Şirket, trafoların maliyetini de Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’nın (YİKOB) üzerine yıktı.
Kesintilerle birlikte özelleştirilmeler yeniden tartışma konusu. Ülkede geçen yıllar içinde elektrik üretiminin yüzde 80’i, dağıtım hizmetlerinin ise tümü özel şirketlere geçerken bu şirketlerin yeterince denetlenmediği ortada.
Birgün''den Uğur Şahin''in haberine göre Isparta’daki elektrik dağıtım hizmeti, 28 Mayıs 2013’te tarihindeki özelleştirmenin ardından Cengiz Holding’e ait AEDAŞ tarafından sağlandı.
Aynı şirket Isparta’nın dışında Antalya ve Burdur’da 2,2 milyon aboneye elektrik dağıtımını üstlenmiş durumda. Şirkete sağlanan kıyaklar ise açığa çıkmaya devam ediyor.
Elektrik Piyasası Kanunu’na göre enerjinin bina giriş noktalarına kadar getirilmesi dağıtım şirketlerinin sorumluluğunda. Dolayısıyla trafo kurumlarının ve diğer yatırım kalemlerinin şirketlerce karşılanması gerek. Ancak bunun kâğıt üstünde kaldığını gözler önüne seren bir örnek Antalya’da yaşandı.
Derslik sayısı fazla olan okullarda yeni trafo yapılması gerekli. Kanun gereği bu yatırımı elektrik dağıtım şirketi yapmakla yükümlü. Fakat Antalya’da bunu AEDAŞ’ın değil YİKOB’un yaptığı ortaya çıktı. Üstelik bununla da yetinilmedi, söz konusu giderler AEDAŞ’dan talep edildi bu yüzden de tutar tahsil edilemedi.
ÖDEME BAŞKANLIKTAN
Konu, Sayıştay’ın denetimine de takıldı. Antalya Valiliği YİKOB’a ilişkin 2019 tarihli denetim raporda, özetle şu ifadeler yer aldı:
“YİKOB tarafından yapılan işlerde, enerji müsaadesi alınabilmesi için elektrik dağıtım şirketince yapılması gereken trafo kurulumları ve diğer ilk yatırım giderlerinin Başkanlık bütçesinden ödendiği ve giderlerin dağıtım firmasından talep edilmediği görülmüştür.
Trafoların kurulum ve diğer giderlerinin ilgili dağıtım şirketince karşılanması gerekmekte. Buna rağmen dağıtım şirketinin ilgili yatırımı daha sonraki yıllarda gerçekleştirebileceğini bildirmesi sonucu söz konusu trafolar idare tarafından yaptırılmış ancak mevzuatın öngördüğü tesis yapım anlaşması imzalanmamıştır.
Trafo kurulumları giderlerinin dağıtım şirketince karşılanması gerekmekte olup Başkanlığın tahsilatı sağlayacak girişimlerde bulunması gerekmekte.”
TAHSİL EDİLDİ Mİ?
AEDAŞ’ın sorumluluğundaki yatırımı “işler aksamasın” diye kamu kurumu yaparken konu 2020’de de Sayıştay raporunda kendine yer buldu. 2020’deki raporda, 2019’daki ‘bulgu’ için “Eksiksiz olarak yerine getirilmiştir” denildi.
Fakat AEDAŞ’tan tahsilatın yapılıp yapılmadığı belirtilmedi. ‘Başkanlık kaç trafo yaptı ve maliyet miktarı ne kadar oldu’ gibi sorular ise hâlâ yanıtsız.