Askerlerin hastanelik olduğu kışladaki yemekleri pişiren Rota Yemekçilik’in aşçısı Ebubekir Erten, zehirlenmelerin yemekten değil sudan kaynaklanmış olabileceğini ileri sürdü. Erten, “Ben askeriyedeki suyu içemiyordum. Bazı askerler suyun kirli ve bulanık olduğunu ve suda lağım kokusu olduğunu söylüyorlardı” diye ifade verdi.
21 Haziran’da ifadesi alınan gece aşçısı Ebubekir Erten yemek pişirilirken biri nöbetçi subay, diğeri kontrol teşkilatı görevlisi olmak üzere iki komutanın sabaha kadar kendilerine eşlik ettiğini kaydetti. Erten, “Bazen bizlerin yanında duruyorlar. Bazen kendi odalarındaki kameralardan bizi takip ediyorlar. Orada olduğumuz sürece yemeğin hazırlanmasında yanımızda bulunup bizi denetliyorlar” dedi.
İKİ NUMUNE ALINIYOR
Erten gece hazırlanan yemeğin askerlere öğle yemeği olarak sunulduğunu belirterek, şöyle devam etti: “Akşam yemeklerini gündüz çalışan grup hazırlıyor. Bizlerin gece hazırladığı yemek sabah 08.00 sıralarında hazır oluyor. Öğle verilecek yemek, kontrolör komutan tarafından bizzat denetleniyor. Yemeklerin her birinden ikişer numune alınıyor. Biri analiz için İzmir’e gönderiliyor. Diğer numune ise numune dolabında kalıyor. Numuneler kilitli yerde muhafaza ediliyor.”
YEMEĞE BİZ KARAR VERMİYORUZ
Kontrolörler ve gıda mühendisinin numune alıp tattıktan sonra yemeğin servis edildiğini kaydeden aşçı Erten, “Görevlilerin kontrol etmediği hiçbir aşama yoktur. Tüm iş ve işlemler görevlilerin istekleri doğrultusundadır. Yemeğin nasıl, ne şekil, hangi şartlarda olmaması gerektiğini onlar bildiriyor. Biz istek doğrultusunda yemeği hazırlıyoruz. Gündüz grubunun hazırladığı malzemeleri kullanarak yemek yapıyoruz” ifadelerini kullandı.
İLK VAKADA YEMEĞİ HAZIRLANMIŞ
Manisa’da askerlerin zehirlendiği 23 Mayıs’taki ilk vakada yemeği kendisinin hazırladığını kaydeden aşçı Erten, gıda mühendisi D.Y.’yi suçladı. Gece yarısı kışlaya vardıktan sonra D.Y.’yi bir daha görmediğini ileri süren Erten, “O gece görev sonuna kadar yanımızda değildi. Normalde yemekler pişirilirken her safhada gıda mühendisinin bizlerle birlikte olması gerekirdi” diye konuştu.
SU LAĞIM KOKUYORDU
Gece hindi etinden yemek yaptığını vurgulayan Erten, “Yemekten ben ve diğer çalışan şirket görevlileri ile komutanlar da yedi. Sabah görevi teslim ettiğimizde numuneleri kimlerin aldığını görmedim” dedi. Zehirlenmenin yemekten değil kullanılan sudan kaynaklanmış olabileceğini savunan Erten, “Ben askeriyedeki suyu içemiyordum. Bazı askerler de suyun kirli olduğunu, bulanık olduğunu ve suda lağım kokusu olduğunu söylüyorlardı. Zehirlenme ondan olabilir” dedi.
BAKANLIK RAPORU: SALMONELLA
Manisa’da 4 zehirlenme vakasından ikisi 1. Piyade Er Eğitim Tugay Komutanlığı Albay Arif Seyhun Kışlası’nda yaşanmıştı. İlk zehirlenme 23 Mayıs’ta, ikincisi ise 17 Haziran’da olmuştu. Albay Arif Seyhun Kışlası’nda 17 Haziran’da çok sayıdaki askerde ortaya çıkan bulantı ve kusma şikâyeti üzerine, Sağlık Bakanı Recep Akdağ’ın talimatıyla Halk Sağlığı Kurum Başkanı İrfan Şencan başkanlığındaki enfeksiyon hastalıklıkları, epidemiyoloji, klinik toksikoloji ve mikrobiyoloji laboratuvar uzmanlarından oluşan 12 kişilik uzman ekip Manisa’ya giderek incelemelerde bulundu. Sağlık ekibi, 23 Mayıs’taki olaya ilişkin inceleme raporunu tamamladı. Raporda, “Manisa 1. Piyade Er Eğitim Tugay Komutanlığı Albay Seyhun Kışlası’nda 23 Mayıs’ta meydana gelen olayın salmonellaya bağlı olduğu kesinleşmiştir. Konuyla ilgili rapor hazırlanarak Manisa Valiliği’ne iletilmiştir” denildi.
PİŞİRİLME SÜRECİNDEKİ HAZIRLIKTAN KAYNAKLANMIŞ
İncelemeler sırasında, askerlerin yemeklerinin hazırlanması aşamasındaki kamera kayıtlarına da başvurulduğu belirtilerek, “23 Mayıs’ta meydana gelen olaya ilişkin kamera kayıtlarından da elde edilen veriler ışığında yapılan değerlendirmede, olayın besinlerin pişirilme sürecindeki hazırlık aşamasından kaynaklandığı belirlenmiştir” ifadesine yer verildi.
17 HAZİRAN'IN ÖN RAPORU
17 Haziran’da aynı kışlada gerçekleşen vaka üzerine de incelemelerde bulunan bakanlık heyeti, buna ilişkin ön değerlendirmesini tamamladı. Yapılan değerlendirme esnasında, içme suyu, gıda örnekleri alındı. Olaya ilişkin bütün toksikolojik analizleri yapmak adına hastaneye başvuran askerlerin aynı zamanda kan ve serum örnekleri de incelendi. Bakanlığın ilk ön incelemesinde, ilk andan itibaren olayın bir besin zehirlenmesi olabileceği ihtimali üzerinde duruldu. Özellikle askerlerin tükettiği nişastalı ürünler pirinç, patates, süt ve et ürünleri ile büyük salgınlara yol açan sudan kaynaklı salgın olabileceği ihtimali üzerinde duruldu. Bakanlık yetkilileri, 2 bin 300 asker ile görüşerek anket yaptı. Olaydan etkilenenlere, “Ne yediniz? Nereden yediniz? Hangi gıdaları tükettiniz? Şikâyetiniz var mı? Şikâyetleriniz nasıl başladı?” soruları yöneltildi. Çalışmalar kapsamında olaydan etkilenen ve etkilenmeyen herkesin bilgisine başvuruldu.
Askerler serbest
Albay Arif Seyhun Kışlası’ndaki zehirlenmeye ilişkin gözaltında bulunan ve yemeklerin kontrolünden sorumlu altı subay ve astsubay, yemek şirketinin satınalma müdürü M.A. ile diğer 16 çalışan, dün adliyeye sevk edildi. Adliyeye sevk edilen askerlerin tamamı savcılıkta serbest bırakıldı. Sulh Ceza Hâkimliği aralarında Rota Yemekçilik Şirketi’nin satınalma müdürü M.A.’nın da bulunduğu 4 kişiyi tutukladı, 4 kişi ise adli kontrolle serbest bırakıldı.
Soruşturmada ilk olarak Rota yemek şirketinin Manisa’daki yönetici ve çalışanı 19 kişi gözaltına alınmış sonraki günlerde bu sayı 48’e yükselmişti. Şirketin genel müdürü Ahmet Türkmen ile Manisa sorumlusu Veysel Ahmet Gürcün’ün de aralarında bulunduğu 6 kişi tutuklanmıştı. Soruşturmada tutuklu sayısı 10’a yükseldi.