Birçok kişi kat irtifakı nedir ve ne demek diye merak ediyor. Sözlük anlamı dayanma, güç alma olan irtifak kelimesi, hukuk dilinde taşınmaz mallar üzerinde yapılan anlaşmalar için kullanılıyor. Peki, kat irtifakı nedir? Kat irtifakı ile kat mülkiyeti arasındaki fark nedir?
KAT İRTİFAKI NEDİR?
Kat irtifakı ifadesi ise binaların katları hakkında yapılan kullanım anlaşmalarını tanımlıyor. Yapımı henüz bitmemiş binalarda daireler tapulandırılamıyor. Bu sebeple de binaların hak malikleri arasında bölüştürülebilmesi için kat irtifakı anlaşmaları hazırlanıyor. Paydaşların binayı kat bazında paylaşmasına olanak tanıyan kat irtifakının yapılabilmesi için tüm hissedarların görüş birliğine varması gerekiyor.
KAT MÜLKİYETİ NEDİR?
Kat irtifakı nedir diye merak eden birçok kişi kat mülkiyeti nedir diye de merak ediyor. Kat irtifakı, çoğunlukla kat mülkiyeti kavramıyla karıştırılabiliyor. Oysa kat irtifakı ve kat mülkiyeti, birbirinden son derece farklı şartlar barındırıyor. Kat irtifakı kurulması, yalnızca tamamlanmamış binalarda geçerli oluyor. Yapımına henüz başlanmamış binalarda da kat irtifakı kurulabiliyor ve inşa edilecek binanın katları, irtifak sözleşmesi yoluyla paylaşılabiliyor. Kat mülkiyeti ise tamamlanmış binalarda yapılıyor. Kat mülkiyeti anlaşması yapıldığında söz konusu katın tüm mülkiyeti, ortak alanlar da dâhil olmak üzere söz konusu hissedara bırakılıyor.
KAT İRTİFAKI İLE KAT MÜLKİYETİ ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Kat irtifakı ile kat mülkiyeti arasındaki fark, işlemlerin yapılma süreçlerinde ortaya çıkıyor. Kat irtifakı, bina tamamlanmadan önceki süreci kapsarken kat mülkiyeti ise bina tamamlandıktan sonraki maliklik haklarını koruyor. Kat irtifakı kat mülkiyeti farkı, hukuki ayrımlar açısından büyük önem taşıyor. Henüz tamamlanmamış bir bina, hukuk açısından arsa olarak değerlendiriliyor ve bu sebeple de hissedarlar arasındaki herhangi bir problem, arsa paylarını ifade eden kat irtifakına göre çözülüyor. Kat irtifakı ve kat mülkiyeti tapusu arasındaki fark da tam olarak bu sebepte kaynaklanıyor. Tamamlanmış binalar artık arsa olarak kabul edilmediği için kat irtifakı anlaşmaları geçersiz hâle geliyor ve bu durumdaki hak sahiplerinin mülkiyet tapusu işlemlerine başlaması gerekiyor.
KAT İRTİFAKI NASIL YAPILIR?
“Kat irtifakı nasıl kurulur?” sorusu, pek çok arsa ve bina ortağı tarafından sıklıkla dile getiriliyor. Ortak bir arsaya sahip olan ve o alan üzerine bina yaptırmaya karar veren hissedarların kat irtifakı yapabilmesi için ilk olarak kendi aralarında anlaşmaya varmaları gerekiyor. Hangi katın kime verileceği konusunda anlaşmazlık yaşanması durumunda kat irtifakı işlemleri gerçekleştirilemiyor. Anlaşmazlığın daha da uzaması halinde yerel mahkemelere başvurulması gerekiyor. Hissedarlar kendi aralarında anlaştıklarında, kat irtifakı işlemleri başlatılabiliyor. Bu durumda arsanın bağlı olduğu Tapu Sicil Müdürlüğü’ne tüm paydaşların aynı anda gitmesi ve gerekli dilekçeyi vererek başvuruda bulunmaları, kat irtifakı işlemleri için yeterli oluyor.