı bitkinin çayı veya extratlarını tüketerek bu önemli sorunu çözebilirler.
Bilişsel işlevi artırabilir
2014 yılında yapılan bir çalışmada melisa otu içeren gıdaların ruhsal ve bilişsel etkileri incelenmiştir. Melisa otu, doğal veya yapay tatlandırıcılar ile birlikte bir içeceğin ve yoğurdun içine karıştırılmıştır. Katılımcılardan hafıza, matematik ve konsantrasyonla ilgili bilişsel görevler yapmaları istenmiştir.
Melisa otu içen katılımcıların içmeyenlere göre daha iyi performans gösterdiği bulunmuştur. Ama yine de ek çalışmalara ihtiyaç vardır.
Nasıl kullanılır: Günde üç kez 300 ila 600 mg melisa otu kapsülü alabilirsiniz.
Uykusuzluğa iyi gelir
Melisa otunu kediotu ile birleştirmek, uykusuzluğun giderilmesine yardımcı olabilir. 2006 yılında yapılan bir çalışmada karma doz alan çocukların uykusuzluk sorunlarında % 70 ila % 80 oranında iyileşme yaşadıkları bulunmuştur. Hem araştırmacılar hem de ebeveynler, melisa otunu iyi ya da çok iyi bir tedavi olarak gördüklerini belirtmişlerdir.(5)
Nasıl kullanılır: Yatmadan önce kediotu ve melisa otu ile demlenmiş bir fincan çay içilir.
Uçuk tedavisine yardımcı olabilir
Uçuğun (Herpes simpleks virüsü) ilk belirtisini farkettiğinizde melisa yağını topikal olarak uygulayabilirsiniz. 1999 yılında yapılan bir çalışmaya katılan gruplardan biri, beş gün boyunca günde dört kez uçuk çıkan alana melisa otu kremi, diğer grup ise plasebo ürünü uyguladılar. Araştırmacılar, melisa otu kremini kullanan katılımcıların daha hızlı iyileştiklerini buldular.
Diş ağrısını azaltmaya yardımcı olur
Melisa otunun ağrı giderici özellikleri, diş ağrısını hafifletmek için ideal bir seçim olabilir. Rahatlatıcı etkisinin yanında iltihaplanmayı da azaltabileceği düşünülmektedir.
Tek başına ya da papatya, sarı kantaron gibi şifalı bitkilerle birlikte çayı yapılabilir.
Taze yaprakları özellikle yazın soğuk içeceklere katılabilir.
Yaprakları çorbalara, balık yemeklerine, pilavlara ve meyve salatası gibi salata çeşitlerine eklenebilir.
Banyo suyuna katılarak rahatlatıcı etkisinden faydalanılabilir.
Yaprakları ezilip macun haline getirilerek böcek ısırıklarına karşı tedavi edici olarak kullanılabilir.
