Prof. Dr. Necati Fahri Taş “Güneydoğu 1919 / İtilaf Devletlerinin Güneydoğu Anadolu Aşiretleriyle İlişkisi” adlı eseriyle Batı’nın Türkiye üzerindeki oyunlarının geçmişine ışık tutuyor.
Türk milletinin karakter ve seciyesi, beslendiği kaynaklar itibariyle (coğ- rafya, inanç, tarih) diğer millet ve toplumlardan farklıdır. Bu farklılık, “Haç-Hilâl” çekişmesinde Hilâlin bayraktarı olmasına, medeniyet yarışında Asya kültürünü temsil etmesine yol açmıştır. Bu durum Onu özel kılar. Bu sebeple Batıdan Doğuya yönelen hertehdit ve tehlike, Türk milletine karşı yapılmıştır. Birinci Dünya Savaşı sonrasında Batı ülkelerinin Türkleriçin yıllarca yaptığı projeler meyvelerini vermeye başlamış gibiydi. Millî Mücadele gerçekleştirilmeseydi veya başarılı olmasaydı, gerçekten Batı projeleri hayata ge- çirilmiş olacaktı. Millî Mücadelenin başarılı olması bu projelerin sonuç- suz kalmasına sebep oldu. Millî Mücadelenin başarılı olacağını gören İtilaf devletleri yeni yöntemlere başvurarak, yıllarca birlikte ya- şamış insanları birbirine hasım göstermeye çalıştılar.Eserinin,söz konusu planın yalnızca küçük bir kesitini oluşturduğunun altını çizen Prof. Dr. Taş şu değerlendirmeyi yapıyor: 1919 yılı, bir sonun ve bir başlangıcın yol ayrımıdır. Bir milletin varlığının devamı veya yok oluşudur. Bu dönemde önce senaryonun parçalama perdesisahnelenmiştir. Oyunun finalinde, tarih bizi yanıltmıyor ise yok olma vardır. Eserde, senaryonun birinci perdesindeki olaylar ele alınmıştır. Doğu ve özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin etnik yapısı, bu bölgeye göz dikmiş olan devletlerin işini kolaylaştırmaktaydı. Bölge halkını kendi menfaatleri doğrultusunda yönlendirmeye çalışan devletler, açık ve gizli olarak bu bölgede, misyonerlik faaliyetlerinin yanı sıra, eğitim, halka yardım etme, önce insanları mazlum duruma düşürüp daha sonra bu mazlumları savunma adı altında entrikalar çevirmişlerdir. Bu devletlerin bölge insanını birbirine düşürmek için her yolu deneme gayretlerine rağmen halk, Türk Devleti’ne sadakatın ve millî meseleler karşısında nasıl birle şilmesi gerektiğinin örneklerini vermiştir. Bölgede olayların üç boyutlu ( Ermeni, Kürt, Nestûrî) olarak yoğunluk kazanması, 1919 yılı süresince devam etmiştir. Bu çalışmamızda, olayların odak noktası olan 1919 yılındaki hadiselere ağırlık verilmiştir. Ele alınan bu konu Baş- bakanlık Arşivi Belgeleri’ne dayanarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Tarihçi Kitabevi Tel: (0216) 418 68 86
******
Mazimizden kimliğimize
Gençlik yıllarından itibaren Milliyetçi Hareket’in içinde pek çok önemli olayın tanığı olup pek çok kişiyi yakından tanıma fırsatı bulan Erol Kılınç, geçmişten süzülen birikimleriyle günümüze dair tespitlerde bulunuyor. Kılınç,“Devlet ve Millet Üzerine Zihin Sancıları” adlı çalışmasını okurlarına şöyle sunuyor: İsteriz ki milletimizin bütün fertleri, millet olarak mevcudiyetimizin dünü, bugünü ve geleceği hakkında zihin yormaktan hiç geri durmasın. Kimliğimizi oluşturan mazimizile, istikbale dair hayallerimiz hayatımı- za anlam kazandıran bir istikamette, yürü- yüş rotamızı çizsin, tempomuzu belirlesin. İsteriz ki iskeletimizin, kanımızın, genlerimizin nitelikleri kadar manevî yapımızı oluşturan “form”un zihnî kökenlerini de hakkıyla tanısın, bilsin. Bu niteliklerimiziçinde en tanınmaya, bilinmeye, korunmaya ve yüceltilmeye değer unsurları fark etsin ve bu de- ğerleri büyük bir istikbal hazırlamakta gâyesine mesnet edinsin. Türk milletinin yeniden “büyük millet” vasfını kazanabilmesi için, bu arayışın hepimiztarafından bıkıp usanmadan sürdürülmesi, yeni eserlerle yeni merhalelere doğru ilerletilmesi gerekiyor. Suskunluk, tembellik, hele zihin tembelliği ile asla büyük hedeflere ulaşılamaz. Biliriz ki, düşünce bağımsızlığına erişmiş, cesurca ve sağlam tenkitler yapan insanlar ortaya atılmadıkça, hakîkate erişmenin ve tekâmülü düşünmenin imkânı yoktur. Kitaptaki konu başlıklarından bazıları ise şöyle:
Türk Milleti İçin Malazgirt Zaferinin Manâ ve Önemi
Benim Devletim n “Devlet” Kavramına Dâir n Dündar Taşer Hakkında
Târihî Süreçte “Türklük” ve “Türk Milleti”nin Geçirdiği Büyük Değişimlere Dâir Düşünceler
Millet ve Milliyetçilik Açısından Batı Cemiyetlerinin Gelişme Sürecine
Çağdaş Zihin Sakatlıkları
Tefekkür ve Fikir Üretmek Üzerine n Basîret Bağlanması
Gençlik ve İdeal Boşluğu Hakkında
Türk Tarihinin 7 Harikası
Türk Milletinin Târihî Vasıfları ve Edinmesi Gereken
Türk Milliyetçiliği ve Türkiye Cumhuriyeti
20. Asır Batı’sını Hazırlayan Temel Unsurlar ve Gelişmeler Hakkında
Aydınlanma Çağına ve Fransızİhtilaline Kadar Batı Düşüncesi ile Sosyal Yapısına Dair Düşünceler
Batıdaki Aydınlanma Hareketlerine Yol Açan Zihniyet Değişimine Gerçekten Yunan Felsefesine Dönüş mü Etkili Olmuştur? Gençlik Meselelerine Dâir.
Ötüken Neşriyat Tel: (0212) 251 03 50
*****
Dolu dolu 7 kıta
Aylık tarih ve Kültür Dergisi YEDİKITA Eylül sayısında, Birinci Dünya Savaşı yıllarına gidiyor ve o tarihlerdeki Osmanlı-Güney Afrika ilişkilerine farklı bir pencereden bakıyor. İtilaf Devletleri’nin üç büyük sömürgeci gücünden biri olan İngiltere, Müslümanların yaşadığı diğer sö- mürgeleri gibi Güney Afrika’da da Osmanlı hilafet makamının nüfuzundan endişe duyuyor ve bu nüfuzu kırmak için halka şirin gözükmek dâhil elinden geleni yapıyordu. Esasında Osmanlı, İslâm’a hizmet maksadıyla Güney Afrika’daydı ve orada, görülmemiş bir insanlık anlayışıyla hareket ediyordu. Yoksa asla zengin altın ve gümüş madenleri için gitmemişti o topraklara. İlk defa yayınlanan belge ve bilgilerle savaş sı- rasında Osmanlı İngiliz diplomatik mücadelesi, Güney Afrika’da akis bulan Çanakkale Zaferi, önce hapsedilip sonra şüpheli bir şekilde vefat eden Osmanlı’nın ilk ve son Güney Afrika konsolosu Mehmed Remzi Bey ve onun ismini hâlâ soyadında taşıyan torunu Helene Hanım’ın anlattıkları Halim Gen- çoğlu tarafından okuyucuya aktarılıyor. Vekaleten eda edilebilen ibadetlerden olan hac için Osmanlı devrinde düzenlenen hac vekaletnamelerini Murat Kargılı, “Orta Asya’yı Osmanlılar idare etsin” diyen Buhara hanının 130; yıldır hac ibadetinden mahrum olduklarını anlattığı mektubunun hikayesini Prof. Dr. Mustafa Güler, birbirinden güzel eserler yayınlamış bir Osmanlı yayınevi olarak Âsâr-ı Müfîde Kütüphanesi’ni ve faaliyetlerini Harun Tuncer, Konya’nın en eski yerleşim mahallerinden Sille’yi İlker Süleyman Doğan tarafından kaleme alınmış yazılarla sunuluyor.
YEDİKITA Dergisi Tel: (0212) 657 88 00
*****
Milletimizin alın yazısı
Editörlüğünü İkbal Vurucu ve Fırat Kargıoğlu’nun yaptığı, “Yeni Nesil Ülkücüler” Prof. Orhan Türkdoğan’ın şu tespitiyle takdim ediliyor: “Bugün siyasal partilerin, demokrasinin sağlıklı özünü bir kenara iterek, biçimsel yapısından yararlanmak suretiyle millî birliği parçalamada âdeta birbirleriyle yarış edercesine bir kavgaya tutuşmaları karşısında, Atatürk’ün ileri sürdüğü aynı ‘ortak geçmiş’, ‘tarih bilinci’, ‘ahlâk’ve ‘ hukuk’ değerlerinin halkımızı daha çok birbirine bağlayan bir alın yazısı oluşturabileceğini unutmamamız gerekir.”
Karaağaç Yayıncılık Tel: (0312) 231 93 30
*****
Okunacak makaleler
Yenikapı Mitingi ve Fırat Kalkanı Operasyonu’nu kapak konusu yapan Aylık Sevgi Dergisi YESEVİ’nin Eylül sayısı okurlarıyla buluştu. Erdoğan Aslıyüce yönetimindeki derginin 273. sayısında yer alan bazı konu başlıkları ve yazarları şöyle:
Facebook arkadaşı / Mehmet Sayan n Şark Meselesi bitmedi devam ediyor / Erdoğan Aslı- yüce
Bu önemli yıldönümünü unutmayalım / Murat Bardakçı
Kardinal Glenos-Gülenos Cemaati / İhsan Temel
Ergenekon’u bilmek ve hatırda tutmak / Burhan Akgün Y
Zembil / M.Şadi Polat
Yesevi Dergisi Tel:(0212) 638 50 12
