İktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, TÜİK 2023 Gelir Dağılımı istatistiklerini baz alarak Türkiye’de ekonomik kriz olup olmadığını değerlendirdi. Eğilmez, yazdığı yazıda, restoranları ve kafeleri kimlerin doldurduğunu da açıkladı.
Yazısında, " Gerçekten restoranlara, kafelere, yollara baktığımızda her yerde para harcayan insanlarla karşılaşıyoruz ve o zaman kendimize şu soruyu soruyoruz: “Kriz varsa bu harcamaları bu kadar bol keseden yapanlar kimler?” Çünkü bunlar öyle üç beş kişi falan değil, beyaz yakalıların da aralarında bulunduğu çok sayıda insan.” ifadelerini kaydeden Eğilmez, bazı kişilerin toplumun bir bölümünün krizde olduğunu, daha küçük bir bölümünün ise bu durumdan etkilenmediğini ileri sürdüğünü ifade etti.
Son gelir dağılımı verisinin 2022 yılı verilerini kullanarak konuyu inceleyen TÜİK’in 2023 Gelir Dağılımı İstatistikleri başlıklı raporunda yer aldığını belirten Eğilmez, söz konusu rapordaki verileri kullanarak nüfusun yüzde 20’lik bölümlerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’dan aldığı payları aktardı.
Eğilmez, “2022 yılında 906 milyar dolar tutarındaki GSYH’nin yarısını (451 milyar dolar) nüfusun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’si (17.055.991 kişi) paylaşıyor. Bu grupta kişi başına ortalama gelir 26.453 dolar. Nüfusun geri kalan yüzde 80’i de 454,8 milyar doları paylaşıyor. Bu grupta kişi başına gelir ise 6.668 dolar. Nüfusun en düşük gelirli yüzde 20’sinin geliri ise 3.134 dolar.” açıklamasında bulundu.
“17 MİLYON KİŞİ İÇİN KRİZ YOK”
Nüfusun en yüksek gelir elde eden 17,1 milyon kişisi için ortada bir krizin bulunmadığını ifade eden Eğilmez, “Sonraki yüzde 20’lik nüfusun durumu karışık ama genel olarak onların da daha üst gelirli olanları krizden çok fazla etkilenmiyor.” dedi ve yaklaşık 25 milyon kişinin krizden geri kalan 60 milyon kişi kadar etkilenmediğini ve restoranlarda ve kafelerde görülen kişilerin onlar olduğunu kaydetti.
“Ötekilerin de bir bölümü bu durumu geçici olarak görüp borçlanarak onlar gibi yaşamaya çalışıyor. “ diyen Eğilmez, geri kalanların ise tam manasıyla krizde olduğunun altını çizdi.
Arjantin’in de durumunun Türkiye’ye benzediğini ileten ünlü ekonomist, “2022 verilerine göre Arjantin’de GSYH’nin (2022’de 631 milyar dolar) yüzde 47’si (297 milyar dolar) nüfusun (2022’de 46,2 milyon kişi) yüzde 20’si (9,2 milyon kişi) tarafından paylaşılıyor. Bu en zengin 9,2 milyon kişinin ortalama kişi başına geliri 32 bin dolar.” açıklamasını yaptı.
Nüfusun geri kalan yüzde 80’inin (37 milyon kişi) gelirin geri kalan 334 milyar dolarlık bölümünü paylaştığını ileten Eğilmez, “Bunların kişi başına ortalama geliri de 9 bin dolar. Türkiye’de Gini katsayısı 0,43, Arjantin’de 0,42. Görüleceği gibi iki ülke gelir dağılımı açısından birbirine oldukça benziyor.” ifadelerini kullandı ve Arjantin’de de üst gelir grubundakilerin restoranları, kafeleri ve yolları doldurduğunu, alt gelir grubundakilerin ise geçinememekten dolayı şikayet ettiğini belirtti.
Eğilmez, “Özetle şunu söyleyebiliriz: Türkiye’de de Arjantin’de de kimilerine göre kriz var, kimilerine göre önemli bir durum yok. Hangi grupta olduğunuza göre bakış açınız ve düşük gelirli grupta yer alanlara karşı duyarlılığınıza göre yargınız değişiyor." ifadeleriyle yazısını noktaladı.
