Uyku felci, halk arasında karabasan olarak bilinen ve kişilerin uykularını olumsuz etkileyebilen bir durum olduğu biliniyor.
Uzmanlar, bu konuda önemli bilgiler ve öneriler sunmakta.
Dr. Tuğrul Saygı, uyku felciyle başa çıkmanın yollarını şöyle sıralıyor:
• "Yan yatış pozisyonunda uykuya dalmaya çalışın.
• Stresli bir şekilde uykuya dalmaktan kaçının; ılık bir duş almak veya müzik dinlemek gibi rahatlama yöntemleriyle stresinizi azaltın.
• Uyku felci sırasında vücudunuzun herhangi bir kısmını hareket ettirmeye çalışın; eğer başarabilirseniz, felç durumu sona erecektir.
• Paniğe kapılmayın; uyku felci geçici bir durumdur."
Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Kemal Arıkan, karabasan hakkında şunları ifade ediyor:
"Uyku felci (SP), kişinin uykuya dalmak üzereyken veya uyanırken yaşadığı istemsiz kas gevşemesiyle karakterizedir (iskelet kaslarının geçici felci). REM (Hızlı Göz Hareketi) uykusu sırasında gerçekçi rüyalar görülür. Bu rüyalar genellikle korkutucu olabilir. Eğer REM uykusu davranış bozukluğu yaşanıyorsa, bu rüyaları gerçekleştirmemiz hem uykumuzu böler hem de kendimize zarar verebiliriz. Beyin, REM uykusu sırasında kas tonusunu baskılayarak ve vücudu geçici olarak felç ederek bu durumu engeller. Ancak, REM uykusunun algısal ve motor yönleri bazen ayrılabilir ve kişi, kas gevşemesi tam olarak sona ermeden uyanmaya başlayabilir."
Karabasan (Uyku Felci) Nedir?
Uyku felci, REM uykusu sırasında, beyin tarafından vücudun hareketini geçici olarak engellediği bir durumdur. Kişi, hem hareket edemez hem de konuşamaz. Fiziksel olarak zararsız olsa da, bazı kişiler için psikolojik olarak rahatsız edici olabilir.
Karabasanın Nedenleri:
• Yemekten sonra uyumak
• Yoğun ve düzensiz çalışma saatleri
• Gün içinde uyuma eğilimi
• Uyku düzeninin olmaması
• Jet lag
• Narkolepsi
• Stres
• Depresyon
• Yaşam tarzı veya ortamın ani değişikliği
• Uyku sorunları için kullanılan ilaçların etkisi
• Aç uyumak
• Aşırı sigara ve alkol kullanımı
• Sırt üstü uyumak
• Genetik faktörler
Karabasan Kimlerde Görülür?
Karabasan, özellikle stres altında olanlar, uyku düzeni bozuk olanlar, gün içinde fazla uyuyanlar, vardiyalı çalışanlar, aşırı sigara ve alkol tüketenler ve ailede uyku felci öyküsü olanlarda daha sık görülür.
Karabasanın Belirtileri:
• Nefes darlığı
• Ani korku ve panik
• Yatakta itilme veya bastırılma hissi
• Odada bir varlık hissi
• Uyku sırasında veya sonrasında halüsinasyonlar
• Göğüs kafesinde baskı hissi
• Ölüm korkusu
• Aşırı terleme
