Editör: Osmancan Erok
1918 Mondros Mütarekesi sonrasında ülkenin dört bir yanında işgallere karşı direnişler vardı. Anadolu'ya düşman kuvvetleri henüz girememişti.
Mustafa Kemal Paşa, 9.Ordu Müfettişi olarak Samsun'a gönderilmişti. Emrinde iki kolordu bulunmaktaydı.
Paşanın Samsun'a yollanmasının gerekçesi, bölgedeki tedbirsizlik ve güvensizlik olaylarını yerinde gözlemleyip gerekli önlemleri almaktı.
Mustafa Kemal Paşa ise ulusal egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız ve bağımsız yeni bir Türk devleti kurmanın gerekli olduğunu düşünüyordu.
KURTULUŞUN İLK ADIMI 19 MAYIS
İşte 19 Mayıs 1919 tarihi, Atatürk'ün attığı bu adımlarla başlayan ve Türkiye Cumhuriyetine kadar gelen sürecin başlangıcıydı. Ulu Önder Atatürk, 1919'un 19 Mayıs'ında Samsun'a ayak basar.
Başarıları ülkenin her yerine yayılmış olan Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı bir milletin uyanmasını sağladı. Sonrasında Amasya Genelgesi'ni yayınlayan Atatürk, sırasıyla Erzurum ve Sivas'a giderek Türk Milleti'nin emperyalist güçlere karşı bağımsızlık ve bütünlüğünü koruduğu Kurtuluş Savaşı'nı başlatmış oldu.
Atatürk yola çıkış öyküsünü şöyle anlatmaktadır:
İstanbul’dan ayrılmak üzere, evimden otomobile bineceğim sırada Rauf Bey yanıma gelmişti. Bineceğim vapurun izleneceğini ve beni İstanbul’dayken tutuklamadıklarına göre, belki de Karadeniz’de batırılacağımı güvenilir bir yerden işitmiş, onu haber verdi.
Ben, İstanbul’da kalıp tutuklanmaktansa, batıp boğulmayı tercih ettim ve yola çıktım. Kendisine de, eninde sonunda İstanbul’dan çıkmak zorunda kalırsa benim yanıma gelmesini söyledim.
Kaptana ‘Düşman devletlerinin herhangi bir vasıtasının gadrine uğramamak için sahile yakın bir rota tutunuz! Şayet kesin tehlike görürseniz gemiyi karaya, en yakın sahile oturtunuz!’ direktifi verdim. Çok şükür buna gerek kalmadı, bir millet uyandı.
Bu uyanışın ardından Türk Milleti yedi düveli topraklarından çıkarıp attı.
19 MAYIS BAYRAM İLAN EDİLDİ
19 Mayıs, 1919 tarihinde bayram olarak ilan edilip kutlanmaya başlanmadı. Birçok milli bayramımız gibi 19 Mayıs da Cumhuriyetin ilanından sonra kutlanmaya başlandı.
İlk defa 24 Mayıs 1935 tarihinde Beşiktaş'ın girişimleriyle Atatürk Spor Günü adı altında Fenerbahçe ve Galatasaray sporcularının da katılımıyla kutlandı. Bu etkinliğin amacı, Türk gençliğinin Atatürk'e olan minnet ve sevgisini gösterebilmesiydi.
Bu etkinlikten birkaç yıl sonra Beşiktaş kurucu üyelerinden Ahmet Fetgeri Aşeni, Ankara'da düzenlenen spor kongresinde bu bayramın bütün gençliğe mal edilmesi gerektiğini ve ‘Gençlik ve Spor Bayramı' adı altında her yıl kutlanmasını önerdi. Bu öneri kongrede oylanarak kabul edildi. Tasarı, Atatürk tarafından da onaylanarak 1938 yılı haziran ayından itibaren her yıl kutlanmaya başlandı.
