Irak Parlamento Başkanlığının ev sahipliğinde, Irak Türkmenlerini temsilen yaklaşık 80 kişinin katılımı ile geçen 6-7 Aralık 2014 tarihlerinde Bağdat Al-Reşit otelinde ’Buluşma’adı altında bir toplantı düzenlenmiştir.
Toplantıya Kerkük’ten 50, Bağdat’tan 30 ve Irak dışından 2 kişi olmak üzere toplam 82 katılımcı iştirak etmiştir. Katılımcıların arasında Irak’ta halen ve daha önceki dönemlerde Türkmen kökenli Bakanlık ve Milletvekili görevlerini üstlenenler, Vilayetler Meclisindeki Türkmen üyeler, bazı Türkmen siyasi parti, STK Başkanları ve Türkmen şahsiyetleri yer almıştır. Hazırlık komisyonu adına eski bakanlardan Casim Muhammed Cafer ile bir önceki dönem Milletvekili Hasan Özmen tarafından yapılan açılış konuşmalarının ardından protokol konuşmalarını milletvekili Şeyh Muhammed Taki Mevla, ITC Başkanı ve Milletvekili Erşat Salihi, Milletvekili Abbas Beyati ve Türkmeneli Araştırma ve Düşünce Merkezi Başkanı olarak ben konuştum.
Bilinmeyen sebeplerden dolayı bazıları tarafından toplantının boykot edilmesi ve Irak dışından da toplantıya davet edilip geçerli gerekçe sunamayanların durumları elbette düşündürücüdür. Öte yandan Irak içinden veya dışından katılması gerekli olanlarınve ancak sehven davet edilmeyenlerin ileride yapılacak benzer toplantılara iştirakleri sağlanmalıdır.
Toplantının seyrinden anlaşılacağı üzere her ne kadar Genişletilmiş Türkmen Kurultayı konseptini taşımamasına rağmen, Türkmen meselesinin tüm alanlardaki bugünkü durumu ve ileriye matuf konularla karşılaşılacak sorun ve stratejileriyle ilgili çözüm önerileri sunulmuştur. Türkmenlerin içinde olduğu bu zor günlerde toplantıya iştirak etmeyenlerin ilkeli fikirleri var ise ve de savunulmadığı takdirde, bazı istisnalar dışında, ileride izahında zorlanacaklardır. Herhangi bir fikir diğerinden üstün olabilir, ancak önyargıya kapılmadan gerekli muhakemeyi de devam ettirmeliyiz.
Siyasi Parti ve STK Başkanları tarafından yapılan değerli konuşmaların ardından, ilgili birim başkanları tarafından sunulan kapsamlı raporları özetleyecek olursak;
- Kerkük şehrinin özel statüye kavuşturulması,
- IŞİD saldırıları sonucunda yerinden olan Türkmen göçmenlere gereken yardımların yapılması ve yerlerine dönmeleri için çalışmaların sürdürülmesi,
- Türkmen Hakları Kanunun akıbeti ve bu kanunun Irak Meclisinde onaylanabilmesi için çalışmaların sürdürülmesi,
- BM ile görüşülmelerin yapılması,
- Dikkatlerin Türkmen toplumuna çekilmesi için komşu ve batılı ülkelerin ziyaret edilmesi
- Çeşitli cephelerde IŞİD’e karşı savaşan Türkmen silahlı gücünün korunması ve yeni birliklerin oluşturulması,
- Türkmen kadınları ve gençlerinin tüm alanlarda katılımlarının sağlanması,
- Türkmen okullarının geliştirilmesi, desteklenmesi ve Türkmen öğrencilerinin eğitimlerini Irak dışında yapabilmelerinin sağlanması,
- Emirli kasabasının adının “Şanlı Emirli” ye dönüştürülmesi,
- Genişletilmiş Türkmen Kurultayının yapılması için siyasi partilerin genel kurullarının yapılması,
- Türkmen bölgelerinde yatırım imkânlarının yönlendirilmesi için Türkmen İşadamları tarafından var olan Konseyin genişletilmesi,
- Tuzhurmatı ve Telafer ilçelerinin vilayete dönüştürülmesi,
gibi konular katılımcılar tarafından kabul edilmiş ve sonuç bildirisinde de yer almıştır.
Türkmen meselesinin doğrularından hareketle çok yararlı geçen toplantıdan alınan sonuçlar arasında Türkmen siyasi hareketinin bazı boşlukları ve eksikleri olduğu gerçeği dikkate alındığında;
- Uygulamanın nasıl ve ne şekilde yapılacağı,
- Taleplerle ilgili kurumlar arası konsensüsün nasıl sağlanacağı,
- Çalışma planlarının nasıl bir takvime bağlanacağı
gibi sorular sorgulanabilir, ancak benzer çalışmalar devam etmelidir.
Netice itibariyle; Türkmenler mutlaka yetkili bir akredite mercii oluşturmalıdır. Bu da ancak ve ancak genişletilmiş Ulusal Türkmen Kurultayı ile mümkün olabilir.
