Halifeliğin kaldırılması "İngiliz oyunu" değildir

Halifeliğin kaldırılması "İngiliz oyunu" değildir

Prof. Dr. Dursun Ali Akbulut, "Saltanattan Ulusal Egemenliğe" adlı eserinde yeni Türk devletini Cumhuriyet'in ilanına götüren temel düşünce ortamını mercek altına alıyor.

Değişen şartların insanı yeni arayışlara iteceğinin altını çizip, böyle bir durumda eski anlayış ve kurumların bir kenera bırakılmasının da kaçınılmaz olacağına vurgu yapan Prof. Dr. Dursun Ali Akbulut, "Saltanattan Ulusal Egemenliğe" adlı çalışması hakkında şu bilgiyi veriyor:

Yeni bir hareket başlatılırken, geçmişe ait izleri bir çırpıda bütünüyle silmek mümkün değildir. Değişen dünya şartları insanı yeni arayışlara iter ve bunun doğal sonucu olarak eski anlayışların, kuram ve kuruluşların bir yana bırakılması kaçınılmaz olur. Bu her zaman kolay değildir. Çünkü toplum kesimlerinin olaylar karşısında algılayış biçimleri farklılık gösterir. Toplumsal uzlaşma ancak, eski ile yeni arasında dengeleri oturtmak, anlayış farklılıklarını ortadan kaldırmak ya da en aza indirmekle sağlanabilir. Geçmişe ait olaylar ve kurumlar, birer hatıra veya tecrübe olarak kaldıkları sürece toplumun dinamiğine engel olmazlar. Belki bu dinamiği ateşleyici birer unsur teşkil ederler. Fakat eski düzeni, yeni devlet anlayışı içerisinde sürdürmeye çalışmak, kaçınılması mümkün olmayan çatışmaları da beraberinde getirir. Osmanlı Devleti'ni tarihe intikal ettiren 1 Kasım kararından sonra ortaya çıkan değişik hakimiyet anlayışları, eski-yeni tartışmalarının bir neticesidir. Bu tartışmaların mahiyetini ve ulaşmış olduğu boyutu kısmen izah edebilmek amacıyla böyle bir çalışma konusu seçilmiştir. Konunun bütünlüğünü bozmamak için kapsamı daraltılmış ve sadece 1 Kasım kararının zihinlerde uyandırdığı imaj üzerinde durulmuştur. Nitekim yeni Türk devletini cumhuriyetin ilânına götüren, hilâfetin kaldmlmasına sebep oluşturan temel düşünce, böyle bir ortamda doğmuş ve giderek gelişme imkânı bulmuştur. Gerek Cumhuriyet'in ilânı ve gerekse halifeliğin kaldırılması gibi devlet hayatımızdaki önemli değişiklikleri anlayabilmek bakımından bu gelişmenin iyi izlenmesi gerekir. Aksi takdirde tarihsel gerçeklik, Cumhuriyet'in ilânının bir "oldu-bitti", halifeliğin kaldırılmasının "İngiliz oyunu" olduğu şeklindeki temelsiz açıklamalara mahkûm edilmiş olur. Slogan cümlelerle yargıda bulunmaya, değil tarih biliminin, akıl, insaf ve iz'anının tahammüllü yoktur.

Bu çalışmanın 1994'de tamamlanmasından sonra, yeni bilgi ve belgelerden yararlanılamadığını itirafa mecburuz. O zaman görülemeyen, anlaşılamayan konulara tarihçilerimizin yeni yaklaşımlar getirecekleri umuduyla, kaynak olarak kullanılan Risalelerin metinleri ekler bölümüne konulmuş, karşılaştırma olanağı sağlanmaya çalışılmıştır. Kitabın basımım ve editörlüğünü üstlenen sayın Osman Selim Kocahanoğlu'na ve Temel Yayınları'nın değerli çalışanlarına çok teşekkür ediyorum.

Temel Yayınları Tel:(0212) 516 23 52

 

 

***

 

Kafa karıştıran sorulara cevap

Modern bilim-felsefe-din ilişkisi, din felsefesi, din sosyolojisi, bilim felsefesi alanlarındaki çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. Caner Taslaman, "Bir Müslüman Evrimci Olabilir mi?" adlı yeni kitabıyla ezber bozmayı sürdürüyor. Taslaman kitabı hakkında şu değerlendirmeyi yapıyor:

Hem bilim hem felsefe hem de ilahiyat alanlarıyla ilişkili bu kitapta bilim-felsefe-din ilişkisi alanında en çok tartışılan konu olan evrim teorisinin İslam dini açısından bir sorun teşkil edip etmediği ele alınmaktadır. "Bir Müslüman evrimci olabilir mi?" ayrı bir sorudur, "Evrim teorisinin delilleri güvenilir midir?" ayrı bir sorudur. Bu kitapta bu soruların sadece birincisine odaklanılmakta, böylece bu teorinin İslam dini açısından bir sorun teşkil edip etmediğinin tam olarak ortaya çıkartılması hedeflenmektedir. Kitapta cevabını bulabileceğiniz bazı sorular şunlardır: Bir Müslüman evrimci olabilir mi? Bir Müslüman'ın din adına neyi reddetmesi gerekir? Evrim teorisi ateistlerin savunduğu bir teori midir? Allah'ın süreçle yaratmasını anlamak neden önemlidir? "Allah'ın ol demesiyle olur" ayetleri nasıl anlaşılmalıdır? Evrenin ve dünyanın milyarlarca yıllık yaşları İslam inancı açısından bir sorun teşkil eder mi? Nuh Tufanı tüm dünyayı mı kapladı, yoksa yerel bir tufan mıydı? İnsanın çamurdan yaratılmasından kasıt nedir? İnsanların diğer hayvanlarla ve maymunla soy ortaklığı olması İslam dini açısından sorun mudur? "Dedenin yakışıklılığı argümanı" nedir? Kuran'da anlatılan Âdem kıssası nasıl anlaşılmalıdır ve bu kıssa evrim teorisiyle çelişkili midir? Hz. Âdem nerede yaratıldı? Evrim teorisi Allah'ın varlığı lehinde ileri sürülen delillere tehdit midir?

Destek Yayınları Tel:(0212) 252 22 42

 

***

 

Dünyaya hükmetti

Nergishan Tekin, Türk merkezli bir imparatorluk kuran Timur'un hayatı ve mücadelesini "Gücün Adı Emir Timur" adıyla kitaplaştırdı.Dünya tarihinin bir dönemi Emir Timur'la anılır. Orta Asya'nın bozkırlarından Ege Denizi'nin kıyılarına, Deşt-i Kıpçak'tan (Bugünkü Ukrayna) Mısır'a kadar uzanan alanlar Emir Timur'dan sorulmuştur.

O, "Dünya, iki hükümdarın sahip olacağı kadar değerli ve büyük değildir. Tanrı nasıl bir ise, Sultan da bir tane olmalıdır." demiş ve kendisi gibi bir Türk hükümdarını, Yıldırım Bayezid'i yenmiş, Osmanlı tahtını sarsmıştır. Cengiz Han'a vâris olmuş, hem Cengiz'in yasalarını, hem kendisinin tüzüklerini, hem İslâmın şeriatını uygulamıştır. Meydan savaşları deyince o, ilim meclisleri deyince yine o ve eğlence meclisleri deyince yine o akla gelir. Emir Timur-Gücün Adı'nda, asıl Timur'un kimliğini, kişiliğini; kudreti yanında, zaaflarını, gözyaşlarını okuyacaksınız. Timur, "Biz ki halkların en eski, Türk'ün başbuğuyuz." demiştir. Timur'un zaferlerini anlatan Şerefüddin Ali Yezdî, "Hazreti Sahibkıran'ın (Timur'un) bahtından Türk elinin şevket ve azameti zirveye çıkmıştı." diye yazar. Kitaptaki bazı konu başlıkları şöyle:

*Timur'un Soyu *Timur'un Taht Mücadelesi *Timur'un Harezm Üzerine Yürümesi *Timur ile Bayezid'in Anlaşmazlıkları *Timur'un Sivas'ı Alışı *Timur'un Ankara'ya Yürümesi *Ankara Savaşı Öncesi İttifak Arayışları *Yıldırım Bayezid'in Esir Edilmesi ve Timur'un Davranışı *Batı Anadolu Seferleri *Batı'nın Timur Korkusu *Evliya Çelebi Timur'u Anlatıyor *Timur'un Tüzükleri *Timur'un Hükümranlık Anlayışı *Timur'un Kişiliği *Timur'un istihbarat Teşkilâtı *Timurluda Kadınların Yeri   *Timur'un Ağladığı Anlar *Timur ve Âlimler *Timur ve ibn Haldun *Timur'un Din Siyaseti *Timur Semerkand'da Cuma Mescidi Yaptırdı *Timur, Ahmed Yesevfnin Türbesini Yaptırdı          *Halk Arasında Sarı Saltık, Yıldırım, Timur Anlatıları *Timur - Nasreddin Hoca Bağlantılı Fıkralar Nasıl Ortaya Çıktı? *Timur'un Ölümünden Önce Moğalistan ve Çin Seferi

Kariyer Yayınları Tel:(0212) 516 99 84

 

***

 

Bulmaca severlere

 

Mehmet Esabil Yurdakul tarafından hazırlanan, "ESOBİL Zeka Bulmacaları I" adlı kitap 150 matematik, mantık ve görsel zekâ bulmacası ile bunların çözümünden oluşuyor. Kitapta bulmaca türlerinin nasıl çözüleceğine dair kısa açıklamalara da yer veriliyor. Farklı zorluk seviyelerinde hazırlanan sorular her yaştan bulmaca severe hitap ediyor. Bulmacaları çözerken hem keyifle vakit geçirecek hem de problem çözme, eleştirel düşünme, odaklanma gibi zihinsel yeteneklerinizin gelişmesine katkı sağlayacaksınız.

TÜBİTAK Yayınları Tel:(0312) 298 96 51

 

 

***

 

Değerli bir gezi kitabı

Tayfun Haykır'ın yayına hazırladığı Cenap Şahabettin'in "Beyrut, Filistin ve Nablus İzlenimleri" adıyla yayımlanan bu gezi yazıları I. Dünya Savaşı'nın son yılında -imparatorluğun inkıraz döneminde- elden gitmek üzere olan "Arz-ı Kenan"ı ve çevresini çok değişik yönleriyle farklı biçimde anlatıyor. Eser küçük hacmine rağmen hem ait olduğu edebî türün nadide örneklerinden biri olması bakımından hem de Edebiyat-ı Cedide'nin meşhur sa­natçısı Cenap Şahabettin'in kaleminden çıktığından daha da bir değerlidir.

Ötüken Neşriyat Tel: (0212) 251 03 50