Emekli Amiral Türker Ertürk Varlık Fonu üzerinde ülkenin ''ihtiyat akçesi''nin yenildiğini önü sürdü.
İHTİYAT AKÇESİ NEDİR
İhtiyat akçesi, olağanüstü durumlarda, savaş durumlarında, doğal felaketlerde kullanılması için Merkez Bankası''nın Cumhuriyet kurulduğundan bu yana kenara ayırdığı paradır. İhtiyat akçesi bazı kesimler tarafından kefen parası olarak da nitelendirilir.
Zonka TV''de canlı yayına çıkan Emekli Amiral Türker Ertürk, İhtiyat Akçesini Varlık Fonu üzerinden gündeme getirdi. Depremde, savaş halinde ve olağanüstü durumlarda kullanılmak üzere ayrılan ihtiyati akçelerin toplandığı Varlık Fonu’yla ilgili şöyle konuştu
“Bu iktidar var ya ülkenin kefenlik parasını yedi, bitirdi. Kül oldu. Biliyor musunuz? Bakın Varlık fonu… Bizde Varlık Fonu, Norveç’te de varlık fonu var . Ne demek varlık fonu Norveç’te biliyor musunuz? Paralarını biriktiriyorlar 2070’de , 2090’da, 2100’de doğacak Norveçli çocuklar için, biriktiriyorlar paraları. Bakın kazanıyorlar. O paraları ayırıyorlar 2011 için 2070 için. Allah korusun diyorlar. İşte sel felaketi olur deprem olur orada kullanırız diyorlar. Peki bizim Varlık Fonumuz ne?. Cumhuriyetin ürettiklerini bir kumbaraya dolduruyorlar, satıyorlar, savıyorlar, yiyiyorlar. Onun için bu iktidarın yatacak yeri yok”
Varlık Fonu nedir? Ülkenin kazandığı paraların bir kumbarada toplanması. İhtiyat akçesi Merkez Bankası''nca Varlık Fonu''nda toplanıyor. Ancak Varlık Fonu''ndaki paralar özelleştirilen KİT''leri geri alınmasında kullanıldı. İhtiyat akçeleri oraya gitti. Lübnan eski başbakanı Hariri’ye satılan Telekom’un borçları Türkiye Varlık Fonu''nca bankalara olan borçları ödenerek geri alındı. 2017 yılında ÇAYKUR, BOTAŞ ve PTT Türkiye Varlık Fonuna devredilmeden kar açıklıyordu. Ancak ÇAYKUR, BOTAŞ ve PTT’nin dönem zararı 2018, 2019, 2020 ve 2021 yıllarında katlanarak arttı.
TORBA YASA
14 Nisan 2022’de çıkarılan torba yasayla Türkiye Varlık Fonu’na süper ayrıcalıklar tanında. AKP''nin Meclis''e sunduğu 20 maddelik yeni torba tekliften Türkiye Varlık Fonu''na süper ayrıcalık çıktı. Buna göre, TVF’nin şirketleri, kamu şirketlerine uygulanan mevzuat ve kısıtlamalara tabi olmayacak. Bu uygulama şirket, TVF’de olduğu sürece devam edecek
Cumhuriyet''ten Mustafa Çakır''ın haberine göre, Tam ismi, “Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 655 Sayılı KHK’da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” olan “torba teklif” 20 maddeden oluşuyor. Teklife göre, TVF tarafından hâkim hissedar olarak kurulacak şirketler ve alt fonlar ile bunların bedelini ödeyerek sermayesinin veya katılım paylarının yarısından fazlasına sahip olduğu şirketler ve alt fonları, hisse devir tarihinden itibaren kamu iktisadi teşebbüsleri de dahil, sermayesinin yarısından fazlası kamuya ait olan veya özel kanunla kurulan kamu kurum, kuruluş ve ortaklıklarına uygulanan mevzuat, uygulama ve kısıtlamalara tabi olmayacak. Bu uygulama şirket, TVF’de olduğu sürece devam edecek.
2019''DA İHTİYAT AKÇESİ KABUL EDİLEN YASA İLE DEĞİŞTİ
Temmuz 2019’da kabul edilen yasa ile bu durum biraz değişti.
Buna göre Merkez Bankası’nın yıllık safi kârının yüzde 20''sini ihtiyat akçesine ayıracağı hükmü kaldırıldı ve ihtiyat akçesinin tamamının Hazine ve Maliye Bakanlığı’na aktarılmasına karar verildi.
İzlenecek yol ise şu şekilde değişti: TCMB’nin hisse değerlerinden yüzde 6 oranında ilk kâr payı, hissedarlara dağıtılacak. Bu ödemeden sonra kalan miktarın yüzde 10''u, "fevkalade ihtiyat akçesi" yerine, ihtiyat akçesine aktarılacak.
Son yıl kârından ayrılan ihtiyat akçesi hariç, birikmiş ihtiyat akçeleri her yıl kâra katılarak dağıtılabilecek.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar ayrılmış bulunan ihtiyat akçelerinin tamamı, birikmiş fevkalade ihtiyat akçelerinin ise son yılın kârından ayrılan kısmı hariç tamamı Genel Kurul kararı aranmaksızın Hazineye verilecek.
