Kolon kanseri, son yıllarda sadece yaşlıları değil, genç yetişkinleri de etkileyen bir sağlık sorunu haline geldi. Yapılan yeni bir araştırma, erken yaşta kolon kanseri vakalarının dünya çapında arttığını ortaya koyuyor. Amerikan Kanser Derneği (ACS) araştırmacıları tarafından yapılan bu çalışma, erken yaşta kolon kanseri oranlarının 50 ülkede yükseldiğini ve 27 ülkede bu artışın özellikle dikkat çekici olduğunu gösteriyor. Araştırma, aynı zamanda bu artışın hızla devam ettiği ülkeler arasında Türkiye'nin de yer aldığını vurguluyor.
Amerikan Kanser Derneği'nden Dr. Hyuna Sung, "Erken yaşta kolon kanseri artışı küresel bir fenomen haline gelmiş durumda," diyerek, "Daha önce yalnızca yüksek gelirli Batı ülkelerinde gözlemlenen bu artış, şimdi dünya çapında çeşitli ekonomi ve bölgelerde belgelenmiş durumda" şeklinde konuştu. Bu çalışma, The Lancet Oncology dergisinde yayımlandı.
TÜRKİYE'DEKİ DURUM VE KÜRESEL EĞİLİM
Araştırma, 25-49 yaş arasındaki genç yetişkinler ve 50 yaş üzeri bireyler arasındaki kolon kanseri oranlarının karşılaştırılmasına odaklandı. 2017 yılına kadar toplanan verilerle, 50 ülkede erken yaşta kolon kanseri oranları incelendi. Bu dönemde, 25-49 yaş grubundaki kolon kanseri vakalarının 27 ülkede arttığı, 23 ülkede ise stabil kaldığı gözlemlendi. En büyük yıllık artış ise Yeni Zelanda, Şili ve Porto Riko gibi ülkelerde kaydedildi.
Türkiye, erken yaşta kolon kanseri artışı gösteren ülkeler arasında yer alırken, bu artışın kadınlarda daha hızlı ilerlediği belirtildi. Araştırmada, İngiltere, Norveç, Avustralya, Türkiye, Kosta Rika ve İskoçya gibi ülkelerde genç kadınlar arasında daha hızlı bir artış gözlemlendiği ifade ediliyor. Türkiye'deki artışın, kadınlar arasında diğer yaş gruplarına göre daha belirgin olduğu vurgulandı. Bu durum, Türkiye'de erken yaşta kolon kanseri farkındalığının artması gerektiğini gösteriyor.
ERKEN YAŞTA KOLON KANSERİ İLE MÜCADELE
Kolon kanserinin erken yaşta görülmesi, sağlık sistemleri ve toplumlar için büyük bir meydan okuma oluşturuyor. Genellikle 50 yaş ve üzeri bireylerde görülen kolon kanseri, son yıllarda genç yetişkinleri de etkisi altına almaya başladı. Bu durum, genetik faktörlerin yanı sıra, yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları ve çevresel faktörlerin de rol oynadığını düşündürüyor.
Özellikle gelişmiş ülkelerde, genetik testler ve tarama programlarının yaygınlaşması, hastalığın erken teşhis edilmesini sağlıyor. Ancak, gelişmekte olan ülkelerde bu tür tarama programlarının eksikliği, erken teşhis oranlarını düşük tutuyor. Türkiye'de de kolon kanseri taramaları, genellikle 50 yaş ve üzerindeki bireyler için önerilmektedir. Ancak erken yaşta görülen vakaların artışı, bu tarama programlarının gözden geçirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.
Uzmanlar, sağlıklı yaşam tarzının erken yaşta kolon kanserini engellemeye yardımcı olabileceğini belirtiyor. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek ve sigara ile alkol kullanımını sınırlamak, bu hastalığın riskini azaltan başlıca faktörler arasında yer alıyor.
SONUÇ VE ÖNERİLER
Erken yaşta kolon kanseri vakalarındaki artış, dünya çapında büyük bir sağlık sorunu haline gelmiştir. Türkiye de dahil olmak üzere pek çok ülkede bu artış devam ediyor. Kolon kanseri, yalnızca yaşlıları etkilemeyen, genç yetişkinler için de tehlikeli bir hastalık haline gelmiş durumda. Erken teşhis ve farkındalık, bu hastalığın başarılı bir şekilde yönetilmesinde kritik öneme sahip. Uzmanlar, sağlıklı yaşam tarzının ve düzenli tarama programlarının, erken yaşta kolon kanserine karşı mücadelede en etkili yöntemler olduğunu vurgulamakta.
