Fatih ERBOZ / YENİÇAĞ
Kamu çalışanları sendikaları ile iktidar arasında süren toplu sözleşme görüşmelerinin hakem kuruluna gitmesinin ardından sürece ilişkin eleştiriler sürüyor. İYİ Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş, "Hakem Kurulu'ndan bir şey çıkacağını sanmıyorum. Memurlarımız ve memur emeklilerimiz 2020-2021 yılını kayıpla kapatacaklar. Vergi dilimleri nedeniyle enflasyon altında kalacaklar. İktidar kadar sendikaların da yanlışı var. 3 kamu sendikası bakımından memurların yüzde 60-65'ini, üye sayısının yüzde 90'ını temsil ediyorlar. Üretimden gelen güçlerini kullanmıyorlar. Anlamamız mümkün değil. Taraflı hakemin yönettiği maçtan sonuç çıkmaz. Denendi olmadı" dedi.
"İktidar hakem kuruluna bırakmadan işi çözebilseydi çözecekti" diyen Yokuş, şöyle devam etti:
"İşçi sendikaları ile yapılan sözleşmeler ortada. İşçi sendikaları 2019 ile 2020 yıllarını konuştular. İşçi sendikaları zaten işçinin alamadıklarını alacaklar. İktidara dikkat ederseniz toplu sözleşmeyi bitirdi. Ben 10 sene masaya gittim. Bütün memur meselelerini, memurları ilgilendiren bütün konuları konuştuk. Bu süreçte toplantı yapıldı, ardından adeta bir gürültü patırtı çıktı. Sendikalardan biri 650 maddelik, diğeri 700 maddelik kurum sorunları raporu vermişler. Komisyon bunları çalışacak, ne zaman? Belli değil. Ortada bir şey yok. Bütün mesele ücret, (15 gün sonra gelin ücret açıklayacağız) dediler. Toplu sözleşmede ücret açıklandı, bir toplantıyla bitti. Resmi ikinci toplantı yok. Yetkili sendika biri ama masada oturan iki konfederasyon başkanı daha var. Hiç biri bu masa neden böyle gidiyor, bu masayı neden kullanmıyoruz demiyor. Başkanlardan biri iki gün hakem kurulunu uzatalım zaman var diyor. 22 gün sonra aklınız başınıza yeni mi geldi?"
ÜRETİMDEN GELEN GÜCÜ NEDEN KULLANMIYORLAR
2011 yılında Türkiye Kamu-Sen olarak hakem heyeti tecrübesi yaşadığını anlatan Yokuş, şunları kaydetti:
"Hakem kurulu 6'ya 5 iktidar ağırlıklı. O dönem şu andaki yetkili sendikanın önerdiği kişi iktidarın yanına geçti memurların talebi 7'ye 4 reddedildi. Aynı komedi şimdi de oynanıyor. Denecek ki hükümetin verdiği makuldür. Kamu hakem kurulu kararları bağlayıcıdır. 2010 anayasasında görüşme toplu sözleşmeye çevrildi. Eskiden bağımsız uzlaşma kurulu vardı. Yargıtay 9. Daire başkanlığında yüksek hakem kurulu. Biz oraya 6 kez gittik, altısında da haklı çıktık. Hakem kurulu memuru haklı bulduğu için artı bir şey verdi. 5 puan istedik, 2 puan verdi ama verdi. Anayasa değişikliği sürecinde yetkili sendika çok heyecanlandı ama şimdi tıkandı. Hakem kurulu arttırabilir mi, Cumhurbaşkanı arttırabilir ancak o zaman hükümetin vermediğini hakem kurulu vermiş olur ki baktığınız zaman hükümet de buna kolay razı olmaz."
Sendikaların elinde 1 milyon 600 bin üye olduğunu anımsatan Yokuş, "İrili ufaklı diğerlerini de sayarsanız 1 milyon 700 bin. Sendikaların elinde üretimden gelen gücü kullanmak için kozu var. İş bırakma eylemine gidebilir. Anayasanın 90'ıncı maddesine göre memur sendikalarının aldığı bir karar nedeniyle üyelerine ceza uygulanmıyor. Konfederasyonlar hala üretimden gelen gücünü kullanmıyorlar. Neden iş bırakma eylemi yapmıyorlar?" şeklinde konuştu.
TARAFLI HAKEMDEN SONUÇ ALINMAZ
Sendikaların şu anda grev hakkı olmadığını ancak iş bırakma hakkı olduğunu dile getiren Yokuş, "İşçi sendikasından daha avantajlı. İşçi sendikası grev kararı alır ama iktidar erteleyebilir. Burada öyle bir şey de yok. 3 konfederasyon işi bıraktığı zaman hayat durur. ACİL servisleri yapmazsınız, bunun gibi kritik yerleri yapmazsınız vatandaş mağdur olmasın diye ama neden yapılmıyor? Neden bir araya gelmiyorlar? Bunu üzülerek seyrediyoruz. Meşru yer masadır. Masanın meşruiyetini kaybettirdiler" dedi.
Fahrettin Yokuş, toplu sözleşme sürecinin 30 gün, 22 gün görüşme süreci sonrası itiraz ve hakem kurulu süreci olduğunu aktararak, "Bunu neden kullanmıyorlar. 30 Ağustos'tan önce gece yarası en geç hakem kurulu kararını ilan etmek zorunda. 30 günün 25 günü ne yapıldı? Önerilen zam önümüzdeki yıllarda öngörülen enflasyon ile ilgili. Vergi dilimleri neden konuşulmadı? Memurların sorunları var, 4-B'lilerin kadroya geçmesi. Seyyanen taban aylığına zam. Türk-İş başarısız bir şey yaptığı gibi görünüyor ama 2019 yılı için yaptığı anlaşmada 8 artı 4 150 lira da seyyanen zam var. Memura neden almıyorlar?" ifadelerini kullandı. Yokuş sözlerini şöyle tamamladı:
"Her yıl için taban aylığına 200 lira zam isteyip seyyanen bu işte anlaşabilirlerdi. O 200 liralar taban aylığına geldiği için memurların emeklilerinde o 200 lira 5 bin lira, 10 bin lira fark ediyor. Maaşına göre. Taban ile tavan ücretler arasındaki makas daralırdı. Yapılmadı. Hakem Kurulu'ndan bir şey çıkacağını sanmıyorum. Memurlarımız ve memur emeklilerimiz 2020-2021 yılını kayıpla kapatacaklar. Vergi dilimleri nedeniyle enflasyon altında kalacaklar. İktidar kadar sendikaların da yanlışı var. 3 kamu sendikası bakımından memurların yüzde 60-65'ini, üye sayısının yüzde 90'ını temsil ediyorlar. Üretimden gelen güçlerini kullanmıyorlar. Anlamamız mümkün değil. Taraflı hakemin yönettiği maçtan sonuç çıkmaz. Denendi olmadı."