Google’ın Kuantum Yapay Zeka (Quantum AI) ekibi, University of California, Santa Barbara (UCSB) araştırmacılarıyla bir araya gelerek en gelişmiş kuantum bilgisayarı üretmeyi amaçlıyor. Quantum AI ekibinin başında yer alan Hartmut Neven, blog sayfasında yaptığı açıklamada amaçlarının, ‘süper iletken teknolojilere dayanan yeni kuantum bilgi işlemcileri tasarlamak ve inşa etmek olduğunu’ belirtti.
Kuantum bilgisayarlar atom altı parçacıkların özelliklerini kullanarak geleneksel bilgisayarlara kıyasla milyonlarca kat hızlı işlem yapabilme özelliğine sahip. Kuantum bilgisayarlar, geleneksel bilgisayarların yerine getirdiği 0 ve 1’den oluşan ikili kod yerine kuantum bitleri (kubits) kullanıyor. Kuantum mekaniklerine dayanan kubitler, eşzamanlı işlem kapasitesini ciddi ölçüde artırıyor.
Computer World sitesinin haberine göre, ‘süperpozisyon’ adı verilen bu özellik, bilgisayar teknolojisinde devrim yaratacak olan terimi temsil ediyor. UCSB tarafından yapılan açıklamada, süperpozisyon bilginin saklanacağı atom veya elektronun eşzamanlı olarak tüm kuramsal durumlarda var olabilmesini sağlıyor. Böylece, kuantum bilgisayarların paralel olarak çok sayıda işlemi aynı zamanda gerçekleştirmesi amaçlanıyor.
UCSB ekibinin başında yer alan John Martinis, başında yer aldığı Martinis Group ile kısa süre önce kuantum araştırmalarındaki başarılarından ötürü London Prize ile ödüllendirildi.
D-Wave yol gösterecek
Google, 2013 yılında kuantum bilgisayar geliştiren D-Wave Systems’in 15 milyon dolarlık D-Wave 2 bilgisayarını satın almış ve bilgisayarın tasarımı üzerinden kendi çalışmalarını başlatmıştı.
The Verge sitesinin verdiği bilgiye göre, Google Ekim ayında kuantum bilgisayarlarda etkinliği artıracak önemli bir keşfe imza attı. Öte yandan, Science dergisinde Nisan ayında yayınlanan araştırmada, D-Wave 2’nin geleneksel bilgisayar teknolojisinden çok ileri olmadığı belirtildi. Makalede, bilgisayarın kuantum gücüne sahip olmasına rağmen geleneksel bilgisayarların ötesine gidecek potansiyeli gösteremediği ifade edildi.
Wall Street Journal’a göre, Google-UCSB oraklığının ilk amacı, D-Wave’in de yardımını alarak D-Wave 2’yi 1000 kubitlik bir işlemciyle geliştirmek.
Çalışmalar hızla sürüyor
ABD’nin büyük yatırım yaptığı kuantum araştırmalarında önemli bir gelişme Şubat 2013’te yaşanmış ve Utah Üniversitesi iletkenlik özelliği yüksek ilk organik materyali ürettiklerini açıklamıştı.
Almanya’nın Max Planck Kuantum Optik Ensitütüsü araştırmacıları ise Nisan 2012’de ilk kuantum iletişim ağının prototipini geliştirerek ‘kuantum internet’ için ilk adımı atmıştı.
