Kuşlar, mevsim değişikliklerine bağlı olarak belirli dönemlerde göç etmekte. Bu göç, birçok kuş türü için hayati öneme sahiptir ve doğru yön bulma becerileri sayesinde gerçekleştirildi.
Bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri, kuşların göç edecekleri yolları ve göç etme zamanlarını nasıl belirlediklerini ortaya koydu.
Araştırmaların özellikle gündüz göç eden kuşların güneşin konumunu referans aldığını, gece göç edenlerin ise yıldızları izleyerek yön bulduğunu gösterdi.
Göçmen kuşların yönlerini bulma yetenekleri, doğuştan gelen biyolojik mekanizmalara dayandığının altı çizildi.
Nöroloji Uzmanı Dr. Mehtap Acar, kuşların dünyanın manyetik alanını algılayarak yönlerini bulduklarını belirtti.
Dr. Acar, "Kuşlar, gagalarında bulunan manyetik reseptörler sayesinde dünyanın manyetik alanını algılayabilirler. Ayrıca, gözlerinde bulunan kriptokrom adlı molekül, ışıkla kimyasal tepkimeye girerek yön bulmalarına yardımcı olur" dedi.
Kuş bilimcileri (ornitologlar), göç eden kuşların yön bulma becerilerinin evrimsel bir avantaj sağladığını belirtmekte. Ayrıca, iklim değişikliğinin göç zamanlarını ve yollarını etkileyebileceği konusunda uyarılarda bulunmakta.
Göçmen kuşlar, sadece manyetik alanı kullanmakla kalmaz, aynı zamanda Güneş ve yıldızların konumunu da takip ederler. Bu sayede, gündüzleri Güneş'in, geceleri ise yıldızların konumuna göre yönlerini belirleyebilirler.
GÖÇ ETME ZAMANI NASIL BELİRLENİR?
Kuşlar, göç etme zamanını belirlerken gün ışığı miktarındaki değişiklikleri takip ederler. Bu süreç, fotoperiyot olarak adlandırılır ve kuşların beyinlerindeki özel fotoreseptörler tarafından algılanır.
üFotoreseptörler, günlerin uzayıp kısalmasına bağlı olarak kuşların biyokimyasında ve fizyolojisinde değişiklikler meydana getirir.
TÜBİTAK Bilim Genç'e göre, gün ışığı miktarındaki değişiklikler kuşların hormon seviyelerini etkiler ve bu da göç etme zamanını belirler. Örneğin, günler uzadıkça kuşların tüy dökme ve yeni tüy çıkarma süreçleri hızlanır, sindirim düzenleri değişir ve uçuş kasları gelişir. Bu biyokimyasal değişiklikler, kuşların göç etmeye hazır hale gelmesini sağlar.
Göçmen kuşlar, dünyanın manyetik alanını, Güneş ve yıldızların konumunu kullanarak yönlerini belirlerler. Göç etme zamanını ise gün ışığı miktarındaki değişikliklere bağlı olarak belirlerler.
Uzmanlar, bu biyolojik mekanizmaların kuşların göç yolculuklarını başarıyla tamamlamalarını sağladığını vurguladı.
