TeknolojiOku''dan alınan bilgilere göre OLED ekran ve IPS ekran arasındaki farkların neler olduğunu açıklayacağız.
OLED nedir?
OLED, Kodak şirketi tarafından geliştirilmiştir. Pil tüketiminin az ve ince olması cihazlarda kullanımını yaygınlaştırmıştır. Son tip diyot (LED) ailesi. “Organik Işık Yayan Cihaz” veya “Organik Işık Yayan Diyot” anlamına gelir.
Işık yayan ve iki elektrik elektrotu arasında uzanan bir dizi ince film organik katmandan oluşur. Ayrıca düşük moleküler ağırlıklı organik malzemelerden veya polimer bazlı malzemelerden (SM-OLED, PLED, LEP) oluşur.
LCD''den farklı olarak OLED paneller tek katmanlıdır. OLED panellerle birlikte parlak ve düşük güçlü ekranlar ortaya çıktı. OLED''lerin LCD ekranlar gibi arkadan aydınlatmaya ihtiyacı yoktur.
Bunun yerine, her piksel kendini aydınlatır. OLED paneller ise hem katlanabilir hem de düz ekran (FOLED) olarak kullanılmaktadır. Ayrıca, OLED ekranlar siyah piksellerini kapattıklarından biraz daha iyi pil ömrüne sahiptir.
OLED''in IPS''den Artıları
- Düşük güç tüketimi ile yüksek parlaklık.
- Her pikselin kendini aydınlatması
- LCD''den daha canlı renkler sunması.
- Bu panellerde AOD (Her Zaman Ekranda) kullanabilirsiniz.
- OLED paneller katlanabilir ekranlarda kullanılabilir.
OLED''in IPS''den Eksileri
- Üretim maliyeti çok daha yüksek.
- IPS''den daha sıcak beyaz renk.
- Bazı OLED paneller gri renkleri yeşile çevirebilir.
- OLED cihazlarda OLED yanması riski var.
IPS nedir?
IPS, LCD''ler (sıvı kristal ekranlar) için oluşturulmuş bir teknolojidir. 1980''lerde LCD''nin ana sınırlamalarını çözmek için tasarlandı. Günümüzde düşük maliyeti nedeniyle hala sıklıkla kullanılmaktadır. IPS, LCD sıvı katmanının moleküllerinin yönünü ve düzenini değiştirerek çalışır.
Not: Resim, IPS panellerinin çalışma mekanizmasını göstermektedir.
Ancak bu paneller, günümüzdeki OLED gibi katlanabilir özellikler sunmuyor. Günümüzde TV, akıllı telefon, tablet vb. cihazlarda IPS paneller kullanılmaktadır. IPS ekranlarda karanlık mod şarj ömrünü OLED kadar uzatamıyor. Çünkü pikselleri tamamen kapatmak yerine sadece arka ışık parlaklığını azaltıyor.
IPS''nin OLED''den Artıları
- OLED''den daha soğuk beyaz renk.
- Daha doğru renkler.
- Çok daha ucuz üretim maliyeti.
IPS''nin OLED''den Eksileri
- Daha düşük ekran parlaklığı.
- Daha donuk renkler.
- IPS cihazlarda hayalet ekran riski var.
Bu durumda canlı ve parlak renkler istiyorsanız OLED ekranlı bir cihaz almalısınız. Ancak renkler biraz sarıya kayacaktır (panel kalitesine bağlıdır). Ancak daha serin ve doğru renkler istiyorsanız, IPS ekranlı bir cihaz satın almanız gerekir. Bu ucuz maliyetin yanı sıra ekran parlaklığında da düşük sonuç verecektir.
OLED Ekranlarda OLED Yanması
Yandaki fotoğrafta Google tarafından üretilen Pixel 2 XL cihazında OLED yanık görüntüsü var. AMOLED ekranlar gibi, OLED ekranlar da yüksek sıcaklıklara maruz kaldığında veya uzun süre görüntü üzerinde bırakıldığında yanıklar gösterecektir. Tabi bu panel kalitesine göre değişir. Asla olmayabilir.
Üstteki resimde, cihazın alt tuşları, OLED yanmasına maruz kaldıkları için ekranda belirmiş. Size tavsiyemiz, tam ekran hareketlerini kullanın. Ayrıca OLED ve AMOLED yanıkları geçici değildir. Bir kez olduğunda, her zaman iz kalır. OLED panellerde ayrıca OLED Ghosting (Hayalet ekran) olur. Bu, ekranı birkaç dakika kapatarak düzeltilebilir bir sorundur.
IPS Ekranlarda Hayalet Ekran
IPS ekranlar bu konuda da OLED ekranlardan farklıdır. Ama mantık aynı. Belirli bir görüntü uzun süre açık bırakılırsa hayalet ekran oluşur. OLED ekranlarda yanma kalıcı iken, IPS ekranlarda hayalet ekran geçicidir. Kesin olmak gerekirse, Ghost ekranı tamir edilemez. Sadece ekranı kapatın ve bir süre bekleyin, ekrandaki izler geçici olarak kaybolacaktır.
Ancak bir süre geçtikten sonra cihazınızı kullanırken aynı yerlerde izlerin olduğunu fark edeceksiniz. Tek çözümü ekranı değiştirmek. Ayrıca bu hayalet ekran olayı da panellerin kalitesine göre değişiklik göstermektedir. Piyasada hayalet ekranları olmayan paneller de vardır.
Resim IPS ekrandaki hayalet sorununa örnektir.
IPS vs OLED
Temel olarak IPS ile OLED''i aşağıda birkaç adımda karşılaştıracağız. OLED''in ne kadar iyi olduğunu görebilirsiniz.
1- Siyah Sahnelerde IPS vs OLED
OLED panellerde her pikselin kendini aydınlatma sistemi vardır. IPS paneller ise arka ışık kullanır. OLED panellerde her piksel kendi ışığını kontrol ettiği için siyah alanlarda pikseller kapatılır. Bu, OLED panellerin “tam siyah görüntü” vermesine yardımcı olur.
IPS tarafında ise pikseller arka ışık ile aydınlatıldığından tamamen siyah bir görüntü verememektedirler. Arka ışık kapatılırsa tüm ekran kapanır ve ekranda görüntü olmaz bu nedenle IPS paneller tam siyah görüntü veremez.
2 – Beyaz Sahnelerde IPS vs OLED
Sol panel OLED panel olduğu için IPS''ye göre biraz daha sarımsı bir renk veriyor. Ama bunun yanında OLED paneller daha canlı renklere ve çok daha fazla ekran parlaklığına sahip. Sağda IPS panelli bir cihaz var. IPS panellerde daha serin bir görüntü ile doğru renkler sunar (panel kalitesine göre değişir). IPS panellerin yüksek parlaklığa ulaşması OLED''den daha zordur.
Bu makalemizde, IPS ve OLED ekran arasındaki farkları gösterdik. Tabii ki, her zamanki gibi, en iyisi diye bir şey yoktur. Cihazlarınızı seçerken OLED ekranlı bir cihaz alacaksanız, zarar görmesi durumunda maliyeti çok yüksek olacaktır.
Ancak OLED kalitesi de gözünüze çok daha hoş gelecek. IPS ekranlı bir cihaz satın aldığınızda parlak ve canlı bir görüntüye sahip olamayacaksınız ancak eğer hasar görürse ucuza tamir ettirebilirsiniz.
