İşsizlik maaşı alabilmek için son üç yılda en az 600 gün sigortalı olmak ve son 120 gün sürekli çalışmak gerekiyor. İşsizlik maaşı, çalışırken alınan son 4 aylık ortalama ücretin yüzde 40'ı üzerinden ödeniyor. Asgari ücretli işçiler 2018 yılında 805.60 lira işsizlik maaşı alabiliyor. Bu rakam, en düşük işsizlik maaşını oluşturuyor.
En yüksek işsizlik maaşı ise 1611.30 lirayı aşamıyor.
Son dört aylık brüt maaşı 3 bin lira olan kişiye, damga vergisi düşüldükten sonra 1.191 liraişsizlik maaşı ödeniyor.
Son dört aylık brüt maaşı 4 bin lira olanlar net 1.587 lira alıyor.
Brüt maaşı 5 bin lira olanlar ise 1.611 lira alabiliyor. İşsizlik maaşı ödenebilmesi için işten ayrılmadan önceki son 120 gün “sürekli” çalışmak gerekiyor. Bu durum uygulamada mağduriyetlere yol açabiliyor. Örneğin, bir işten ayrılıp yeni işe başlarken arada 1-2 günlük boşluk bulunanlar haktan yararlanamıyor. Halen 12 bin 500 kişi bu nedenle işsizlik maaşı alamıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı 100 günlük eylem planı kapsamında, son 120 gün “sürekli” çalışma koşulu esnetilecek. Böylece, 12 bin 500 kişiye aylık bağlanabilecek.
30 GÜN İÇİNDE BAŞVURU GEREKİYOR
İşsizlik maaşı almak için iş akdinin feshinden itibaren 30 gün içinde başvuruda bulunmak gerekiyor. Otuz günden sonra da başvurulabiliyor ancak bu durumda gecikilen süre kadar eksik maaş ödeniyor.
İSTİFA EDEN ALAMAZ
İşsizlik maaşı alabilmek için iş akdinin işveren tarafından sona erdirilmesi ya da işçinin haklı nedenle iş akdini feshetmesi gerekiyor. Anlaşmalı olarak işten ayrılanların işsizlik maaşı alabilmesi için sözleşmenin işveren tarafından sona erdirilmesi zorunlu.
YABANCI İŞÇİLER DE İŞSİZLİK MAAŞI ALABİLİR
İşsizlik maaşı 4/a (işçi) statüsünde çalışan sigortalıların yanı sıra şu kişilere de veriliyor:
- Banka, sigorta şirketi ve birliklerin sandıklarına tabi çalışanlar.
- Hizmet akdine dayalı olarak bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan sanatçılar,
ticari taksi, dolmuş, otobüs gibi şehiriçi toplu taşıma araçlarında çalışanlar,
- Mütekabiliyet esasına dayalı olarak uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi yapılmış ülke uyruğunda olanlar hariç olmak üzere yabancı uyruklu kişilerden hizmet akdi ile çalışanlar,
- Genelevde çalışan 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanununda belirtilen umumî kadınlar,
- Milli Eğitim Bakanlığı’nın kurslarında usta öğretici olarak çalıştırılanlar, kamu idarelerinde ders ücreti karşılığı görev verilenler.
PRİM ÖDEME SÜRESİNE GÖRE İŞSİZLİK MAAŞI
İşsizlik maaşı süresi, prim ödenen gün sayısına göre değişiyor. Son üç yılda 600 gün çalışanlara 6 ay; 900 gün çalışanlara 8 ay, 1080 gün çalışanlara on ay işsizlik maaşı ödeniyor.
EMEKLİLERE İŞSİZLİK MAAŞI ÖDENMİYOR
İŞKUR, işsizlik maaşı alanlara öncelikle iş buluyor. İŞKUR’un önerdiği işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddedenlerin işsizlik maaşı kesiliyor. Kurum ayrıca, gelir getirici bir işte çalıştığı tespit edilenlerin maaşını keserken, yaşlılık (emekli) aylığı alanlara işsizlik maaşı ödemiyor
İKİNCİ KEZ İŞSİZ KALANLARA YENİDEN MAAŞ BAĞLANIR
On aylık işsizlik maaşına hak kazanmış bir kişi 4 ay maaş aldıktan sonra bir işe girdiğinde işsizlik maaşı kesilir. Ancak, bu kişi bir süre sonra yeniden işsiz kaldığında, kalan 6 ay işsizlik maaşını almaya devam eder. On ay işsizlik maaşı alan kişinin yeniden hak kazanabilmesi için yeniden en az 600 gün prim ödemesi gerekir.
