Çinli teknoloji devi Huawei, Avrupa Birliği (AB) Parlamentosu’nda yasa dışı lobi faaliyetleri yürüttüğü ve bazı milletvekillerine rüşvet verdiği iddialarıyla büyük bir soruşturmanın merkezine yerleşti. Belçika ve Portekiz’de 21 ayrı noktaya düzenlenen baskınlarda birçok kişi gözaltına alındı. Toplamda 15 eski ve mevcut Avrupa Parlamentosu üyesinin soruşturma kapsamında olduğu belirtiliyor.
Huawei, özellikle ABD’nin 2019’da uyguladığı yaptırımlardan bu yana Avrupa’da büyük baskı altına girmişti. Çin’in şirket üzerinden milyonlarca kullanıcının hassas verilerine erişim sağlayabileceği endişesiyle Almanya başta olmak üzere bazı AB ülkeleri, Huawei’yi mobil şebeke tedarikçilerinden çıkardı.
LOBİ FAALİYETLERİ MASKE Mİ?
Huawei’nin Brüksel’deki lobi faaliyetlerini büyük ölçüde artırdığı biliniyor. 20’den fazla lobicisi bulunan şirketin, AB politikalarını etkilemek için milyarlarca dolar harcadığı tahmin ediliyor. Huawei, 2021’de İtalya ve Romanya’dan sekiz milletvekilinin desteğini alarak AB Komisyonu’na yazılan bir mektupla kendisine yönelik yaptırımları “teknolojik ırkçılık” olarak nitelendirmişti.
Belçikalı yetkililer, “Generation” adı verilen gizli bir operasyon kapsamında Huawei’nin AB politikalarını yasadışı yöntemlerle şekillendirmeye çalıştığını tespit etti. Rüşvet, belge sahteciliği, kara para aklama ve suç örgütü kurma gibi ciddi suçlamalar yöneltilen şirketin lobi faaliyetlerini yasal görünüm altında yasa dışı bir rüşvet mekanizmasına dönüştürdüğü iddia ediliyor.
LÜKS HEDİYELER VE GİZLİ ÖDEMELER
Soruşturma kapsamında Huawei’nin Avrupa’daki siyasetçilere lüks hediyeler, pahalı futbol biletleri ve restoran harcamaları gibi avantajlar sunduğu ortaya çıktı. Ayrıca, bazı milletvekillerinin Çin’e düzenlenen üst düzey seyahatlerinin şirket tarafından finanse edildiği öne sürülüyor. Konferans katılımlarının da bir rüşvet aracı olarak kullanıldığı belirtilirken, Huawei’nin bu organizasyonlar üzerinden bazı ara buluculara yasadışı ödemeler yaptığı düşünülüyor.
2022’de Katar, Fas ve Moritanya hükümetlerinin AB Parlamentosu’nda nüfuz satın aldığı “Katar-Gate” skandalı, büyük yankı uyandırmıştı. Huawei’nin adının karıştığı yeni skandal, Avrupa’da Çin’in etkisine dair kaygıları daha da artırdı.
AVUSTURYA BAĞLANTISI VE HUAWEİ’NİN SAVUNMASI
Şu ana kadar, soruşturma kapsamında Avusturyalı milletvekillerinin doğrudan bir bağlantısı tespit edilmedi. Ancak Huawei’nin Avusturya’da da aktif lobi faaliyetleri yürüttüğü biliniyor. En az iki Avusturyalı milletvekiliyle Huawei arasında resmi toplantılar gerçekleştiği ancak bunların yasa dışı bir yönünün bulunmadığı belirtiliyor.
Huawei, hakkındaki iddiaları reddederek şirketin yolsuzluk konusunda “sıfır tolerans” politikası izlediğini duyurdu. Şirket, yetkililerle iş birliği yaparak soruşturmayı anlamaya çalıştığını açıkladı.
Belçika Savcılığı ise ele geçirilen belgeler ve materyaller üzerinde detaylı incelemelerin sürdüğünü, Huawei’nin Avrupa’daki etkisinin boyutlarının daha net ortaya çıkacağını belirtti.
