İstanbul Finans Merkezi projesinin tam ortasında yer alan 15 bin 960 metrekarelik arazide yükselen Merkez Bankası (TCMB) binasının kaba inşaatında sona gelindi.
Yapımını Limak''ın üstlendiği proje için düzenlenen gizli ihaleye göre binanın kabuk ve çekirdeği için 2 milyar 285 milyon lira harcanacaktı.
Artan inşaat maliyetleri sonrasında bu rakamın güncellenip güncellenmediği bilinmiyor.
350 bin metrekare brüt alana sahip 59 katlı yapının kaba inşaatın tamamlanmasının ardından yeni bir ihale ile iç tasarımın tamamlanması bekleniyor.
Merkez Bankası binası 310 metre yüksekliğindeki iskelet yapısıyla tamamlandığında Türkiye’nin ve Avrupa’nın en yüksek binası olacak. Bina anten kulesi ile birlikte 352 metreyi buluyor.
Merkez Bankası, 7 ile 28. katlar arasında faaliyet gösterecek; Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi Başkanlığı da Merkez Bankası’nın üzerindeki 10 katta çalışacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, BDDK, SPK, SEDDK; Kredi Kayıt Bürosu, TBB Risk Merkezi, Bankalararası Kart Merkezi’nin de bu kulede faaliyet göstermek üzere katlar tahsis edildiği biliniyor.
YÖNTEM DEĞİŞMİŞTİ
TCMB’nin finans merkezindeki binasının inşaatı için TOKİ 2017’de “arsa satışı karşılığı gelir paylaşımı” modeliyle iki kez ihaleye çıkmış, ancak tekliflerin yeterli bulunmaması nedeniyle ihaleler iptal edilmişti.
Ağustos 2017’de yapılan üçüncü ihaleyi ise idare payı 180 milyon lira olmak üzere 1 milyar 440 milyon lira teklif veren İntaş Taahhüt Yapı Sanayi kazanmıştı. Ancak firma inşaata başlayamadı ve projeden çekildi. Bunun üzerine AKP iktidarı projenin TCMB’nin kasasından yaptırılmasına karar verdi. 12 Şubat 2020’de Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile de TCMB’nin yapacağı bazı mal, hizmet alımları ile yapım işleri, Kamu İhale Kanunu kapsamı dışına çıkarıldı.
Düzenleme ile TCMB’nin kendisinin belirleyip davet ettiği firmalarla pazarlık usulü ihale yapması sağlandı. Genel müdürlük binası için Mayıs 2020’de TCMB “anahtar teslim” yöntemiyle “sır” bir ihale gerçekleştirdi. Davet edilen isteklilerin teklif verebildiği ihalede en düşük yapım bedeli Limak’tan geldi.
Limak ile 2 Haziran 2020’de imzalanan sözleşmenin detayları Sayıştay’ın raporunda ortaya çıkmıştı. Buna göre TCMB, binanın kaba inşaatı için el sıkıştığı Limak’a toplam 2 milyar 285 milyon lira ödeme yapacak.
Eğer TOKİ’nin modeliyle inşaat yapılsaydı, bankanın kasasından bir kuruş çıkmayacak, gayrimenkullerin satışından da gelir elde edilecekti.
SARAYIN MİMARI TASARLADI
2015 yılında TCMB tarafından düzenlenen tasarım yarışmasını kazanan Almanya merkezli mimarlık firması HPP’nin hazırladığı mimari proje geçtiğimiz yılın başında iptal edilmişti.
Ardından, TCMB’nin İstanbul Finans Merkezi’ndeki genel müdürlük binası için Ankara’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile Marmaris’teki Yazlık Saray’ın mimarı olan Şefik Birkiye’nin şirketi VizzionArchitects ile el sıkışıldı.
ERDOĞAN HER FIRSATTA KARŞI ÇIKIYORDU
Sık sık yatay mimari vurgusu yapan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “İstanbul’a ihanet ettik, hâlâ da ihanet ediyoruz” demişti. “Öyle 50 kat, 60 kat, 70 kat bir mimari, aslında bizim medeniyet ruhumuza da uygun bir mimari değildir” diyen Erdoğan, “40 kat, 100 kat binalar yapmak sizi medeni yapmıyor ama biz de bu tuzağın içine düştük. İstanbul gerçekten müstesna bir şehirdir. Ama biz bu şehrin kıymetini bilmedik” değerlendirmesini yapmıştı.
