Kardeş kıskançlığı, evrensel ve doğal bir duygudur. Genellikle büyük kardeşte görülmektedir. Kıskançlık, kardeşinin doğmasıyla birlikte daha az sevgi ve ilgi göreceği korkusundan kaynaklanmakta. Kıskançlık, sevilen kişinin başkasıyla paylaşılmasına katlanamamak olduğuna göre, sevginin var olduğu her yerde kıskançlığın olması da kaçınılmaz bir durumdur. Farklı yaş gruplarındaki çocuklarda gözlenebilen kardeş kıskançlığı, okul öncesi dönemdeki çocuklarda daha sık ortaya çıkmakta.
HANGİ KARDEŞ KISKANÇ OLUR
Çocuklar, kıskançlık duygusuyla yaklaşık olarak iki yaş civarında tanışırlar. Çocuk; iki, üç ve dört yaşlarındayken kardeşi doğduğunda, kendisinin artık sevilmediği, istenilmediği duygusuna kapılabilir. Anne ve babasını çevredeki herkesten kıskanır ve onları asla başka biriyle paylaşmak istemez. Çocuk, o güne kadar sadece kendisine ait olduğunu sandığı anne ve babasını, kardeşiyle paylaşacağını anladığında, iç dünyasında farklı duygular yaşar ve içindeki bu karmaşaya kendisi de bir anlam veremez.
İki kız kardeş ilişkisinde, iki erkek kardeş ilişkisine veya bir kız bir erkek kardeş ilişkisine göre daha fazla kıskançlık görülebilmektedir. Kardeşler arasındaki yaş farkı ne kadar az ise kıskançlık da o kadar büyük olacaktır. Bu nedenle üç yaşından küçük, annenin bakım ve desteğine gereksinimi henüz azalmamış olan çocuğun, yeni gelen kardeşe tepkisi daha büyük olabilmektedir.
KARDEŞİNİ KISKANAN ÇOCUK HANGİ KORKULARI YAŞAR
Çocuk, kardeşinin doğumu ile birlikte aşağıda belirtilen korku ve endişeleri yaşayabilir.
Oyuncaklarını paylaşmak
İsteklerinin olmaması
Hakların kayıp olması
Dikkatin kendi üzerinden gidecek olması
Anne babayı paylaşmak
Sevilmemek
Bir başkasının daha çok sevilmesi
Düzenin değişmesi, belirsizlik
ÇOCUĞUN DUYGUSAL TEPKİLERİ NELERDİR
Anneye aşırı düşkünlük
Kardeşe aşırı düşkünlük
Psikosomatik rahatsızlıklar
Sevilmediği düşüncesi ile içe kapanma,
İştahsızlık, uyku düzensizliği, kabuslar
Depresyon, kendine acıma, üzüntü
Öfke, huzursuzluk, mızmızlanma
Evden uzaklaşmak istememe
ZARAR VERİCİ DAVRANIŞLAR
Hayvanlara zarar verme
Aşırı öfke
Sakinleşmekte güçlük
Kardeşe zarar verme
Oyuncaklara ve eşyalara zarar verme
Arkadaşlarla fiziksel kavga etme
KISKANÇLIĞININ NEDENLERİ NELERDİR?
Rekabet
Kaybetme korkusu
Güvensizlik
Ebeveyn tutumları
Mizaç
Yaş farkı
Cinsiyet
Çevrenin tutumu gösterilebilir.
