Birgün’den Ozan Gündoğdu’nun haberine göre, Türkiye ekonomisi son 3 yıldır ekonomik bunalımla boğuşuyor. Halk Ekmek’te artan kuyruklar ve satışlar ciddi bir kriz göstergesi haline gelmiş durumda. Halk Ekmek Yönetim Kurulu Başkanvekili Özgen Nama, Halk Ekmek büfelerindeki satış verilerini açıkladı. Son 4 yılın kasım ayı verileri incelendiğinde, iki yılın verileri dikkat çekiyor. Birincisi 2018 Rahip Brunson krizi olurken, ikinci dikkat çeken yıl ise Korona ile mücadele ettiğimiz 2020 yılı oldu. 2018'deki Rahip Brunson krizinden sonra dolar yükselmiş ve bir daha eski düzeyine inmedi.
Halk Ekmek Yönetim Kurulu Başkanvekili Nama, yıl içinde Halk Ekmek büfelerinde dalgalı bir talep olduğunu ancak tarihsel olarak kış aylarındaki talebin yaz aylarına göre daha fazla olduğunu kaydetti. Ancak Nama, kış aylarıyla karşılaştırıldığında 2020’nin diğer bütün yıllara fark attığını vurguladı.
İBB Halk Ekmek’ten aldığımız verilere göre kasım aylarında günlük ortalama ekmek satışı şu şekilde;
♦ 2016 Kasım: 716 bin 286 adet/gün
♦ 2017 Kasım: 631 bin 752 adet/gün
♦ 2018 Kasım: 992 bin 648 adet/ gün (Rahip Brunson krizi ve iadesi)
♦ 2019 Kasım: 841 bin 897 adet/gün
♦ 2020 Kasım: 1 milyon 84 bin 716 adet/gün
2016’dan 2020’ye kadar geçen süre içinde Halk Ekmek büfe sayılarında artış olmadığı da düşünülürse veriler yoksulluğun boyutlarını gözler önüne seriyor. 2018’in yaz aylarında kopan Rahip Brunson kriziyle birlikte Halk Ekmek’teki satışlar rekor kırıyor. Geçen yıl yaşanan ekonomik yıkım ise bu rekoru bile yüzde 10 oranında aşıyor. Verilere göre 2020 Kasım ayında Halk Ekmek büfelerindeki günlük ortalama satışlar önceki yıla göre yüzde 29 oranında artmış durumda. Henüz başkanlık sisteminin kurumsallaşmadığı 2017’yle kıyaslandığında ise satışlardaki artış oranı yüzde 71,6.
Başkanvekili Özgen Nama’nın verdiği bilgilere göre kasım ayları içindeki gün rekoru ise 14 Kasım 2020 tarihinde kırılmış. O gün 1 milyon 195 bin 895 adetle daha önce görülmemiş boyutta ekmek satışı olmuş. Ekmek fabrikalarındaki kapasite kullanım oranı ise yüzde 96. Nama, ekmek yetiştirmekte zorlandıklarını, fabrikaların geceli gündüzlü çalıştığını söylüyor.
İlginin sebebi Halk Ekmek’te satılan ekmeklerin daha ucuz olması. Piyasa ortalamasının yarısına ekmek alınabildiği bu büfelerden özellikle 65 yaş üzerindeki yurttaşlar bedava toplu taşımadan istifade ederek ilçe değiştirip ekmek satın alıyor.
Günlük 5 ekmek tüketilen bir hanede, Halk Ekmek’in bu haneye sağladığı tasarruf günlük yaklaşık 5 lira. Böylece Halk Ekmek bu haneye aylık 150 TL’lik ek bir tasarruf imkanı sağlıyor. Bu tasarruf da artık ödenmekte zorlanılan faturaları finanse ediyor.
