İlkbaharın çiçekleri açılırken ya da sonbaharın yaprakları düşerken, doğanın bu güzel dönüşümü herkes için huzur verici olmayabilir.
Mevsim geçişlerinde halk arasında “saman nezlesi” olarak bilinen alerjik rinit, milyonlarca insanı etkisi altına aldı.
Polenlerin, küflerin ve tozların havada yoğunlaştığı bu dönem, burun akıntısından öksürüğe, hatta ciddi solunum yolu problemlerine kadar bir dizi tehdidi beraberinde getirdi.
Bilimsel çalışmalar ve uluslararası uzmanların görüşleri, bu mevsimsel tehlikenin ciddiyetini gözler önüne serdi.
Saman nezlesine karşı dikkatli olunmazsa, sonuçlar sandığınızdan daha ağır olabilir...
POLENLERİN SALDIRISI: BİLİMSEL GERÇEKLER
Saman nezlesi, yani alerjik rinit, bağışıklık sisteminin polen, küf veya toz gibi alerjenlere aşırı tepki vermesiyle ortaya çıktı.
Japonya’daki Kyoto Üniversitesi’nden Dr. Hiroshi Tanaka’nın yürüttüğü bir araştırma, mevsim geçişlerinde polen yoğunluğunun artmasıyla alerjik rinit vakalarının %35 yükseldiğini ortaya koydu.
Özellikle ilkbahar (mart-mayıs) ve sonbahar (eylül-kasım) aylarında ağaç, çiçek ve yabani ot polenleri havada zirve yaptı.
ABD’li immünolog Dr. Jenna Macciochi, “Bu dönemlerde burun mukozası iltihaplanıyor, histamin salgısı artıyor ve semptomlar kaçınılmaz hale geliyor” dedi.
The Lancet Respiratory Medicine dergisine göre, alerjik rinit küresel çapta her 4 kişiden 1’ini etkiledi.
BELİRTİLER VE TEHLİKELER: SOĞUK ALGINLIĞIYLA KARIŞTIRMAYIN
Saman nezlesi, burun akıntısı, hapşırma, gözlerde kaşıntı ve tıkanıklık gibi belirtilerle kendini gösteriyor; bu da sıkça soğuk algınlığıyla karıştırılmasına neden oluyor. Ancak Çin’deki Peking Üniversitesi’nden Dr. Wei Huang’ın çalışması, bu rahatsızlığın ihmal edildiğinde astım ve KOAH gibi kronik solunum yolu hastalıklarını tetiklediğini kanıtladı.
İngiliz beslenme uzmanı Dr. Rhiannon Lambert, “Tedavi edilmezse, ağız solunumu akciğerleri zorluyor ve uzun vadede ciddi komplikasyonlara yol açıyor” uyarısında bulundu.
Araştırmalar, alerjik rinitin çocuklarda dikkat eksikliği, yetişkinlerde ise depresyon riskini %20 artırdığını gösterdi.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: RİSKLER VE ÇÖZÜMLER
Uzmanlar, mevsim geçişlerinde saman nezlesinin etkilerini azaltmak için proaktif adımlar atılması gerektiğini vurguladı.
ABD’deki Mayo Clinic’ten Dr. Michael Mosley, “Polenlerin yoğun olduğu saatlerde (sabah erken ve akşamüstü) dışarıda vakit geçirmekten kaçının. Eve gelir gelmez duş alın ve kıyafetlerinizi değiştirin” dedi.
Avustralyalı terapist Dr. Samantha Ellis ise, “Hava filtreleri kullanmak ve pencereleri kapalı tutmak, alerjen maruziyetini ciddi şekilde azaltır” önerisinde bulundu.
Journal of Allergy and Clinical Immunology dergisinde yayımlanan bir makale, antihistaminiklerin ve burun spreylerinin semptomları %40 hafiflettiğini, immünoterapi (alerji aşısı) gibi uzun vadeli çözümlerin ise başarı oranını %60’a çıkardığını doğruladı.
GENETİK VE ÇEVRESEL FAKTÖRLER: KİMLER TEHLİKEDE?
Saman nezlesi, genetik yatkınlığı olanlarda daha sık görülüyor. İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nden yapılan bir çalışma, ailede alerji öyküsü olan bireylerin bu rahatsızlığa yakalanma olasılığının %50 olduğunu gösterdi. Ayrıca, hava kirliliği, sigara dumanı ve nem değişiklikleri gibi çevresel faktörler de semptomları ağırlaştırıyor.
Dr. Mosley, “Büyük şehirlerde yaşayanlar, kırsal alanlara kıyasla daha fazla risk altında. Endüstriyel alerjenler bu sorunu körüklüyor” dedi.
MEVSİM GEÇİŞİNDE SAĞLIĞINIZI KORUYUN
Mevsim geçişlerinin romantik havası, saman nezlesiyle gölgelenebilir. Bilimsel veriler, bu dönemde alerjik rinitin sadece bir burun tıkanıklığı olmadığını, ciddi sağlık sorunlarına kapı aralayabileceğini kanıtladı.
Uzmanlar, alerjenlerden kaçınmanın, erken teşhisin ve doğru tedavinin hayati olduğunu vurguladı.
