Ankara, tek maddelik yasanın kabulü ile 13 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi''nde (TBMM) Türkiye Cumhuriyeti''nin başkenti oldu. Türkiye''nin şu anda nüfus açısından en büyük ikinci ili olan Ankara''nın başkent oluşunun 98. yılını kutluyor.
Lozan Barış Antlaşması''nın TBMM tarafından onaylanmasından sonra İstanbul, 23 Eylül 1923 tarihinden sonra tahliye edilmeye başlandı. İstanbul''un işgal kuvvetlerince boşaltılması 6 Ekim 1923''te tamamlandı. Bunun ardından hükümet merkezi sorunu ortaya çıktı.
İsmet İnönü, arkadaşıyla Ankara''nın "başşehir" olmasını öngören tek maddelik kanun teklifini 9 Ekim 1923''te Meclise verdi.
Teklif 13 Ekim 1923 günü Meclis Genel Kurulunda görüşülerek kabul edildi. Ankara''nın başkent olarak belirlenmesi Cumhuriyet''in ilanı için de bir adım oldu.
NEDEN ANKARA?
İsmet Paşa hatıralarında; Lozan sürecinde Batı dünyasından temaslarda bulunduğu insanların başkentin İstanbul olarak kalmasını ve yeni Türk Devleti''nin o muhitin insanlarına göre kurulmasını arzu ettiklerini anladığını anlatır...
Başkentin İstanbul olarak kalmasını en çok da İngilizler istiyordu... Hatta bunda da direndiler... Ama sonunda Ankara başkentli yeni Türk Devleti''ni tanımak zorunda kaldılar...
Atatürk, çok uluslu, çok kültürlü kimliğe sahip İstanbul''a karşı, tamamen Türklüğü temsil eden Ankara''yı üstün kılmak ve bozkırın ortasında sönük bir kasabadan Türk''ün modern bir şehir çıkarabileceğini kanıtlamak istemişti.
MİLLİ MÜCADELENİN KARARGAHI OLDU
Ankara, bağımsızlık mücadelesinin zor günlerinde Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarına karargâh olmuş, milli mücadelenin başarıya ulaşmasında tarihi rol oynamıştır.
Atatürk, Ankara''nın başkent olmasının nedenleri arasında korunabilir bir şehir olmasını sebep göstermiştir. Atatürk düşüncelerini "Bütün düşünceler, Yeni Türkiye''nin başkenti Anadolu''da ve Ankara şehri olarak seçme lüzumunda birleşiyordu." sözleriyle ifade etmiştir.
Bağımsızlık mücadelesi sürecinde Ankara''nın oynadığı siyasî ve stratejik rol, Ankara''nın başkent yapılmasının önemini ortaya koymaktadır.
Ankara''nın iklimi, ulaştırma araçları, gelişme kabiliyet ve istidadı, mevcut tesisler ve kuruluşlar bakımından daha uygun olduğu görülmüştür.
Türkiye''nin coğrafi olarak merkezinde sayılabilecek bir şehir olmasının yanı sıra, haberleşme ve ulaşım bakımından da avantajlı olan Ankara, bütün cephelere eşit mesafede olması sebebiyle bağımsızlık mücadelesinin yönetildiği merkez olmuştur.
