Kırgız ekonomisinde canlanma sinyalleri

Kırgız ekonomisinde canlanma sinyalleri

Kırgızistan’da sanayi üretimi mart ayında yüzde 18,3 artarak son altı ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Enflasyondaki hafif yavaşlama da ekonomik dengelenmeye işaret ediyor.

Kırgızistan’da sanayi üretimi, 2025 yılının mart ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,3 artış gösterdi. Bu yükseliş, şubat ayında kaydedilen yüzde 17,7’lik artışı da geride bırakarak Eylül 2024’ten bu yana en güçlü üretim artışı olarak kayıtlara geçti. Üretim artışının başlıca nedenleri arasında imalat sektöründe yaşanan yüzde 27,6’lık sıçrama ve su teminindeki yüzde 19,9’luk yükseliş öne çıktı.

Öte yandan madencilik ve taş ocakçılığı sektörü yüzde 3,8 oranında gerilerken, elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme temininde yüzde 10,9’luk düşüş yaşandı. Bu düşüşlere rağmen toplam sanayi üretimi güçlü kalmayı başardı. 2025 yılının ilk çeyreğinde sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre toplamda yüzde 16,3 oranında arttı.

İMALAT SEKTÖRÜ EKONOMİNİN MOTORU OLDU

Kırgızistan’ın ekonomik büyümesinde en belirleyici unsur olarak imalat sektörü ön plana çıktı. Gıda işleme, tekstil üretimi, kimya sanayi ve makine imalatı gibi alanlarda yaşanan artışlar, hem istihdamda canlanmaya hem de ihracatta yükselişe zemin hazırladı. Su temininde kaydedilen büyüme ise altyapı yatırımlarının etkisini gösteriyor.

Buna karşın enerji sektöründe yaşanan gerileme, özellikle elektrik ve gaz temininde süregelen altyapı sorunları ile ilişkilendiriliyor. Yetkililer, bu alanda iyileştirme yatırımları yapılacağını ve enerji arz güvenliğini sağlamak adına çeşitli projelerin 2025 ortalarında başlatılacağını belirtiyor.

ENFLASYON HIZI YAVAŞLADI

Sanayi üretimindeki yükselişle birlikte enflasyon oranlarında da bir dengelenme eğilimi gözlendi. Kırgızistan'da yıllık enflasyon oranı Mart 2025 itibarıyla yüzde 6,9 olarak kaydedildi. Bu oran, şubat ayında ulaşılan yüzde 7 ile son 14 ayın zirvesine göre hafif bir gerilemeye işaret ediyor.

Özellikle alkollü içecekler ve tütün ürünlerinde fiyat artış hızı yüzde 10’a gerileyerek şubat ayındaki yüzde 11,5 seviyesinin altında kaldı. Giyim ve ayakkabıda enflasyon yüzde 3,3 olurken, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 2,6’ya düştü.

BARINMA VE EĞİTİM HARCAMALARINDA ARTIŞ SÜRÜYOR

Enflasyondaki genel yavaşlamaya rağmen bazı temel harcama kalemlerinde yükseliş devam etti. Konut ve kamu hizmetleri alanında fiyatlar yüzde 9,7 oranında artarken, ulaştırma giderlerinde yüzde 3,4’lük bir yükseliş görüldü. Eğitim alanında ise dikkat çekici bir artış kaydedildi; mart ayında eğitim harcamaları yıllık bazda yüzde 25 oranında yükseldi. Bu oran, şubat ayında yüzde 24,8 olarak kaydedilmişti.

Aylık bazda bakıldığında, tüketici fiyatları mart ayında yüzde 0,2 arttı. Bu artış, şubat ayındaki yüzde 1’lik yükselişe kıyasla daha ılımlı bir seviyede gerçekleşti.

EKONOMİK BEKLENTİLER OLUMLU YÖNDE

Mart ayı verileri, Kırgızistan ekonomisinin 2025 yılına hızlı bir başlangıç yaptığını gösteriyor. Sanayi üretimindeki güçlü artış, özellikle iş gücü piyasasında yeni fırsatlar yaratırken, ihracat hacmindeki genişleme de döviz gelirlerini artırma potansiyeli taşıyor. Uzmanlar, yılın ikinci çeyreğinde de üretim artışlarının devam etmesi halinde yıllık büyüme hedeflerinin aşılabileceğini değerlendiriyor.

Enflasyonda gözlemlenen yavaşlama ise merkez bankasının para politikaları açısından olumlu bir gelişme olarak yorumlanıyor. Yetkililer, fiyat istikrarını korumak adına izlenen temkinli faiz politikalarının sürdürüleceğini bildiriyor.

5-2-001.jpg