ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), “İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Tümgeneral Kasım Süleymani’nin Başkan Donald Trump’ın talimatı doğrultusunda öldürüğünü” duyurdu.
ABD helikopterleri tarafından Bağdat Uluslararası Havalimanı ve çevresine yönelik gerçekleştirilen füze saldırısı sonucu Suriye’de önemli rol oynayan İran destekli Haşdi Şabi örgütünün Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis’in de öldüğü belirtildi.
SON 30 YILIN EN KRİTİK GELİŞMESİ
İran'ın yaşayan en önemli askeri şahsiyeti Kasım Süleymani'nin ABD tarafından öldürülmesi, İran-ABD gerginliğinde son 30 yılın en kritik gelişmesi olarak belirtiliyor.
Kasım Süleymani, İran'ın Ortadoğu politikalarında beyini olan isimlerden biriydi. Irak'taki ABD karşıtlığı ve büyükelçilik protestolarından sorumlu tutulan Kasım Süleymani, 2019'un Eylül ayında da suikastten kurtulmuştu.
20 yaşından beri İran Devrim Muhafızları ordusunda yer alan Süleymani'nin lakabı "İran'ın kılıcı" olarak biliniyor. Süleymani'nin ölümünün ardından İran'da 3 gün yas ilan edildi.
‘ULUSAL KAHRAMAN’ OLARAK GÖRÜLÜYOR
Kasım Süleymani’nin öldürülmesinin bölgedeki ABD-İran gerilimini artırmasına kesin gözüyle bakılıyor. Siyasi yorumcular, bu gelişmenin İran’ın ABD’ye karşılık vermesine yol açmasından endişe duyuyor.
Zira; Tümgeneral Kasım Süleymani, İran rejimi açısından kilit bir figür. Süleymani’nin komuta ettiği Kudüs Gücü, doğrudan İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’den talimat alıyor. Süleymani, İran’da ‘ulusal kahraman’ olarak görülüyor.
PENTAGON: ABD PERSONELİNİ KORUMAK İÇİN...
ABD Savunma Bakanlığı'ndan (Pentagon) yapılan açıklamada, 'ABD ordusu Başkan'ın talimatıyla Kasım Süleymani'yi öldürerek, yurt dışındaki ABD personelini korumak için belirleyici bir savunma hamlesinde bulundu' ifadeleri kullanıldı. Pentagon açıklaması şöyle devam etti: 'Bu saldırı, İran'ın gelecek saldırı planlarını caydırmayı amaçladı. Birleşik Devletler, dünyanın neresinde olursa olsun insanlarımızı ve menfaatlerimizi korumak için gerekli tüm adımları atmaya devam edecektir.'
İRAN'DAN SERT TEPKİLER
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, İran Devrim Muhafızları'na bağlı Kudüs Gücü Komuntanı Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından yaptığı açıklamada "ABD, haydutça maceracılığının tüm sonuçlarından sorumlu olacak" ifadelerini kullandı.
İran Cumhurbaşkanlığı, İran Devrim Muhafızları'na bağlı Kudüs Gücü Komuntanı Kasım Süleymani'nin Bağdat'ta öldürülmesinin ardından yayınladığı açıklamada "ABD Ortadoğu'da tehlikeli bir durum yarattı, sonuçlarına hazır olmalı" ifadelerini kullandı.
İran ayrıca, ABD'nin söz konusu saldırısını 'uluslararası terör eylemi' olarak nitelendirdi.
Öte yandan, İran Ulusal Güvenlik Meclisi'nin de Süleymani suikastinin ardından acil gündemle toplandığı öğrenildi.
"ABD'YE KARŞI ULUSLARARASI DİRENİŞİ PERÇİNLEYECEK"
İran Dışişleri Bakanlığı da, ABD'nin İran üst düzey komutanını öldürmesiyle ilgili olarak "ABD'nin Ortadoğu'daki ve dünyanın diğer bölgelerindeki faaliyetlerine karşı uluslararası direnişi perçinleyecektir" ifadelerini kullandı.
İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de, Süleymani'nin ABD saldırısında öldürülmesine ilişkin yaptığı açıklamada, "ABD, haydutça maceracılığının tüm sonuçlarından sorumlu olacaktır" dedi.
Twitter hesabından yaptığı açıklamada Zarif, şunları söyledi:
"IŞİD'e, El Nusra'ya ve El Kaide'ye karşı en etkili savaşan kuvvetin lideri General Süleymani'nin hedef alınması ve suikaste uğraması, bölgede tansiyonun son derece tehlikeli ve aptalca bir şekilde yükseltilmesidir. ABD, haydutça maceracılığının tüm sonuçlarından sorumlu olacaktır"
"ABD'DEN ACI BİR İNTİKAM ALINACAK"
İran Devrim Muhafızları Ordusu Eski Genel Komutanı Muhsin Rızai, Twitter hesabından paylaştığı mesajında, "Kasım Süleymani, şehit kardeşlerine katıldı ancak ABD'den acı bir intikam alacağız" ifadelerini kullandı.
HAMANEY'DEN ÇOK SERT AÇIKLAMA
Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü Komutanı Süleymani'nin Bağdat'ta ABD saldırısında öldürülmesine ilişkin açıklama yaptı. Hamaney, Süleymani'nin ABD saldırısında öldürülmesine ilişkin, "Suçluları acı bir intikam bekliyor" dedi. Açıklamasında Süleymani'nin yakınlarına ve İran ulusuna baş sağlığı dileyen Hamaney, "Onun gidişiyle onun yaptığı iş durdurulmayacak ve yolu kapanmayacak. Suçluları acı bir intikam bekliyor" dedi.
İRAN'IN ANKARA BÜYÜKELÇİSİ FARAZMAND: BU BEDELİ ÖDEYECEKLER
İran’ın Ankara Büyükelçisi Muhammed Farazmand da, Kasım Süleymani’nin ABD’nin Bağdat’ta düzenlediği operasyonla öldürülmesinin ardından çok sert açıklamalarda bulundu.
“Bu operasyon cinayet ve terör” diyen Farazmand, “Bunun da sorumluluğu tamamen ABD’ye aittir. Onlar bu bedeli ödeyecekler.” ifadelerini kullandı.
Operasyonun Trump döneminin en kötü kararlarının başında geldiğini ifade eden Farazmand, “Trump ve Pompeo çok erken sevindiler ama bu sevinçleri çok uzun sürmeyecek.” dedi.
Telefonla katıldığı bir canlı yayında ABD’ye yönelik sert açıklamalarda bulunan Farazmand, ”Savaşı başlatan taraf biz olmayacağız hep bunu söyledik ama bunu söylesek de ABD’nin bu hatasının bir sonucu olacaktır. Bunu da sorumluluğu tamamen ABD’ye aittir. Onlar bu bedeli ödeyecekler.” diye konuştu.
Kasım Süleymani’nin bölgenin önemli bir şahsiyeti olduğunu belirten Farazmand, "Irak’ın da misafiriydi. Irak makamlarının davetiyle gelmişti. Bu yaptıklarından ABD’nin korkması lazım." değerlendirmesini yaptı.
RUSYA'DAN İLK TEPKİ
Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi’nin Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı Konstantin Kosaçev, Süleymani’nin öldürülmesi olayıyla ilgili değerlendirmede bulundu.
Gazetecilere konuşan Kosaçev, “Bu çok ağır bir haber, ABD’lilerle Irak’taki radikal Şii milisler arasında yeni çatışmaların habercisi. Bu, olayların gidişatına yönelik en kötü senaryo. Olanlar ABD’nin, Bağdat’taki büyükelçiliğine gerçekleştirilen son saldırıya karşı bir intikama çok benziyor” dedi.
Kosaçev’e göre, komutanın ölümüne yol açan ABD’nin füze saldırısı gerçekten bir intikamsa karşılığının gelmesi de çok uzun sürmeyecek.
Kosaçev, “Ancak yanılıyor olmaktan mutlu olurum, zira savaşı başlatmak kolay, ancak bitirmek çok zor” dedi.
SENATÖRLERDEN TEPKİ!
İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin ABD hava saldırısıyla öldürülmesine tepki gösteren bazı Demokrat senatörler, ABD Başkanı Donald Trump’ı ‘ABD’yi savaşa sürüklemekle’ suçladı.
Trump yönetiminin söz konusu saldırı öncesinde Kongreye danışmadığını vurgulayan Demokrat Senatör Chris Murphy, Pentagon’un saldırıya ilişkin ‘Gelecekteki İran saldırılarını engellemek maksadıyla yapıldı’ ifadesine tepki gösterdi.
Murphy, şu değerlendirmede bulundu: “Süleymani’nin ABD’nin düşmanı olduğu açıktı ancak burada sorulması gereken asıl soru şu: ABD, Kongrenin izni olmadan İran’ın en güçlü ikinci ismine suikast düzenleyerek, korkunç büyüklükte bölgesel bir savaşı mı tetikledi? Bizim genelde yabancı siyasi figürleri öldürmememizin sebebi, böyle bir adımın daha fazla Amerikalının ölmesine sebebiyet vereceği inancıdır. Bu akşam bizim gerçek, acil ve ciddi endişemiz bu olmalı.”
Senatör Richard Blumenthal da benzer bir tepki göstererek, Trump yönetiminin saldırıya ilişkin acilen Kongre ve Amerikan halkına açıklamada bulunmasını gerektiğini vurguladı. Blumenthal, “Askeri güç kullanımına ilişkin mevcut yetkiler hiçbir şekilde olası yeni bir savaşın başlamasını kapsamamaktadır. Bu hamle, onlarca yılın en büyük çatışmasına sebebiyet verebilir. Benim en büyük endişem, bölgede görev yapan cesur Amerikalıların güvenliğidir” açıklamasında bulundu.
Trump’ın ABD Kongresinden izin almadan düzenlediği bu saldırı ile Amerikan halkını yeni bir savaşın eşiğine getirdiğini savunan Senatör Tom Udall ise, “İran ile yasa dışı bir savaşın engellenmesi için acilen yasa geçirilmeli. Kongrenin hemen devreye girmesi gerekiyor” ifadelerini kullandı. Senatör Tom Carper da Trump yönetiminin İran konusunda sürekli provokatif eylemlerde bulunduğunu vurgulayarak, “Bu yönetim, İran söz konusu olduğunda her zaman tutarlı bir strateji yerine ihtiyatsız provokasyonu seçti. Benim korkum, bu gece yaşananların da bunlardan biri olması” mesajını paylaştı.
GRAHAM TRUMP’A TEŞEKKÜR ETTİ
Öte yandan, Trump’a yakınlığıyla bilinen Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise, Süleymani’nin bir çok Amerikalının katili olduğunu savunarak, söz konusu saldırıya destek verdi. Trump’a söz konusu operasyondan dolayı teşekkür eden Graham, “Amerikalıları öldürmek ve yaralamanın bedeli oldukça yükseldi. Elinde Amerikan kanı olan İran rejimine büyük darbe. Süleymani, Ayetullah rejiminin en acımasız ve kirli üyelerinden biriydi. Elinde Amerikan kanı vardı” dedi.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞINDAN AÇIKLAMA YAPILDI
Bakanlıktan yapılan açıklamada şöyle denildi:
"Bölgede tırmanan ABD-İran gerginliğinden derin endişe duyuyoruz. Özellikle Irak’ın çatışma alanı haline getirilmesinin hem Irak’ın, hem de bölgemizin barış ve istikrarına zarar vereceği uyarısını kuvvetle tekrar vurguluyoruz
Bölgemizde istikrarı tehdit eden bu gibi tırmandırıcı adımların şiddet sarmalını artıracağı ve bu durumdan tüm tarafların zarar göreceği bilinmelidir.
Türkiye bölgede dış müdahalelere, suikastlara ve mezhepçi çatışmalara her zaman karşı olmuştur.
Bu nedenle tüm tarafları sağduyu ve itidal içinde hareket etmeye, bölgemizin barış ve istikrarını tehlikeye atacak tek taraflı adımlardan kaçınmaya ve diplomasiye öncelik vermeye davet ediyoruz."
