İngiliz Başbakanının önerdiği gibi sürü bağışıklığı bir düşünce olmakla beraber, hastalanan kişilerin hastanelerde yatak bulması en büyük sorundur. Peyderpey hastalanmak hastanelerin yükünü azaltmak bakımından önemlidir. Bugün bir meslektaşım pandemi hastanesi olarak hizmet vermeye başlayan bir hastanenin ilk günden dolup taştığından bahsetti. Virüsün, kimi insanlarda hafif, kimi insanlarda öldürücü olması bazı kişilerin virüse karşı alerjisi olduğunu düşündürüyor. Gönül isterdi ki; Bilim Kurulu hastalığı bu bağlamda ele alıp çalışmalar yapsın, hastalığı atlatan kişilerinin plazmasından alerji testleri yapsın.
Hastalığa 95 yaşında yakalan kişi iyi olurken genç kişilerin hayatını kaybetmesi olayda alerji faktörünün de olma ihtimalini akıllara getiriyor.
***
Sigara içenlerde ölüm oranının yüksek olması sigara üzerine çok eğilmemizi gerekli kılıyor. Çocuklarımızı 5-6 yaşından itibaren sigaranın zararları konusunda bilinçlendirmeliyiz. Sigara içen anne babalarının hasta olacağını vurgulayarak zaman zaman sigaranın zararlarını tekrarlamalıyız. Milli Eğitim Bakanlığı''nın bu konuda etkin rol oynayıp çocuklarımızı bilinçlendirme çalışmaları yapması ülkemiz için çok önemlidir. Fakültede eğitim görürken rahmetli hocamız Prof. Ayhan Songar uyuşturucuya karşı birçok kere bizleri uyardı. Hatta bir seferinde zekası geri olanların bir seferde, akıllıların yedi seferde bağımlı olacağını söylemişti. Ancak bunları hiçbir şekilde denemeyin dediğini de hiç unutmam. Uzun meslek hayatım da sigarayla çok mücadele ettim. Ancak yüzde elli kadar başarım oldu. Akciğer kanseri olan hastalar bile bırakmakta zorlanıyorlar. Hastaların son zamanlarında doktorlar bu alışkanlıkla baş edemediği için iki üç tane sigara vererek depresyona girmelerini önlemeye çalıştıkları bile duydum.
***
Korona virüste ve genel sağlıkta imnün sistemi güçlü tutabilmek için her zaman söylediğim gibi allı yeşilli sebzeler, ölçülü meyveler, ölçülü kırmızı et, balık, bakliyat, yumurta tüketmek esastır. Bu arada allisin isimli antioksidanı barındıran sarımsak ve kuversetin denilen diğer bir antioksidanı barındıran soğanı tüketmek ihmal edilmemelidir. Ezilerek yenildiği vakit bu antioksidanlardan daha çok faydalanılacaktır.
***
Pandemi dönemi boyunca birçok kişi işinden olmuş, esnafın işi düşmüş halkın gelir seviyesi azalmıştır. Geçim sıkıntısı çeken evine ekmek götürmekte zorlanan halkımıza tanesi 150-200 TL''lik vitamin ilaçlarını önermek trajikomiktir. Yukarıda yazdığım gibi dengeli beslenirseniz ek olarak başka bir vitamine ihtiyacınız kalmaz. Zira ben hiç takviye almıyorum. Bu ilaçlar yapılırken uzun ömürlü olsunlar diye içine ne kimyasallar konulduğunu bilmiyoruz. Pandemi bazı kişileri korkudan paranoyak yaptı, her şeyden korkar oldular. Bazı kişilerde bana bir şey olmaz diyerek hiçbir önlem almamakta direnmektedir. Dışarı çıkma yasağı olduğu zaman yaşlıların çoğu depresyona düştüğünü gözlemledim. Özellikle evde oturmaya alışık olmayan yaşlı erkekler bu durumdan çok etkilendi. Ancak kısıtlamanın da faydaları oldu; Aileler çocuklarıyla daha çok vakit geçirdiler, evde ekmek yapmaya çeşitli yemekler pişirmeye çalıştılar. İhmal edilen işler yapıldı, örneğin ben kütüphanemin yarısını gerekli yerlere verdim. Ancak hepimizin tedirgin olduğu bir gerçektir.
Benim görüşüm bu hastalığın Nisan da tamamen biteceğidir. İki Türk profesörü Uğur Şahin ve Özlem Türeci''nin aşı çalışmaları göğsümüzü kabartmaktadır. Dostumuz piyanist İlham Gencer, "Pandemi sürecinde ben daha çok egzersiz yaptım, yemek yapmaya başladım, kişiyi zayıflatan özel bir dans türü buldum moralimi hiç bozmadım, depresyona düşmedim, Pera Palace''ta hafta da iki kere programıma devam ediyorum" dedi. Üstadımız 96 yaşındadır. Batmanlı dostum Av. Abdullah Duran''ın oğlu ağır bir covid 19 geçirmiş, hastanede hem virüs ilacı hem antibiyotik verilmiş bunun sonucunda karaciğeri bozulmak üzereyken antibiyotik kesilmiştir. Virüste antibiyotiğin hiç rolü yoktur. Bu arada fırsat varken hasta olmayanların zatürriye(pnömoni) aşısı yaptırmalarını tavsiye ederim. Sağlıklı günler dilerim.
