6 Şubat Kahramanmaraş depreminin ardından bir kere daha acı bir gerçek ile yüzleşen Türkiye, halen deprem konusunda yeteri kadar önlemi ne vatandaş ne de kurum bazında almadı, almamaya devam ediyor. Büyük depremlerin ardından yol, köprü ve havalimanlarının hayati öneme sahip olduğu Kahramanmaraş depremleri ile bir kere daha gün yüzüne çıktı.
Patronlar Dünya’sının haberine göre 10,2 milyar Euro harcanan İstanbul Havalimanının yapımında deprem izolatörü kullanılmamış.
Yaşanan 6 Şubat depremi, özellikle kritik öneme sahip havalimanı, hastane, otoyol, demiryolu, liman gibi noktaların ne kadar dayanıklı olduğunun sorgulanmasına sebep oldu.
İstanbul Havalimanı’nın inşaatında sismik deprem izolatörü kullanılmadığı gerçeği ortaya çıktı.
SİSMİK İZOLATÖR KULLANILMADI
Avrupa Yakası'nda Karadeniz kıyısındaki Tayakadın ile Akpınar köyleri arasında yer alan İstanbul Havalimanı 2018 yılında kullanıma açılmıştı.
İlk uçuş TK2124 koduyla 29 Ekim 2018 tarihinde İstanbul'dan Ankara'ya gerçekleştirilen ve tüm etapları tamamlandığında kapasitesi yıllık 200 milyon yolcuya çıkarılabilen havalimanının inşaatında sismik izolatör kullanılmadığı ortaya çıktı.
DEPREM HASAR ALMADAN ATLATILABİLİYOR
Sismik izolasyonu sağlayan izolatör, binaları depremden ve depremin zararlı etkilerinden koruyan teknoloji olarak bilinirken, sismik izolatörler, deprem sırasında binanın sağa sola sallanmasına engel oluyor ve böylelikle binalar hasar almadan depremi atlatabiliyor.
22,152 MİLYAR EURO DEĞERİNDEKİ TEKLİFLE KAZANILMIŞTI
Yeni havalimanı için yapılan ihaleyi 3 Mayıs 2013'te İGA yatırımcılarının oluşturduğu Cengiz, Mapa, Limak, Kolin, Kalyon Ortak Girişim Grubu (OGG) Cumhuriyet tarihinin en yüksek teklifi olan 22,152 milyar euro değerinde bir teklif ile kazanmıştı.
SÜREÇLER DEPREME UYGUN DENİLMİŞTİ
İstanbul Havalimanı işletmecisi İGA'nın Planlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İsmail Hakkı Polat, 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş depreminin hemen ardından yaptığı açıklamada, İstanbul Havalimanı'nın inşa edildiği zeminin güçlendirildiğini ve tüm tasarım süreçlerinin depreme uygun gerçekleştirildiğini açıklamıştı.
“BÖLGEDE ZEMİN SAĞLAM DEĞİL”
Ayrıca İGA'dan yapılan açıklamada, İstanbul Havalimanı'nın tüm tasarım süreçlerinin depreme uygun gerçekleştirildiği ve olası İstanbul depremine de hazır olduğu demeçleri verilmişti.
Ancak İstanbul Havalimanı’nda sismik izolatör kullanılmadığı gerçeğini Patronlar Dünyası ortaya çıkardı.
Jeofizik ve Deprem Uzmanı Prof. Dr. Naci Görür’e sismik izolatör kullanmamanın etkilerini sorduk:
“İstanbul Havalimanı’nın bulunduğu bölge, zemin ve jeolojik açıdan problemli bir yer, zemin sağlam değil. Alan rehabilite edilmiş, güçlendirilmiş bir havalimanı, gerekli bütün hesap kitap yapılıp ondan sonra bu işlem yapılmıştır.
Öte yandan havalimanının çevresindeki binalar çok katlı, geniş oturumlu değil ve en önemlisi deprem yönetmeliklerine uygun yapıldı.
SİSMİK İZOLATÖR HAYAT KURTARIR AMA RİSK OLUŞTURMAZ
Havalimanı alanı kayalık değil. Sismik izolatör tabii ki çok önemli ama olmadığı zaman da illa yıkım yaratacak bir durum değil.
Sismik izolatör binalar için de çok önemli. Havalimanında sismik izolatör kullanılmamasından dolayı illa risk oluşturacak diye bir durum söz konusu değil. Alanın zeminindeki deformasyondan dolayı pistlerde bozulma olabilir, ufak çatlaklar olabilir.”
Konuyla ilgili Prof. Dr. Ahmet Ercan ise;
“YIKILIR” SÖZÜ BU KADAR KOLAY KULLANILMAMALI
“İstanbul Havalimanına sismik izolatör yapılmadıysa uluslararası yapılan bir yanlışlıktan kaynaklanmıştır.
Ancak yapılmaması illa da yıkım gerçekleştirmez. Yıkım kelimesini çok kolay kullanıyoruz ancak durum böyle değil. Önce jeofizik araştırmaları yapılmalı.
Türkiye’de “Orası yıkılır, burası yıkılır” söylemleri doğru değil, kimse oturduğu yerden buna karar verip söyleyemez. “ şeklinde konuştu.
İGA YETKİLİLERİ DOĞRULADI, BELGELERİ BEKLİYORUZ
İGA daha önce İstanbul Havalimanı'nın depreme uygun gerçekleştiğini açıklamıştı. Dün İGA yetkililerine ulaşıp konuyu sorduk.
İstanbul Havalimanında deprem izolatörü olmadığını doğrulayarak, sismik izolatörün deprem için kullanılabilecek önlemlerden sadece bir tanesi olduğunu ve gerekli bütün çalışmaların yapılarak alanın inşaatının gerçekleştiğini açıkladı.
Olası depremlere karşı bütün çalışmaların en ince detaylarına kadar yapıldığını, her türlü raporun mevcut olduğunu ve alanda bütün önlemlerin alındığını da sözlerine ekledi.
