Para var da haberimiz yokmuş!
Teşvik ve istihdam paketini açıklayan Başbakan Erdoğan, “Harcayacak gücümüz yok” diyenlere çıkışarak yeni tartışmalara yol açtı. Hazırlanan 2 programın Hazine’ye yükü 3 milyar TL’yi aşıyor
Hazırlıkları 1.5 yıldır devam eden yeni teşvik ve istihdam paketleri, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın “Kusura bakmayın arkadaşlar, halkta para var” sözleriyle tartışmalara yol açtığı basın toplantısında açıklandı. Başbakanlık Yeni Bina’da yapılan toplantıda, “Evde oturma, pazara çık” kampanyasına vatandaştan ve bazı örgütlerden gelen tepkileri eleştiren Erdoğan, “Harcayacak para yok” diyenlerin yanıldığını iddia ederek gündeme oturdu. Türkiye’yi teğet geçmeyen krize karşı hazırlanan yatırımları teşvik ve istihdam paketinin ayrıntıları şu şeklinde:
* 12 sektöre destek
Yeni yatırımları desteklemek amacıyla hazırlanan Yeni Teşvik Sistemi Çalışması kapsamında, Türkiye’nin ARGE kapasitesini artıracak büyük proje yatırımları için 12 sektör belirlendi. Bu bağlamda tekstil, konfeksiyon, deri sektörü, madencilik, tıbbi aletler, ilaç, elektronik, hava aracı, makine imalatı, kara taşıtı, demiryolu, liman, transit boru hattı taşımacılığı ve kimya sektörleri desteklenecek. Özellikle dış ticaret açığının yoğun olduğu kimyasal madde ve ürünleri imalatı ile rafine edilmiş petrol ürünleri imalatına ağırlık verilecek. Tutarı 250 milyon TL olan yatırım projeleri büyük yatırımlar olarak kabul edilecek ve SSK primi ödemelerinde işveren hissesi belli bir süre Hazine tarafından ödenecek.
* Bölgesel teşvik
Türkiye, AB tarafından istatistik olarak kullanılan bölge haritası baz alınarak 4 bölgeye ayrıldı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri ağırlıklı olarak 3. ve 4. bölgede yer alacak ve bu bölgelerde tarıma dayalı imalat sanayi, konfeksiyon gibi emek yoğun sektörler teşvik edilecek. Yine bu bölgelerde turizm, sağlık ve eğitim yatırımları da desteklenecek.
* Vergide kolaylık
Bölgesel teşvik sistemi kapsamında, yatırımcıların elde edecekleri kârdan yüzde 20 olarak alınan kurumlar vergisi de değişiyor. Bu bağlamda elde edilecek kârdan 1. bölgede yüzde 10, 2. bölgede yüzde 8, 3. böylgede yüzde 4, 4. bölge de ise yüzde 2 kurumlar vergisi alınacak. Az gelişmiş bölgelere yatırım yapanlar, daha uzun süre bu imkandan faydalanacak. Ayrıca SSK işveren pirimini birinci bölgede 2 yıl, ikinci bölgede 3 yıl, üçüncü bölgede 5 yıl, dördüncü bölgede ise 7 yıl boyunca ödemeyecek. 3. ve 4. bölgelerde yatırım yapanların kullandıkları TL kredi faizinin 3. bölgede 3 puanını, 4. bölgede 5 puanı Hazine’den karşılanacak. Ayrıca 2010 yılı sonuna kadar 1. ve 2. bölgeden 3. ve 4. bölgeye taşınacak firmaların en az yüzde 50 istihdam sağlamak koşuluyla 5 yıl süreyle SSK işveren pirimi Hazine tarafından karşılanacak, bu firmalara kurumlar vergisi de yüzde 20 yerine yüzde 5 olarak uygulancak.
Anlaşmaktan vazgeçmiş değiliz
IMF ile Türkiye arasında uzun süredir devam eden görüşmeleri de değerlendiren Erdoğan, “Bu ay sonuna kadar bazı karşılıklı görüş alışverişlerini yeni ekonomi koordinasyonu yapacak. Henüz kesilip atılmış bir şey söz konusu değil” dedi. Öte yandan Erdoğan, basın toplantısında gazetecilerin kendisine yönelttiği kredi kartlarıyla ilgili soru üzerine, bu konuda yeni bir düzenlemenin hazırlanması için çalışmalara başlandığını belirtti.
500 bin kişiye istihdam imkanı
İşsizlere 6 aya kadar iş imkanı oluştutrmayı öngören pakette, 120 bin kişi çevre düzenlenmesi alanında istihdam edilecek. 200 bin işsize mesleki eğitim faaliyetleriyle kurs verilecek. 10 bin işsize girişimcilik eğitimi verilerek destek olunması planlanırken 100 bin genç de stajyer olarak istihdam edilecek.
KOBİ’lere % 65 kredi garantisi
Başlatılacak ’kredi garanti sistemiyle’yıllık cirosu 25 milyon TL’nin altında ve en fazla 250 çalışanı olan KOBİ’ler desteklenecek. Mali sektör tarafından KOBİ’lere sağlanan kredinin, yüzde 65’ine kefalet verilecek, kredi riskinin yüzde 35’i ise bankalarca üstlenecek
Paketlerin yükü 3.1 milyar TL
Küresel kriz nedeniyle hazırlanan yeni yatırım teşvik ve istihdam paketlerinin bütçeye ek 3.1 milyar TL’lik bir yük getirmesi bekleniyor. Krize karşı alınan önlemlerin 2010 yılına yansıyacak faturası, yeni paketlerle beraber 60 milyar TL civarında olacak.