Editör: Naim Arıoğlu
Ağaçların atası olarak bilinen zeytin ağaçlarının sırları çözülüyor. Bugüne kadar hiç yapılmamış bir araştırma, doğal yetişmiş zeytin ağacı ile aşılanmış ve ilaçlanmış zeytin ağaçları arasında yüzde 50 oleuropein maddesi kaybı olduğunu ortaya koydu.
3 bin yıl yaşadıkları bilinen barışın timsali zeytin ağaçları, eski tarihlerden beri bilim adamlarının şifrelerini çözmek için ömür tükettikleri bir ağaç. Yapılan bilimsel çalışmalar, zeytin ağaçlarının dünyanın en büyük hücre yenileyici, yani oleuropein maddesi deposu olduğunu ortaya koydu. Ağaçtaki bu madde, zeytin ağacının 3 bin yıl yaşamasını da sağlıyor.
Hayatını zeytin ağacı üzerine yaptığı çalışmalara adayan Faruk Durukan, Balıkesir Üniversitesi Edremit Meslek Yüksek Okulu Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi Bölümü ile birlikte bugüne kadar dünyada hiç yapılmamış bilimsel bir araştırmaya imza attı. Durukan ve kimyagerler, ilk olarak doğal yetişen (hiç ilaçlanmamış ve kimyasallara maruz bırakılmamış) bir zeytin ağacı bularak bundan numuneler aldı.
Ekip, daha sonra ürünlerinden faydalanılan normal (her yıl ilaçlama işlemine maruz kalan) bir zeytin ağacından numuneler aldı. Numuneler, Faruk Durukan’ın sahibi olduğu Türkiye’nin tek bitki özü üretim tesislerine götürüldü ve burada her iki zeytin ağacının oleuropein değerleri çıkarıldı. Dünyada ciddi manada hiç yapılmamış olan bu karşılaştırma neticesinde, ilaçlanmamış doğal zeytin ağacındaki değer ile her yıl ilaçlanan ağaçlar arasında yüzde 50 oranında oleuropein farkı olduğu görüldü. Akademisyenler, kimyasallara maruz kalan zeytin ağaçlarında yüzde 50 oranında oleuropein kaybı gözlendiğini ve ağaçların doğal haliyle bırakıldığı takdirde daha verimli olabileceğini bildirdi.
Edremit Meslek Yüksek Okulu Müdürü Yard. Doç. Dr. Sakin Vural Varlı, çıkan neticelerin kendilerini şaşırttığını söyleyerek, "Biz ve ülkemizdeki yaklaşık 25 üniversite, Türk kaşif Faruk Durukan’a çalışmalarında destek veriyoruz. Yaptığımız bu deney, bilimsel olarak dünyada ilk kez yapıldı, çıkan sonuçlar şaşırtıcı. Bu çalışma, bilim adına gerçekleştirilen önemli bir çalışmadır" dedi.
"ZEYTİN AĞACININ BİR SIRRINI DAHA ÇÖZMEYİ BAŞARDIK"
Çalışma ile ilgili bilgi veren Faruk Durukan, "Zeytin ağaçlarını 3 bin yıla kadar yaşatmayı başaran madde, ağacın içinde bulunan ‘opeuropein’ denilen hücre yenileyici maddedir. Oleuropein maddesi zeytin cenneti olarak tabir ettiğimiz ülkemizde bol miktarda mevcut. Ben araştırmalarımın büyük kısmını zeytin ağaçları üzerinde yapmaktayım. Zeytin ağaçlarının sırrı geçmişten bugüne dünyada halen tam olarak çözülmüş değil. Biz yaptığımız bu son çalışma ile zeytin ağaçlarının sırlarından bir tanesini çözmeyi başardık. ‘Kral’ olarak da bilinen ‘delice’ cinsi zeytin ağacı, onlarca zeytin ağacı çeşidinden bir tanesi ve en değerli olanıdır. Değerli olmasının sebebi ise, bin yıllar öncesinden günümüze kadar hiç değişime uğramadan gelen ağaç olmasıdır. Diğer tüm zeytin ağacı çeşitleri ilaca maruz bırakılmaktadır. İlaçlar insan sağlığına zarar veriyor. Biz deneyimizi delice cinsi zeytin ağacı ile ilaçlamaya maruz kalan normal zeytin ağaçlarıyla yaptık. Her iki ağaçtan da numuneler aldık. Çıkan sonuç çok çarpıcı.
Delice cinsi ağaç ile diğer zeytin ağacının barındırdığı oleuropein miktarları farklı çıktı. Delice cinsi ağaçta yüzde 50 oranında fazla oleuropein maddesi olduğu görülüyor. Bu, bilim alanında ışık tutacak tarihi bir araştırmadır. Dünyadaki artık ilaçlanmamış zeytin ağacı kalmadı. Ülkemizde ise delice cinsi ağaç zeytin ağacı halen mevcut. Bu ağaçlarımızı tarım ilaçlarından korumalıyız" diye konuştu.
Yaptığı deneyle adını bir kez daha bilim çevrelerinde duyuran Durukan, daha önce taşın suyunu çıkararak yangın söndürmede kullanmış, zeytin kara suyunu arıtmada yöntem geliştirmiş, bitki özlerinden ilaç ham maddesi elde ederek İsviçre’ye ihraç etmiş, yine bitki özlerinden kök boya elde etmiş ve bilimsel tezlere konu olacak çok sayıda çalışmaya imza atmıştı.
İHA
