David Ellyard'ın kaleme aldığı, "Kim Neyi Ne Zaman İcat Etti", ateşli silahlardan paraşüte, patates cipsinden bilgisayara, icatlar tarihinin 500 yıllık serüvenini okurlarıyla buluşturan başvuru niteliğinde bir kitap. Kitapta, küçük ya da büyük, insanoğluun hayatını etkileyen tüm bu icatlar, mucitlerinin de hünerleri ve kararlılıkları, başarıları ve trajedileri ile beraber anlatılıyor. Ayrıca kitapta, konularına göre sınıflandırılmış zaman çizelgeleri, icatları kronolojik sıralamayı bozmadan uygulama alanlarına göre gruplara ayırmakta. Bilim yazarı ve araştırmacı David Ellyard, "Kim Neyi Ne Zaman İcat Etti" kitabını yazma serüvenini şöyle özetliyor:
Yeryüzünde bir iz bırakmış icat sayısı, bu kitaba sığdırabileceğimizden çok daha fazladır. Bunlar arasında seçimimi yaparken, ilk olarak okurların burada neler bulmayı umacaklarını düşündüm. Buna karşın, sizleri şaşırtmasını umduğum bazı kasıtlı eklemelerde bulundum. Yalnızca icatları ele almak yerine, büyük izler bırakan yeni teknolojiler ve yenilikler üzerinde yoğunlaştım. Farklı amaçlara sahip teknolojiler arasında mâkul bir denge sağlamaya çalıştım. Ayrıca insanlara ait güzel hikâyeler aradım.
Burada anlatılan hikâyeler sayesinde yeniliklere dair bir fikir edinebileceğinizi düşünüyorum. Thomas Edison'un meşhur deyişi gibi: "İcat (yani yenilik); yüzde 1 ilham, yüzde 99 alın teridir." Parlak bir fikre sahip olmak ve hatta belirli bir ihtiyacı belirlemek sadece ilk adımlardır. Asıl zorluk; teknolojiyi örneğin, piyasa yoluyla insanlann hayatına sokmaktır, ancak çok sayıda parlak fikir bu aşamaya ulaşamamaktadır.
Teknolojinin bir etki oluşturması, en azından birkaç on yıl kadar bir vakit almaktadır. Bu nedenle kitapta. 1990'lar ve sonrasına dair çok fazla içerik göremeyeceksiniz. Zira o yıllara ait pek çok icadın hayatımızı şekillendirmesi biraz zaman alacağa benziyor. İcattan yeniliğe uzanan yol, teknik zorluklarla dolu olabilir Gelecek vadeden bir teknoloji ve gerçekçi bir piyasaya rağmen, piyasaya açılmak uzun vakit alabilir.
Birçok mucit, belki de çoğu, "ilham ve alın terleri" ile para ve ün bakımından iyi ödüller elde etmiş (dikenli telin mucidi Joseph Glidden, Amerika'nın en zenginlerinden biri olmuştur), bazılan ise bunlardan mahrum kalmıştır. Bazıları kandırılmış, bazıları ise fakir bir halde ve tanınmadan ölmüş, kimisi de makûs talihleri sonucu intihar etmiştir.
İcatlar, kaydedilen aşama ve farkında olunan bir ihtiyaç arasında bağlantı kurarken, bu ihtiyacı fark eden tek kişi mucit de olabilir. Örneğin, e-posta icat edildiğinde kimsenin böyle bir talebi yoktu. Bunlann yanında bazı icatlar (örneğin lazer), en azından başlangıçta bir sorun arayışı sırasında üretilen çözümlerdir. Bazıları ise başka bir araştırma sırasında tamamen tesadüf sonucu icat edilmiştir. William Perkin, meşhur mor boyayı keşfettiğinde sentetik kinin yapmaya çalışıyordu. Birçok icat birikim eseridir; bu durum, bilimde olduğundan bile daha fazladır. Biri bir başlangıç yapar diğeri buna eklemelerde bulunur; bir diğeri ise buna yeni fikirlerini ve teknolojiyi katar. Bunlardan hangisinin mucit olduğunu söylemek zordur. Bunun bir örneği bisiklettir. Kitapta yer alan icatlarla bağlantılı isimler genellikle bir icada ön ayak olan veya en önemli katkıyı sağlayan isimlerdir. Bir fikrin ilk kez ortaya atılmasının ardından başarılı bir yeniliğin elde edilmesi yüzyıllar alabilir.
TÜBİTAK Yayınları Tel:(0312) 298 96 51
***
HAFTANIN KİTABI
Tarihe tanıklık eden hatıralar
Usta gazeteci Tanju Cılızoğlu, "Kâmil Kırıkoğlu İnönü ve Ecevit'i Anlatıyor", kitabıyla Türk siyasetinin 2 önemli ismini mercek altına alırken Türk siyasi hayatının 2 önemli dönemine de Kırıkoğlu'nun tespitleriyle ışık tutuyor. İsmet İnönü'nün son; İnönü'yü 1973 Kurultayı'nda yenen Bülent Ecevit'in ilk genel sekreteri olan Kamil Kırıkoğlu'nun anılarını bu kitabıyla günümüze taşıyan Tanju Cılızoğlu şu tespitte bulunuyor:
"Siyasetin dününü bilmeyenlerin, bu bilgileri doğru bir senteze taşıyamayanların başarılı olması, isabetli ve yenilikçi sentezler yapması mümkün müdür?
Siz siyaseti seçebilirsiniz, ama siyaset iklimine dayanmanız, siyasetin sizi seçmesidir.
Tarih, bu kural işlemeden iktidar olanların muktedir olamadığını kanıtlar.
Mustafa Kemal Atatürk'ün yıkılan Osmanlı'nın küllerinden yarattığı Türkiye Cumhuriyeti'nin yüz yıla varan serüveninin çok iyi bilinmesi gerekiyor.
Kırıkoğlu, burada sürecin iki nirengisi ile bire bir yaşadığı olayları aktarıyor. İnönü-Ecevit olgusu siyasi tarihimizde ayrıntılarıyla iyice kavranmazsa, ülke siyasetinde rol alacak aktörlerin başarılı olması mümkün mü?
2017 itibariyle bir siyasi partinin herhangi bir kademesinde görev alıyorsanız bu tarihsel dönemi ve bu dönemi dokuyan siyaset aktörlerini çok iyi ve derinlemesine tanımak zorundasınız…
Anayasa değişikliği gibi ciddi ve çok önemli bir sorumluluğu boş kağıda imza atarak Meclis'e sunan yapının ülkeyi taşıdığı kaosu yaşadık. Yaşayacağız… Ola ki yarın dünü çok iyi bilen ve özümseyen kadrolar siyasete egemen olacaklar ve ülkeyi çağdaş demokrasiye taşıyacaklarsa, Kırıkoğlu'nun anıları mutlaka bilinmeli ve dikkate alınmalıdır."
Tarihçi Kitabevi Tel:(0216) 418 68 86
***
Nefsi kötüden arındıran yol
Zikri; nefsin kötü huylarından temizlemek, ruhu yüceltmek ve Allah'a kulluk edebilmenin bir vasıtası olarak gören Muharrem Karabay, "Aşk-ı Üveysi" ve Aşk-ı Üveysi II / Marifet Sohbetleri" adlı kitapları hakkında şu bilgiyi veriyor: Kitapların içeriğinde; Üveysilik nedir, Marifette zikir nedir, Zikirde yaşayacaklarınız nelerdir gibi sorulara cevap verilmektedir. Dünyada bir ilk olarak manada bildirilenlerin, Kur'an ayetleri ve hadislerin açılımları hak diliyle anlatılmaktadır. Bu kitaplardaki manaların ve inceliklerin hepsi Allah'ı tanıma, Veysel karani zikrinin önemi, zikirde ibadet, ibadette tefekkür ve İslam'ın asıl kaynağı Kur'anı anlama ve okumanın önemini sizlere sunacaktır. Bu yolculuk, uzun vehiç bitmeyen, geçmişi düşündüren, geleceğe ışık tutan aşıkların buluştuğu marifet ve hakikat yolculuğudur.Her durağı bize İslam'ın bir sevgi dini olduğunu gösterir."
İletişim Tel:(0553) 453 42 68
***
FETÖ'yü anlamak için
Feyami Can, "29 Gün / Bir Öğrencinin Gizli Defteri" kitabıyla FETÖ gerçeğine ışık tutuyor:Şu şekilde söylendiğini çok duymuşunuzdur; "Nasıl oluyor da koca koca generaller, emniyet müdürleri ilkokul mezunu dahi olmayan bir vaizin peşinden giderler?" diye. İşte bu sorunun cevabını bu kitabın içerisinde bulacaksınız.
Omuzlarında bol yıldızlı o generaller ve emniyet müdürleri bir zamanlar Askeri Lise'de veya Polis Koleji'nde okuyan ve bir proje çerçevesinde beyinleri yıkanan 14 yaşlarında çocuklardı…
Kayseri Polis Koleji de bu eğitim kurumlarından sadece biriydi. Dört yıl boyunca bir laboratuvar olarak kullanıldı ve denekleri Anadolu'nun dört bir yanından gelen o öğrencilerdi...
Ben de o okuldaki öğrencilerden birisiydim. O dönem tutmuş olduğum günlükte anlatılan bütün olayları tüm sadeliği ile âdeta birlikte yaşayacağız.
Bu hain FETÖ örgütünün yapısını Polis Kolejlerine bakmadan, yani çınarın köklerine inmeden anlayabilmek çok zor, bir şeylerin eksik kaldığını hep hissedeceksiniz...
Karina Yayınevi Tel:(0312) 433 03 58
