Yükselen enflasyonla beraber artış gösteren fiyatlar, hem kiralara, hem gıdaya hem de hayatın her alanına yansıdı. Pazarcı esnafı olmayanların, pazar yerlerini pazarcılara yüksek fiyatlara kiralayarak yükse fiyata kiraya vermesi, gıda fiyatlarında artışa neden oldu.
Bu sistem hem pazarcı tarafına hem de tüketici tarafına negatif yansıdı. Söz konusu duruma çözüm Türkiye Sebzeciler, Meyveciler ve Seyyar Pazarcılar Federasyonu’ndan (TÜSPAF) geldi.
TÜSPAF Başkanı Ali Karaca, TBMM gündeminden düşmeyen yeni düzenlemeyle kapalı Pazar yerlerinin yüksek fiyatlarla kiralanmasına neden olan uygulamanın kaldırılmasının tüketici tarafına yansıyacağını söyledi.
Fiyat artışı ve stokçuluk cezalarının artırılmasını tahmin eden Türk Ticaret Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda kabul edildiği aktarıldı.
PAZAR YERLERİYLE İLGİLİ DÜZENLEMEYE GİDİLDİ
Teklifle kapalı pazar yerlerinin kullanımına yönelikte düzenlemeye gidilerek, satış yerlerinin pazarcılara yüksek fiyatlarla kiralanmasına sebep olan sınırlı ayni hak yöntemiyle kiralama usulü kalkıyor. Pazarlarda bulunan satış yerlerinin tahsis usulüyle kullandırılması, böylelikle pazarcıların maliyetlerinin azaltılması hedefleniyor.
Kanun teklifine göre kapalı pazar yerlerindeki satış yerlerinin pazarcılık mesleğinden olmayan diğer kişilere verilmesi ve bu yerleri alan kişilerce de satış yerlerinin pazarcılara tekrar kiralanması ve bu kira bedellerinin yüksek olması da maliyetlerin tüketiciye yansımasını da beraberinde getiriyor.
Bu yerlerin pazarcı mesleği dışındaki kişiler tarafından yatırım aracı olarak görülüp, kapalı pazar yerlerindeki satış yerlerinin fiyatlarının yükselmesinden önemli faktör. Yapılacak bu düzenleme ile beraber bu sorunların önüne geçilmesi amaçlanıyor.
"PAZAR YERLERİ ÜCRETSİZ TAHSİS EDİLMELİ"
TÜSPAF Başkanı Karaca, düzenlemeye yönelik Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da 2013’te yapılan değişiklikle pazar alanlarına dair ayni hak yöntemiyle kiralama yönteminin getirildiğini belirtti.
Pazar yerlerinin hiçbir ücret alınmadan pazarcı esnafına tahsis edilmesi gerektiğini söyleyen Karaca, ilgili değişiklikle satış yerlerinin ihaleyle satılmaya başlandığını hatırlattı.
Karaca, parası ve sermayesi olmayan pazarcı esnafının özellikle İstanbul, İzmir ve Bursa gibi illerde satış yeri alamadığını belirterek, ihaleyle iş insanlarının tezgah satın aldığını ve alınan yerlerin pazarcı esnafına kiralandığını açıkladı.
Karaca, 10 TL’ye alınan domates 15 TL’ye satılması gerekirken 20 TL’ye satılmak durumunda kaldığını, bunun da vatandaşın cebinden fazla para çıkmasına ve fiyatların fahiş şekilde artmasına neden olduğunu söyledi.
Karaca, 10 senedir pazar yerlerindeki kiralama usulünün kaldırılması için mücadele verdiklerine dikkat çekerek, pazar yerleri pazarcılara tahsis edildiğinde, aracıların ortadan kalkacağını ve vatandaşların ucuz meyve ve sebze satın alabileceğini dile getirdi.
"TÜKETİCİLERİN CEBİNE DE YANSIYACAK"
Enflasyon artışına bağlı olarak ev ve dükkan kiraları yanında pazar yerlerinin kirasının da arttığına vurgu yapan Karaca, şunları kaydetti:
