Editör: Beyza Damgacıoğlu
İnsanlar gerek hasta olmadan önce gerekse sağlıklarını korumak için hastalıkları tanımayı tercih ediyor. İnsanların korkulu rüyası olan kolesterolle ilgili detayları internet kullanıcıları arama motorlarında aratmaya sürdürüyor. Bu hastalıklardan birisi olan kolesterolle ilgili detaylar
KOLESTEROL NEDİR?
Kolesterol insanların kanında bulunan ve başta karaciğerde olmak üzere bütün hücreler tarafından doğal olarak üretilen, mumsu yapıya sahip bir lipid yani yağ türüdür. Kolesterol kanda bulunan, mumsu bir yapıya sahiptir. İnsan vücudunun sağlıklı hücreleri oluşturabilmesi için hücre zarlarının yanı sıra bazı hormonlar ile D vitamininin oluşturulmasında kullanmak üzere belirli bir miktar kolesterole ihtiyacı vardır.
KOLESTEROL BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yüksek kolesterolün dışa dönük bir belirtisi yoktur. Bu nedenle uzun yıllar boyunca fark edilmeden ilerlemesini sürdürebilecek bir tıbbi sorundur. Ancak ileri aşamalarda kalbe kan sağlayan koroner arterler etkilenirse, göğüs ağrısı yani anjina veya diğer koroner arter hastalıklarının belirtileri görülebilir.
Bireyde yüksek kolesterol sorunu olup olmadığını tespit etmenin tek yolu kan testidir. Bu teste “lipit profili” adı verilir ve 9 ila 12 saat aç kaldıktan sonra yapılır. Alınan kan üzerinde gerçekleştirilen test sonuçlarında; toplam kolesterol, LDL yani kötü kolesterol, HDL yani iyi kolesterol ve trigliseritlerin vücuttaki anlık görüntüsü elde edilir.
Tıp uzmanları tarafından normal şartlar altında kalp hastalığı için risk faktörü bulunmayan çocuklar ve genç yetişkinlerin genellikle 9 ve 11 yaşları arasında bir defa ve 17 ve 19 yaşları arasında bir defa daha test edilmesi tavsiye edilmektedir.
Yine kalp hastalığı için risk faktörü bulunmayan yetişkinler için testin genellikle beş yılda bir tekrar edilmesi tavsiye edilmektedir. Bu test sonuçlarında yüksek kolesterol değerleri çıkarsa ya da sonuçlar istenen aralıklar dahilinde değilse, birey sigara kullanıyorsa, kendisinde diyabet veya yüksek tansiyon gibi diğer risk faktörleri mevcutsa ya da ailede yüksek kolesterol ve kalp hastalığı gibi tıbbi öyküler mevcutsa doktor daha sık test yapılmasını tavsiye edebilir.
KOLESTEROL TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
-Trans ve doymuş yağ içeren besinleri tüketmemek
-Kırmızı et yerine beyaz et ya da balık tercih etmek
-Sebze ve meyve tüketimini arttırmak
-Kızartılmış gıda tüketmemek
-Hazır yemek ve atıştırmalıkları tüketmemek
-Düzenli spor yapmak
-Alkol ve sigara tüketimini azaltmak ya da tamamen bırakmak