İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk, ihracat bedellerinde yapılan değişikliğe ilişkin TBMM'ye soru önergesi verdi.
Öztürk, Hazine Bakanı Berat Albayrak'ın cevaplaması talebiyle verilen soru önergesinde "İhracat bedelinin %80’inin 180 gün içinde satılması zorunluluğu, üretim girdisi ithalatı yapan ihracatçı firmaları zor duruma düşürecektir. Bu sektörleri korumak için ne gibi önlemler almayı düşünüyorsunuz?" diye sordu.
Öztürk'ün Meclis'e yazılı olarak sunduğu soru önergesi şöyle:
"4 Eylül 2018 30525 sayılı Resmi gazetede yayınlanan Türk Parası kıymetini koruma hakkında 32 sayılı karara ilişkin ihracat bedelleri hakkında tebliğ ( tebliğ no:2018 32/48 ).
Sermaye hareketlerinin kontrol altında tutulması maksadıyla çıkarılmış ve ihracat yapan sektörleri ürkütmüştür. Kamuoyunda bu tebliğin acemice, hızlı ve eksik olduğu görüşleri yaygındır.
Buna göre;
1. İhracat bedelinin %80’inin 180 gün içinde satılması zorunluluğu, üretim girdisi ithalatı yapan ihracatçı firmaları zor duruma düşürecektir. Türkiye ortalamasında; ihracat yapan bir firmanın %66 oranında ithal ürünle bunu sağlayabilmesi gerekmektedir. Bu sektörleri korumak için ne gibi önlemler almayı düşünüyorsunuz?
2. 180 günden uzun vadeli ihracatlarda, ihracatçı firma tahsilatını yapmadan söz konusu bedeli öz kaynaklarından mı bankalara satmak zorunda kalacaktır?
3. Bu sıkıntılarla karşı karşıya kalan sektörlerin ihracat rakamları düşmez mi?
4. İhracatçı firma düşük satış bedeli gösterip kayıt dışı ekonomiye yönelirse devletin zararı nasıl karşılanacaktır?
5. Bu zorunlulukları yerine getiremeyen veya kasıtlı olarak getirmeyen firmalara karşı cezai müeyyideniz ne olacaktır?
6. İhracatçı firma ihraç ettiği ürünün döviz karşılığı bedeli bankaya satışını yaptığında, ithal etmek zorunda kaldığı ürün için mecburen dövize ihtiyaç duyduğunda döviz alım-satım arasındaki makas’tan kaynaklı bankalara rant mı sağlanacaktır?
7. Tebliğin 3. maddesinde Türkiye’de yerleşik kişiler ibaresi geçmektedir. İhracatı yapan yabancı gerçek veya tüzel kişiler bu tebliğden muaf mıdır?
8. Üretimini kendisi gerçekleştirmeyen ihraç kaydıyla alım yapan aracı ihracatçı firmaların borcu da döviz üzerinden olduğu için olumsuz etkilenip ihracat rakamları düşmez mi?
9. Barter sistemiyle yurtdışı ticareti yapan firmalar bu tebliğden muaf mı tutulacaktır?
10. Maksadınız Türk parası kıymetini korumaksa bankalardaki off-shore hesapları ile ilgili ne gibi yaptırımlar uygulayacaksınız?
11. Yayınladığınız bu tebliğ ile yabancılar nezdinde Türkiye’nin kambiyo rejimine yöneliş intiba’sı verip CDS puanını olumsuz etkileyeceğinizi düşünüyor musunuz?
12. İlgili ihracat firmalarının kendilerini korumak için arbitraj işlemi yapmalarına imkan var mıdır?
13. Bu tebliğden korunmak için ihracat yapan firmalar merkezlerini yurt dışına taşırlar ise ne gibi bir önlem almayı düşünüyorsunuz?
14. Bu tebliği 180 gün sonra OHAL gibi 7 kere uzatmayacağınızın garantisi var mı?
Umarım kanuni süresi içinde cevaplandırıp, ihracatçının aklına takılan, piyasaları ürküten sorulara yanıt verirsiniz. İyi çalışmalar."
