İnsanlar gerek hasta olmadan önce gerekse sağlıklarını korumak için hastalıkları tanımayı tercih ediyor. Bu hastalıklardan birisi olan kabızlıkla ilgili detaylar...
KABIZLIK NEDİR?
Kabızlık, bağırsak hareketlerinin zor veya normalden daha az gerçekleştiği durum anlamına gelir. Kabızlığın bir diğer adı da konstipasyondur. Neredeyse herkes hayatının bir noktasında kabız olur.
Kabızlık genellikle çok ciddi bir sağlık sorununa neden olmasa da, semptomları geçtiğinde birey kendisini çok daha rahat hissedecektir.
Bağırsak hareketleri arasındaki normal süre kişiden kişiye değişir. Bazı insanlar günde üç kez büyük tuvalete çıkarken, diğerleri haftada sadece birkaç defa tuvalete çıkar.
Ancak üç veya daha fazla gün tuvalete çıkmamak için çok uzun bir süredir. Normal şartlarda üçüncü günden sonra tuvalete çıkmak dışkının sertleşmesinden dolayı zorlaşır. Haftada üç defadan daha az büyük tuvalet yapılması durumu kabızlık olarak tanımlanır.
KABIZLIK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Bireylerde tuvalete çıkma sayısı azsa, tuvalet esnasında zorlanma hissi varsa, sert veya çok küçük dışkı çıkarılıyorsa, tuvaletten sonra bağırsakların tamamen boşaldığı hissi yoksa ve göbek şişkinliği varsa, bunlar kabızlık semptomları olarak tanımlanır.
Bunun yanı sıra bağırsakları boşaltmak için göbeğe ya da karın bölgesine el ile bastırma, ya da parmak ile yardımcı olma ihtiyacı hissediliyorsa, bu da kabızlık belirtisi olarak tanımlanabilir.
Ani kabızlığın yanı sıra karın ağrısı veya kramp hissi varsa, aynı zamanda hiçbir şekilde tuvalet yapılamıyor ve gaz çıkarılamıyorsa mutlaka ve acilen doktora başvurmak gereklidir.
Eğer kabızlık yeni başladıysa ve alınan önlemler yeterli gelmiyorsa, dışkıda kan varsa, istemsiz ve denemeden kilo kaybı varsa, bağırsak hareketleri şiddetli ağrıya neden oluyorsa, kabızlık iki haftadan uzun sürüyorsa veya dışkının boyutları, şekli ve kıvamında önemli ölçüde değiştiyse yine doktora başvurmak gereklidir.
Bitmeyen kabızlık için doktora başvurulduğunda, doktor kabızlık nedenini bulmak için bazı testler önerebilir: Bunlar arasında hormon düzeylerini kontrol etmek için kan testleri, makat kaslarını kontrol için testler, atıkların bağırsak boyunca nasıl ilerlediğini görmek için testler veya kolon tıkanıklıklarını kontrol etmek için kolonoskopi seçenekleri mevcuttur. Bağırsak hareketleri, dışkının özellikleri, diyet ve diğer faktörlerin kaydını tutmak uygun bir tedavi bulmaya yardımcı olabilir.
KABIZLIK TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Kabızlık genellikle reçeteli tedaviye ihtiyaç duymadan kendi kendine çözülen bir durumdur. Çoğu vakada, daha fazla egzersiz yapmak, daha fazla lif yemek ve daha fazla su içmek gibi yaşam tarzı değişiklikleri kabızlığı geçirmede faydalıdır.
Kuru kayısı, incir, erik ve mürdüm eriği gibi kuru meyveler, elma, üzüm ve avokado gibi taze meyveler, ıspanak, lahana, kızılcık, kereviz, pancar, pırasa, baklagiller gibi bol lifli sebze ve gıdalar, beyaz et ve balık tüketiminin yanı sıra özellikle zeytin ve zeytinyağı ile kekik kullanımı kabızlığa iyi gelen besinlerdir.
Stressiz bir şekilde ya da kesinti olmadan tuvalet yapabilecek kadar tuvalete zaman ayırmak da yardımcı olabilir. Tuvalet yapma dürtüsü geldiğinde bu göz ardı edilmemeli, hemen tuvalete gidilmelidir.
Müshil kullanımı kısa vadede semptomları iyileştirebilir, ancak bunlar dikkatli ve sadece gerektiğinde kullanılmalıdır. Bunun nedeni, bazı müshillerin ciddi olumsuz etkilere sahip olabilmesidir.
Müshil veya laksatif kullanmadan önce mutlaka doktora danışılmalı ve ilaç prospektüsündeki talimatlar dikkatle izlenmelidir. Eğer kabızlık devam ederse, mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Daha güçlü kabızlık ilaçlarının verilmesinin yanı sıra kabızlığın altta yatan nedenleri ortaya çıkarılabilir.
