Yaşanan uluslararası gelişmelerin de etkisiyle rekor üstüne rekor kıran altın fiyatları, merdiven altı üretim yapan sahtecileri harekete geçirdi. Konu hakkında açıklamalarda bulunan Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Abdullah Yasir Şahin, vatandaşlara kritik bir uyarıda bulundu.
Sahte altın üretimine dikkat çeken Abdullah Yasir Şahin, piyasada merdiven altı üretimin çoğaldığını söyledi ve “Cumhuriyet altınları 916.66 milyem yani 22 ayardır. Sahteciler ürünün içerisindeki saf altın miktarını düşürerek ayarıyla oynuyor; 22 ayar olması gereken ürünü aslında daha düşük ayarda üretiyorlar” ifadelerini kaydetti.
Düşük ayarlı altınların, küçük atölyelerde ve amatörce üretilebildiğini ifade eden Şahin, “Üretici ayarını düşük yaptığı için kuyumculara da daha düşük fiyattan satabiliyor. Bu küçük marjları kâr olarak gören bazı kuyumcular da bu ürünleri sahte olduğunu bile bile alıyor ve vatandaşlarımıza satıyor” açıklamasını yaptı.
BOZDURURKEN ZARAR EDİLİYOR
Ayarları düşürülen bu altınları “sahte” olarak değerlendiren Şahin, “Darphane üretimi olmayan cumhuriyet altınlarının tamamı sahte altındır. Bunu net ifadeyle belirtebiliriz. Ayarının düşürülmesine rağmen yüksek ayardan satılan ürünlerde vatandaşımız daha fazla para vermiş oluyor. Birinci zarar ettiği yer burası.” dedi.
Şahin, vatandaşların farkına varmadan aldığı bu altınları bozdurmak istediğinde maddi anlamda zarar gördüklerini ifade etti ve sahte bir çeyrek altının satılması durumunda piyasadaki satış fiyatının 150 TL altında satılabildiğini vurguladı.
Bu fiyatın, daha büyük ürünleri satarken katlandığını söyleyen Şahin, “Özetle, vatandaş hem alırken hem de satarken zarar etmiş oluyor. Bu yüzden ısrarla vatandaşlarımızın cumhuriyet altını alırken Darphane üretimi istediğini belirtmesi gerektiğini vurguluyoruz” ifadelerini kullandı.
ŞİKAYETLERİN YÜZDE 90’I İNTERNET ALIŞVERİŞLERİNDEN
Kuyumcular Odası Başkanı Mustafa Atayık ise konu hakkında, “Düşük ayarlı ürünler kayıt dışı, merdiven altı olarak tabir edilen, mesleğimizle hiçbir ilgisi olmayan kalpazanlar tarafından yapılarak piyasaya sürülmeye çalışılıyor. Bu tür kişiler de zaten emniyet teşkilatımızın başarılı operasyonlarıyla kısa sürede yakayı ele veriyor. Bu nedenle, hiçbir kuyumcumuzda 22, 24 ayarlı bir ürün, daha düşük ayarda satılamaz” açıklamasında bulundu.
Atayık, “Oda’mıza gelen şikâyetlerin yüzde 80-90’ı internet üzerinden yapılan alışverişlerden oluşuyor” ifadesini kaydetti ve “Biz bunun için geçtiğimiz yıllarda İKO Güvence Etiketi’ni çıkardık. Bu etiketi kullanan tüm işletmeleri etkin bir şekilde denetliyoruz” sözlerini aktardı.
“MÜŞTERİ KILIĞINA GİRİP KUYUMCULARA SATIYORLAR”
Atayık, “Merdiven altı çalışan kalpazanlar, genellikle müşteri kılığında düşük ayarlı altınları kuyumcularımıza satma yoluna girebiliyor” ifadesini kullanırken, kuyumcuların da dikkatli olması gerektiğinin altını çizdi ve “Kuyumcularımız özellikle şüpheli hareketleri olan müşterilerin getirdiği ürünleri alırken çok dikkatli olmalıdır” dedi.
SAHTECİLİĞİ BİTİRECEK SİSTEM HENÜZ HAYATA GEÇİRİLEMEDİ
Yapılan bu sahteciliği ortadan kaldırmak amacıyla Darphane devreye girmiş ve bu işi kayıt altına alabilmek için bir kodlama sistemi yapacağını ilan etmişti. Kayıt dışı kıymetli maden alım-satımını ve üretimini engellemek için yapılan bu takip sisteminin ismi Kıymetli Maden Takip Sistemi (KMTS).
Takip sistemi hakkındaki tebliğ geçtiğimiz yıl Resmi Gazete’de yayınlanmıştı ve sistemin 2024’ün başlarında hayata geçirilmesi bekleniyordu. Fakat rafinerilerin Kambiyo Genel Müdürlüğü’nden alması gereken izinler tamamlanamadığı için sistem henüz hayata geçirilemedi.
SİSTEM HAYATA GEÇİRİLİNCE NE OLACAK?
Söz konusu sistem hayata geçirildiğinde, altını kimin ürettiği ve ayarının ne olduğu bilinir hale gelecek. Bu durumu sağlayabilmek amacıyla, güvenli etiket uygulamasına geçilecek ve 2 farklı ambalajda güvenli etiket uygulaması yapılacak.
Uygulama kapsamında, 0.5-100 gram ürünler, kart ambalaj içine konacak ve güvenli etiket, kartların ara katmanına yerleştirilecek.100 gram üzeri ağırlıktaki ürünler ise, dayanıklı şeffaf malzemeli bir ambalaj içine ürün sertifikası ile konacak. Ürün sertifikası üzerinde güvenlikli etiket ve kod bulunacak. Bu sayede denetim yapılabilecek.
ALTININ SAHTE OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Uzmanlar, sahte altınla ilgili vatandaşlara uyarılarda bulundu. Vatandaşlar, cumhuriyet altını alırken Darphane tarafından üretilmiş olan altınları satın almak istediğini belirtmeli çünkü Darphane’nin bu altınlara uyguladığı mikro metin, yani gözle görülmeyecek kadar küçük gizlilik özellikleri telefon kamerası ile kontrol edilebilir.
Bir uyarı ise, bir mıknatısı altının üzerine tutun ve altının mıknatısa yapışıp yapışmadığını kontrol edin. Mıknatısa yapışıyorsa, içinde demir gibi maddelerin bulunduğu anlaşılır.
Alınan altın ile seramik tabağa bir çizik atın. Çiziğin rengi siyah ise, altın sahte olabilir. Kuyumcudan TSE belgesi ve fatura talep edin. Ayrıca, kuyumcuların bu ürünlerin ayarlarını kontrol etmeleri için İKO’nun Çemberlitaş Merkez Binası ve Kuyumcukent’teki ayar evlerine göndermeleri talep edilebilir.
